Author: Kim Phụng

Thế giới hôm nay: 30/12/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Donald Trump đe dọa tiến hành các cuộc không kích nhắm vào Iran nếu nước này tái thiết chương trình hạt nhân. Lời cảnh báo của Tổng thống Mỹ được đưa ra sau cuộc gặp với nhà lãnh đạo Israel Benjamin Netanyahu. Trump cũng tuyên bố Hamas sẽ phải trả “cái giá rất đắt” nếu không chịu giải giáp tại Gaza. Ông cho biết mình muốn chuyển sang giai đoạn hai của kế hoạch hòa bình tại vùng lãnh thổ này, vốn đã bị đình trệ trong những tuần gần đây.

Trump thừa nhận rằng Mỹ đã tấn công một “khu vực bến cảng” tại Venezuela vào đầu tháng này. Cuộc tấn công này là đòn đánh đầu tiên nhắm vào một mục tiêu bên trong Venezuela kể từ khi chính quyền Trump bắt đầu chiến dịch gây sức ép lên quốc gia này. Theo CNN, vụ tấn công được thực hiện bởi CIA và nhắm vào một bến tàu được một băng đảng sừng sỏ sử dụng để vận chuyển ma túy. Continue reading “Thế giới hôm nay: 30/12/2025”

Cuộc chiến kinh tế trường kỳ của Trung Quốc

Nguồn: Zongyuan Zoe Liu, “China’s Long Economic War,” Foreign Affairs, 16/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cách Bắc Kinh xây dựng đòn bẩy cho cuộc cạnh tranh không hồi kết.

Trong phần lớn năm qua, phản ứng của Trung Quốc trước những căng thẳng thương mại đã liên tục khiến phe “diều hâu” ở Washington bất ngờ. Hồi tháng 12/2024, khi chính quyền Biden áp đặt các hạn chế xuất khẩu mới đối với các chip tiên tiến, Bắc Kinh ngay lập tức đáp trả bằng cách cấm xuất khẩu một số nguyên tố kim loại sang Mỹ. Sang tháng 4/2025, sau khi chính quyền Trump đe dọa áp thuế khổng lồ lên Trung Quốc, Bắc Kinh kiên quyết chống trả, áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nghiêm ngặt lên bảy loại khoáng sản đất hiếm quan trọng cho quốc phòng và sản xuất năng lượng sạch. Kế đó, vào tháng 5, Trung Quốc ngừng mua đậu nành, vốn là mặt hàng xuất khẩu có giá trị lớn nhất của Mỹ sang Trung Quốc. Và vào tháng 10, sau khi Mỹ mở rộng các hạn chế xuất khẩu hiện có đối với các công ty Trung Quốc sang tất cả các công ty con mà nước này sở hữu đa số, Trung Quốc đã bổ sung thêm năm loại đất hiếm và một loạt các công nghệ chế biến tiên tiến vào danh mục kiểm soát xuất khẩu của mình. Những biện pháp ngày càng táo bạo này không chỉ đặt ra mối đe dọa lớn đối với chuỗi cung ứng của Mỹ và toàn cầu, mà còn gây ra những hậu quả đáng kể trong nước. Thông điệp rất rõ ràng: Trung Quốc sẵn sàng chịu đau đớn để gây sức ép thực sự lên Mỹ. Continue reading “Cuộc chiến kinh tế trường kỳ của Trung Quốc”

Thế giới hôm nay: 29/12/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Donald Trump nói rằng ông có “tiền đề cho một thỏa thuận” nhằm chấm dứt chiến tranh tại Ukraine, sau khi gặp gỡ Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, tại Florida. Zelensky tuyên bố “các cam kết bảo đảm an ninh Mỹ-Ukraine” đã được “thống nhất 100%.” Nhưng đàm phán vẫn chưa tạo ra bước đột phá. Trump cũng cho biết ông dự định triệu tập một cuộc họp vào tháng 1 với Tổng thống Ukraine và các nhà lãnh đạo châu Âu.

