18/07/1936: Nội chiến Tây Ban Nha bùng nổ

Nguồn: Spanish Civil War breaks out, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1936, Nội chiến Tây Ban Nha bắt đầu khi một cuộc nổi dậy của các sĩ quan cánh hữu trong quân đội Tây Ban Nha tại Morocco thuộc Tây Ban Nha nổ ra và lan sang nước này. Từ quần đảo Canary, tướng Francisco Franco đã phát đi một thông điệp kêu gọi tất cả các sĩ quan quân đội tham gia cuộc nổi dậy và lật đổ chính phủ Cộng hòa cánh tả của Tây Ban Nha. Trong vòng ba ngày, các phiến quân đã chiếm được Morocco, phần lớn miền bắc Tây Ban Nha, và nhiều thành phố trọng yếu ở phía nam.

Phe Cộng hòa đã thành công trong việc dập tắt cuộc nổi dậy ở các khu vực khác, bao gồm Madrid, thủ đô của Tây Ban Nha. Phe Cộng hòa và Phe Quốc gia , như tên phe phiến quân thường được gọi, sau đó tiến hành bảo vệ các vùng lãnh thổ của mình bằng cách hành quyết hàng ngàn đối thủ chính trị bị nghi ngờ. Trong khi đó, Franco bay tới Morocco và chuẩn bị đưa Quân đoàn Châu Phi về chính quốc. Continue reading “18/07/1936: Nội chiến Tây Ban Nha bùng nổ”

26/04/1937: Đức Quốc Xã thử nghiệm lực lượng không quân

Nguồn: Nazis test Luftwaffe on Guernica, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1937, trong Nội chiến Tây Ban Nha, người Đức đã cho thử nghiệm lực lượng không quân mới mạnh mẽ của mình – được gọi là Luftwaffe – tại thị trấn Guernica, xứ Basque ở miền bắc Tây Ban Nha.

Dù xứ Basque, với tư tưởng độc lập của mình, đã chống lại phe Quốc gia của Tướng Francisco Franco trong nội chiến Tây Ban Nha, bản thân Guernica chỉ là một thị trấn nhỏ với 5.000 cư dân và đã tuyên bố không tham gia bên nào trong cuộc chiến. Được Franco chấp thuận, các máy bay tiên tiến nhất của Đức bắt đầu tấn công vào lúc 4 giờ 30 phút chiều, thời điểm đông đúc nhất tại khu chợ ở Guernica. Continue reading “26/04/1937: Đức Quốc Xã thử nghiệm lực lượng không quân”

28/03/1939: Nội chiến Tây Ban Nha kết thúc

Nguồn: Spanish Civil War ends, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1939, những thành viên phe Cộng hòa đang bảo vệ Madrid đã giương cờ trắng đầu hàng, chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài ba năm ở Tây Ban Nha.

Năm 1931, Nhà vua Tây Ban Nha Alfonso XIII phê chuẩn việc tiến hành các cuộc bầu cử nhằm thành lập chính phủ Tây Ban Nha, và đại đa số cử tri đã quyết định từ bỏ chế độ quân chủ để theo đuổi một nền cộng hòa tự do. Alfonso sau đó đã bị lưu đày, và nền Cộng hòa Thứ hai, ban đầu bị thống trị bởi các nhà tự do thuộc tầng lớp trung lưu và các nhà xã hội chủ nghĩa trung dung, được thành lập. Trong 5 năm đầu của nền Cộng hòa, các tổ chức lao động và các lực lượng cánh tả đã tiến hành những cải cách tự do rộng khắp, và các vùng đất có tư tưởng độc lập như Catalonia và các tỉnh xứ Basque đã đạt được quyền tự chủ trong thực tế. Continue reading “28/03/1939: Nội chiến Tây Ban Nha kết thúc”

01/04/1939: Nội chiến Tây Ban Nha kết thúc

Francisco-Franco-with-Jua-014

Nguồn:Spanish Civil War ends,” History.com (truy cập ngày 30/3/2015.)

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 28 tháng 3 năm 1939, những người lính phòng thủ của phe Cộng hòa ở Madrid giương cờ trắng đầu hàng, chấm dứt cuộc Nội chiến đẫm máu kéo dài gần ba năm ở Tây Ban Nha.

Năm 1931, Quốc vương Tây Ban Nha Alfonso XIII chấp thuận bầu cử để bầu lên Chính phủ Tây Ban Nha, và những cử tri đã chọn bãi bỏ chế độ quân chủ để ủng hộ một nền cộng hòa tự do với số phiếu áp đảo. Sau đó Alfonso đã phải sống lưu vong, và nền Cộng hòa Đệ nhị, ban đầu nằm dưới sự lãnh đạo của tầng lớp trung lưu tự do và xã hội chủ nghĩa trung dung, được thành lập. Trong năm năm đầu của nước Cộng hòa, công đoàn và những người cực tả đã tiến hành nhiều cải cách tự do rộng rãi, và những vùng có tư tưởng độc lập của Tây Ban Nha như Catalonia và xứ Basque trên thực tế đã giành được quyền tự chủ. Continue reading “01/04/1939: Nội chiến Tây Ban Nha kết thúc”