Nguồn: “Napoleon exiled to Elba”, History.com, truy cập 10/04/2015
Biên dịch và Hiệu đính: Lê Thanh Danh
Vào ngày 11 tháng 04 năm 1814, Napoleon Bonaparte, Hoàng đế của nước Pháp và cũng là một trong những nhà lãnh đạo quân sự vĩ đại nhất lịch sử, đã thoái vị. Thể theo Hiệp ước Fontainebleau, ông đã bị đày đến đảo Elba nằm trên biển Địa Trung Hải.
Napoleon sinh tại Ajaccio, Corsica vào ngày 15 tháng 8 năm 1769. Sau khi vào học trường quân sự, ông tham gia đấu tranh trong thời kỳ Cách mạng Pháp năm 1789. Ông đã nhanh chóng thăng tiến trong quân ngũ, lãnh đạo các đạo quân của nước Pháp giành chiến thắng trong nhiều chiến dịch trên toàn châu Âu cuối thế kỷ 18. Vào năm 1799, ông đã giành được quyền lãnh đạo và tự thiết lập một nền độc tài quân sự. Năm 1804, ông trở thành Hoàng đế Pháp và tiếp tục củng cố quyền lực thông qua các chiến dịch quân sự.
Đến năm 1810, gần như toàn châu Âu đã nằm dưới sự lãnh đạo của ông. Mặc dù Napoleon nổi tiếng là một người ham mê quyền lực và thường bất an, ông cũng được nhớ đến với công lao thông qua một loạt các cải cách chính trị và xã hội quan trọng, có tác động sâu sắc đến xã hội châu Âu. Những cải cách này bao gồm hệ thống tư pháp, hiến pháp, quyền bầu cử phổ thông và kết thúc chế độ phong kiến. Bên cạnh đó, ông cũng khuyến khích giáo dục, khoa học và văn học. Bộ luật Napoleon đã luật hóa những quyền tự do cốt lõi đạt được trong cuộc Cách mạng Pháp, chẳng hạn như quyền tự do tôn giáo. Bộ luật này đã trở thành nền tảng cho bộ luật dân sự hiện đại của nước Pháp.
Vào năm 1812, nhận thấy Nga đang âm mưu thành lập một liên minh với nước Anh, Napoleon đã phát động một cuộc xâm lược vào lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, ông cuối cùng đã phải rút quân khỏi thủ đô Moscow. Một phần lớn châu Âu cũng đã liên minh để chống lại ông. Vào năm 1814, quân đội của Napoleon đầu hàng. Napoleon đề nghị sẽ thoái vị và nhường ngôi lại cho con trai mình. Nhưng lời đề nghị của ông đã bị từ chối, ông bị phế truất và bị đày đến đảo Elba.
Vào tháng 03 năm 1815, ông đã đào thoát khỏi hòn đảo và trở về Paris. Sau khi tập hợp được lực lượng ủng hộ mình, ông chiếm lại ngôi vị hoàng đế trong một thời gian ngắn ngủi, được biết đến với tên gọi gian đoạn “Một trăm Ngày”. Tuy nhiên, đến tháng 06 năm 1815, ông đã bị đánh bại tại trận đại chiến Waterloo. Thất bại của Napoleon báo hiệu sự thống trị của nước Pháp trên toàn châu Âu đã đến hồi kết. Ông bị phế truất lần thứ hai và bị đày tới đảo Saint Helena, ở phía Nam Đại Tây Dương, nơi ông sống nốt phần đời còn lại của mình. Ông qua đời vì ung thư bao tử vào ngày 05 tháng 05 năm 1821 ở tuổi 52. Tuy nhiên, có nhiều giả thuyết cho rằng ông chết vì bị đầu độc.