Trung Quốc phát động các cuộc tập trận quân sự mới xung quanh Đài Loan. Theo phát ngôn viên quân đội Trung Quốc, đợt tập trận “Chính Nghĩa Sứ Mệnh 2025” là “lời cảnh báo nghiêm khắc đối với các lực lượng ly khai đòi độc lập cho Đài Loan và các thế lực can thiệp bên ngoài.” Cuộc tập trận sẽ bao gồm các bài kiểm tra bắn đạn thật và khả năng sẵn sàng chiến đấu của Trung Quốc. Sự kiện bắt đầu 11 ngày sau khi Mỹ công bố thương vụ bán vũ khí trị giá 11,1 tỷ USD cho Đài Loan. Continue reading “Thế giới hôm nay: 29/12/2025”

Ngoại giao gấu trúc của Trung Quốc: Xưa và nay

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “China’s panda diplomacy was not pioneered by the Communist Party,” Nikkei Asia, 25/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Từ năm 1941, Tưởng Giới Thạch đã bắt đầu dùng những con vật đáng yêu này để thu phục công chúng Mỹ.

Trong một diễn biến quan trọng mang tính biểu tượng cho quan hệ ngoại giao song phương, hai chú gấu trúc khổng lồ còn lại của Nhật Bản sẽ được trả về Trung Quốc vào cuối tháng 1 khi hợp đồng cho thuê hết hạn.

Những chú gấu cưng với hai màu đen trắng này có nguồn gốc từ Trung Quốc và đã trở thành biểu tượng hữu nghị giữa hai láng giềng châu Á. Continue reading “Ngoại giao gấu trúc của Trung Quốc: Xưa và nay”

28/12/1895: Buổi chiếu phim thương mại đầu tiên

Nguồn: First commercial movie screened, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1895, buổi chiếu phim thương mại đầu tiên trên thế giới đã diễn ra tại Grand Cafe ở Paris. Bộ phim được thực hiện bởi Louis và Auguste Lumière, hai anh em người Pháp. Họ đã phát minh ra máy quay phim kiêm máy chiếu có tên là Cinematographe. Trước đó, anh em nhà Lumière đã giới thiệu phát minh của mình với công chúng vào tháng 03/1895 bằng một đoạn phim ngắn ghi lại cảnh công nhân rời khỏi nhà máy Lumière. Sang ngày 28/12, cặp anh em giàu óc kinh doanh này bắt đầu chiếu một loạt các cảnh phim ngắn về cuộc sống thường nhật của người Pháp và lần đầu tiên thu phí vào cửa. Continue reading “28/12/1895: Buổi chiếu phim thương mại đầu tiên”

27/12/1932: Khai trương Radio City Music Hall

Nguồn: Radio City Music Hall opens, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào thời kỳ đỉnh điểm của Đại Khủng hoảng, hàng ngàn người đã đổ xô đến dự lễ khai trương Radio City Music Hall, một nhà hát Art Deco tráng lệ ở Thành phố New York. Tòa nhà được thiết kế như một cung điện dành cho dân thường, một nơi tuyệt đẹp để người bình thường cũng có thể thưởng thức các chương trình giải trí chất lượng cao. Kể từ khi mở cửa vào năm 1932, hơn 300 triệu người đã đến Radio City để thưởng thức phim ảnh, các buổi biểu diễn sân khấu, hòa nhạc, và nhiều sự kiện đặc biệt khác. Continue reading “27/12/1932: Khai trương Radio City Music Hall”

Thế giới hôm nay: 27/12/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Volodymyr Zelensky cho biết ông sẽ đến thăm Donald Trump tại Mar-a-Lago vào Chủ Nhật để thảo luận về việc chấm dứt cuộc xâm lược kéo dài bốn năm của Nga tại Ukraine. “Rất nhiều điều có thể được quyết định trước thềm Năm Mới,” Tổng thống Ukraine phát biểu; ông cũng từng ngụ ý rằng mình có thể chấp nhận một vùng phi quân sự ở miền đông đất nước. Sáng sớm hôm nay, Nga đã tiến hành một cuộc không kích quy mô lớn vào Kyiv, thủ đô của Ukraine.

Campuchia và Thái Lan đồng ý ngừng bắn ngay lập tức sau 20 ngày giao tranh khiến ít nhất 101 người thiệt mạng và hàng trăm nghìn người phải di tản. Hai quốc gia láng giềng tuyên bố sẽ không đưa quân đi quá các vị trí hiện tại. Các cuộc đụng độ gần đây nổ ra sau sự đổ vỡ của một thỏa thuận ngừng bắn khác mà Trump từng giám sát việc ký kết. Continue reading “Thế giới hôm nay: 27/12/2025”

Thế giới hôm nay: 26/12/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tổng thống Donald Trump tuyên bố trên mạng xã hội rằng Mỹ đã phát động các cuộc tấn công chống lại Nhà nước Hồi giáo (IS) ở tây bắc Nigeria để bảo vệ cộng đồng Thiên Chúa giáo ở nước này. Một quan chức Lầu Năm Góc cho biết chính phủ Nigeria đã chấp thuận các cuộc tấn công và hợp tác với Mỹ để thực hiện chúng. Trước đó, Trump từng đe dọa tiến vào Nigeria “với vũ khí hạng nặng,” cáo buộc chính phủ nước này không ngăn chặn được việc các nhóm cực đoan giết hại tín đồ Thiên Chúa giáo.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết ông vừa có một “cuộc trò chuyện tốt đẹp” với Steve Witkoff và Jared Kushner, các đặc phái viên hòa bình của Trump. Trước đó, phía Nga tuyên bố họ đang xem xét các tài liệu được cung cấp bởi Kirill Dmitriev, một nhà đàm phán của Điện Kremlin, người đã gặp Witkoff và Kushner vào cuối tuần trước. Hôm thứ Tư, Zelensky đề xuất Ukraine có thể thiết lập một khu vực phi quân sự ở phía đông đất nước như một phần của thỏa thuận hòa bình, nhưng Nga vẫn chưa phản hồi về kế hoạch này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 26/12/2025”

Trạng thái bình thường mới ở Gaza

Nguồn: Daniel Byman, “Gaza’s New Normal,” Foreign Affairs, 23/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Xung đột hạn chế kéo dài có nhiều khả năng xảy ra hơn là hòa bình.

Gaza đã đạt đến một trạng thái cân bằng mới. Và cũng không ngạc nhiên khi đó là một trạng thái cân bằng tồi tệ. Tin tốt là giao tranh dữ dội đã kết thúc, và viện trợ nhân đạo đang liên tục được đưa vào dải đất này. Kể từ khi lệnh ngừng bắn bắt đầu vào ngày 10/10, Israel đã thả gần 2.000 tù nhân Palestine, trong khi Hamas trao trả tự do cho tất cả các con tin còn sống cũng như hầu hết thi thể của những người thiệt mạng, phù hợp với kế hoạch hòa bình 20 điểm của chính quyền Trump. Israel đã mở lại các cửa khẩu biên giới Kerem Shalom, Kissufim, và Zikim và hứa sẽ cho phép 600 xe tải vào Gaza mỗi ngày, mang theo cả hàng viện trợ lẫn hàng hóa thương mại để bán, và họ đã bắt đầu thực hiện điều này. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cũng rút quân về “ranh giới màu vàng” giới hạn sự hiện diện của họ ở khoảng 53% dải Gaza, dù một số ranh giới cụ thể vẫn đang gây tranh cãi. Continue reading “Trạng thái bình thường mới ở Gaza”

25/12/1895: Huyền thoại về “Stagger Lee” ra đời

Nguồn: The legend of “Stagger Lee” is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào Đêm Giáng sinh năm 1895, một cuộc cãi vã trong quán bar giữa hai người đàn ông – một người tên là Billy và người kia tên là “Stag” Lee – đã xảy ra và cuối cùng dẫn đến án mạng. Vụ giết người này đã truyền cảm hứng cho một bài hát blues kinh điển.

Thực ra, án mạng và bạo lực đã truyền cảm hứng cho nhiều bài hát nổi tiếng suốt những năm qua, dù thường thì những câu chuyện xoay quanh các bài hát đó lại hoàn toàn là hư cấu. Johnny Cash chưa bao giờ bắn một người đàn ông nào ở Reno, và các sự kiện được kể trong những bài hát nổi tiếng như “El Paso” và “I Shot The Sheriff” chưa bao giờ thực sự xảy ra. Không thể nói như thế về “Stagger Lee” – một bài hát, tuy có phần sai lệch so với sự thật trong suốt hơn 100 năm tồn tại, nhưng được lấy cảm hứng từ một vụ giết người có thật xảy ra vào tối muộn ngày 25/12/1895, tại một quán bar ở St. Louis, Missouri. Billy Lyons đã chết vào sáng sớm hôm sau. Continue reading “25/12/1895: Huyền thoại về “Stagger Lee” ra đời”

Thế giới hôm nay: 24/12/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Theo Cục Phân tích Kinh tế (BEA), nền kinh tế Mỹ tăng trưởng với tốc độ quy đổi theo năm là 4,3% trong quý III năm nay. Đây là mức tăng trưởng nhanh nhất kể từ quý III năm 2023. Một cuộc thăm dò của Bloomberg cho thấy hầu hết các nhà kinh tế chỉ kỳ vọng mức tăng khiêm tốn 3,2%. Báo cáo của BEA thay thế cho các ước tính bị trì hoãn vào tháng 10 và tháng 11 do chính phủ đóng cửa.

Tối cao Pháp viện Mỹ từ chối cho phép chính quyền Trump triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia tại khu vực Chicago bất chấp sự phản đối của các quan chức bang Illinois. Chính quyền cho rằng sự hiện diện của binh lính là cần thiết để bảo vệ các đặc vụ di trú liên bang. Tuy nhiên, hai tòa án cấp dưới đã ngăn chặn động thái này và đặt nghi vấn về tính hợp pháp của nó. Tối cao Pháp viện tuyên bố chính phủ đã “không chỉ ra được cơ sở thẩm quyền” cho việc triển khai này, vốn chỉ là một trong số nhiều đợt triển khai mà Donald Trump đã ra lệnh. Continue reading “Thế giới hôm nay: 24/12/2025”

23/12/1944: Dwight Eisenhower chấp thuận xử tử Eddie Slovik

Nguồn: The execution of Eddie Slovik is authorized, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1944, Tướng Dwight Eisenhower đã đồng thuận với phán quyết của tòa án quân sự trong vụ án Binh nhì Eddie Slovik, người bị xét xử vì tội đào ngũ. Vị tướng ký lệnh hành quyết binh nhì, bản án tử đầu tiên đối với một người lính thuộc Quân đội Mỹ kể từ Nội chiến; Slovik cũng là người duy nhất bị trừng phạt kiểu này trong suốt Thế chiến II.

Binh nhì Eddie Slovik là lính nghĩa vụ. Ban đầu, anh ta bị xếp loại 4-F vì có tiền án (trộm xe hơi) nhưng đã được nâng lên loại 1-A sau khi các tiêu chuẩn đối với lính nghĩa vụ được hạ thấp nhằm đáp ứng nhu cầu nhân sự ngày càng tăng. Tháng 01/1944, Slovik được đào tạo để trở thành một tay súng trường, điều trái với ý muốn của anh ta vì anh ta rất ghét súng. Continue reading “23/12/1944: Dwight Eisenhower chấp thuận xử tử Eddie Slovik”

Thế giới hôm nay: 23/12/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt phiên bản thuốc uống hàng ngày của loại thuốc tiêm giảm cân Wegovy, do hãng dược phẩm Đan Mạch Novo Nordisk sản xuất. Eli Lilly, hãng dược đối thủ, dự kiến cũng sẽ sớm được phê duyệt một loại thuốc tương tự. Thuốc uống – tuy kém hiệu quả hơn thuốc tiêm, nhưng lại tiện lợi hơn nhiều – đánh dấu một biên giới mới trong lĩnh vực thuốc giảm cân.

Nga gia tăng các cuộc không kích vào vùng Odessa, nơi có cảng biển lớn nhất của Ukraine. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết các cuộc tấn công này nhằm mục đích cắt đứt hoạt động hậu cần hàng hải của đất nước ông. Trong khi đó, vào thứ Hai, một tướng cấp cao của Nga phụ trách huấn luyện binh sĩ đã thiệt mạng trong một vụ nổ bom xe tại Moscow. Phía Nga nói họ nghi ngờ có sự liên quan của cơ quan mật vụ Ukraine và đã mở một cuộc điều tra giết người. Continue reading “Thế giới hôm nay: 23/12/2025”

Liệu Trung Quốc có thể thay đổi cục diện xung đột Campuchia-Thái Lan?

Nguồn: Zi Yang, “The Cambodia-Thailand Conflict: Can China’s Influence Tip the Scales?,” The Diplomat, 17/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Xét đến quan hệ chặt chẽ của cả Thái Lan và Campuchia với Trung Quốc, việc đánh giá cách Bắc Kinh nhìn nhận cuộc xung đột này và tầm ảnh hưởng của họ có thể định hình kết quả ra sao là điều cần thiết.

Tranh chấp biên giới dai dẳng giữa Campuchia và Thái Lan – vốn trở nên trầm trọng hơn bởi những hiềm khích cá nhân giữa lãnh đạo hai nước – đã bùng nổ thành xung đột vũ trang vào tháng 07/2025. Dù một lệnh ngừng bắn và một hiệp định hòa bình đã được ký trong những tháng sau đó, nhưng các thỏa thuận này chẳng thể tồn tại được lâu, và chiến sự lại bùng phát vào ngày 07/12, với việc cả hai bên đều cáo buộc đối phương khai hỏa trước. Quy mô của các cuộc đụng độ quân sự leo thang nhanh chóng, với các trận đánh nổ ra dọc theo các khu vực tranh chấp thuộc dãy núi Dangrek, biên giới Sa Kaeo-Banteay Meanchey, và gần các tỉnh phía tây nam của Campuchia là Pursat và Koh Kong giáp ranh với Thái Lan. Continue reading “Liệu Trung Quốc có thể thay đổi cục diện xung đột Campuchia-Thái Lan?”

Thế giới hôm nay: 22/12/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Lực lượng Tuần duyên Mỹ cho biết họ đang “tích cực truy đuổi” một tàu chở dầu trên đường đến Venezuela, trong chiến dịch thứ hai như vậy được thực hiện vào cuối tuần qua. Họ tuyên bố con tàu này là “một phần trong hành vi trốn tránh lệnh trừng phạt bất hợp pháp của Venezuela.” Hôm thứ Bảy, các quan chức đã lên một con tàu tương tự, được cho là đang chở “dầu bị đánh cắp.” Trước đó, Donald Trump đã ra lệnh “phong tỏa toàn diện” các tàu chở dầu chịu lệnh trừng phạt ra hoặc vào Venezuela.

Lệnh phong tỏa của Mỹ đối với Venezuela đã góp phần đẩy giá vàng lên mức cao nhất mọi thời đại. Căng thẳng địa chính trị gia tăng trên khắp thế giới đang thu hút các nhà đầu tư tìm đến các tài sản trú ẩn an toàn. Giá kim loại quý này đã tăng khoảng 66% trong năm nay, giúp nó lấy đà đạt mức tăng trưởng hàng năm lớn nhất kể từ năm 1979. Giá của các kim loại khác, bao gồm cả bạc, cũng tăng mạnh. Continue reading “Thế giới hôm nay: 22/12/2025”

Các phụ tá của Tập tìm cách công kích Nhật Bản để giữ mình an toàn

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi Jinping’s aides bash Japan to keep the heat off themselves,” Nikkei Asia, 18/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Lại có thêm một thành viên khác của Bộ Chính trị mất tích. Các quan chức khác đang nơm nớp lo sợ.

Thông thường, Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương của Đảng Cộng sản Trung Quốc là cuộc họp được theo dõi sát sao nhằm tìm kiếm manh mối về tương lai chính sách kinh tế của đất nước, nhưng lần này thì khác.

Hội nghị này thường được tổ chức vào cuối mỗi năm để đề ra phương hướng quản lý kinh tế cho 12 tháng tiếp theo. Tất cả các lãnh đạo đảng đều tham dự sự kiện quan trọng này. Continue reading “Các phụ tá của Tập tìm cách công kích Nhật Bản để giữ mình an toàn”

21/12/1891: Trận bóng rổ đầu tiên

Nguồn: First basketball game played, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1891, James Naismith, 30 tuổi, đã giới thiệu đến mọi người trận bóng rổ đầu tiên. Dựa trên 13 luật do Naismith tạo ra, trò chơi được thử nghiệm bởi 18 học sinh tại Trường Đào tạo Hiệp hội Thanh niên Cơ đốc giáo Quốc tế (YMCA) ở Springfield, Massachusetts. Hai đội, mỗi đội gồm chín người chơi, thi đấu với nhau, với mục tiêu ném một quả bóng vào một chiếc rổ đựng đào được gắn trên ban công cách mặt sàn khoảng 3 mét.

Đầu những năm 1890, Naismith – người sinh ra ở Canada – quyết định rời bỏ công việc giám đốc thể thao của Đại học McGill ở Montreal để trở thành giáo viên thể dục tại Trường Đào tạo Quốc tế YMCA. Những học sinh buồn chán và ngỗ nghịch cần một hoạt động trong mùa đông khắc nghiệt ở New England. Vì vậy, Naismith đã chấp nhận thử thách của một giáo viên khác để giữ trật tự cho học sinh. Continue reading “21/12/1891: Trận bóng rổ đầu tiên”

20/12/1986: Một người da đen bị truy đuổi đến chết ở Howard Beach

Nguồn: Man chased to his death in Howard Beach hate crime, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1986, ba người đàn ông da đen đã bị một nhóm thiếu niên da trắng tấn công bằng những lời lẽ phân biệt chủng tộc ở Howard Beach, một khu dân cư chủ yếu là người Mỹ gốc Ý da trắng, thuộc tầng lớp trung lưu ở Queens, New York.

Trước đó, những người đàn ông này đang lái xe từ Brooklyn đến Queens thì xe của họ bị hỏng gần Howard Beach. Họ đi bộ vài dặm đến một tiệm pizza ở Howard Beach, nơi họ hỏi mượn điện thoại để gọi người giúp đỡ. Sau khi được thông báo là không có điện thoại, họ đã gọi pizza. Khi những người đàn ông rời khỏi tiệm, họ bị nhóm thiếu niên chặn lại. Một trong số ba người, Michael Griffith, 23 tuổi, đã bị đuổi vào dòng xe chạy trên đường Belt Parkway và chết sau khi bị một chiếc xe tông. Người thứ hai, Cedric Sandiford, bị đánh đập dã man, trong khi người thứ ba, Timothy Grimes, may mắn chạy thoát khỏi những kẻ tấn công mà không bị thương nặng. Continue reading “20/12/1986: Một người da đen bị truy đuổi đến chết ở Howard Beach”

An ninh tập thể đang thoi thóp

Nguồn: Stephen M. Walt, “‘Collective Security’ Is on Life Support,” Foreign Policy, 16/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Một khái niệm cơ bản của quan hệ quốc tế đang chịu sức ép chưa từng có.

Đứng trước trật tự toàn cầu mong manh như hiện nay, người ta không thể không tự hỏi liệu khái niệm “an ninh tập thể” đã chết hay chưa. Câu trả lời phụ thuộc vào việc chúng ta hiểu thuật ngữ này như thế nào. Nếu an ninh tập thể có nghĩa là một hệ thống trong đó các cường quốc lớn trên thế giới từ bỏ việc sử dụng vũ lực để thay đổi hiện trạng và đồng ý đoàn kết lại để ngăn chặn bất kỳ quốc gia nào vi phạm cam kết này, thì an ninh tập thể không chết, vì một lý do đơn giản: nó chưa bao giờ thực sự tồn tại. Continue reading “An ninh tập thể đang thoi thóp”

Thế giới hôm nay: 19/12/2025

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Liên minh châu Âu đạt được thỏa thuận cho Ukraine vay 90 tỷ euro (106 tỷ USD) trong hai năm tới sau chuỗi đàm phán kéo dài tại Brussels. Khối này sẽ huy động nợ chung được bảo đảm bằng ngân sách của mình. Ukraine sẽ chỉ hoàn trả khoản tiền này một khi Nga bồi thường chiến phí cho họ. Các nhà lãnh đạo EU cho biết họ sẽ tiếp tục thảo luận về khả năng sử dụng các tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ quốc gia đang bị bao vây này.

Sau nhiều năm giằng co, chủ sở hữu Trung Quốc của TikTok, ByteDance, cuối cùng cũng ký các thỏa thuận ràng buộc với ba nhà đầu tư lớn, dẫn đầu là Oracle, để thành lập một liên doanh vận hành ứng dụng mạng xã hội này tại Mỹ. Một đạo luật lưỡng đảng, được ký bởi Joe Biden, cựu tổng thống Mỹ, vào năm 2024, đã buộc ByteDance phải nhượng lại quyền kiểm soát TikTok tại Mỹ hoặc đối mặt với lệnh cấm tại quốc gia này. Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/12/2025”