06/03/1953: Georgy Malenkov lên kế nhiệm Stalin

Nikolai Bulganin and Georgy Malenkov

Nguồn:Georgi Malenkov succeeds Stalin,” History.com (truy cập ngày 05/03/2016).

Biên dịch: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1953, chỉ một ngày sau khi nhà độc tài Xô-viết lâu năm Joseph Stalin qua đời, Georgy Malenkov được chỉ định làm Thủ tướng và Tổng bí thư của Đảng Cộng sản Liên Xô. Nhiệm kỳ của Malenkov diễn ra hết sức ngắn ngủi, và chỉ trong một vài tuần ông đã bị Nikita Khrushchev gạt sang một bên.

Malenkov là một trong số ít đảng viên Bolshevik trước đây còn sống sót sau những cuộc thanh trừng đẫm máu của Stalin trong những năm 1930. Là một nhân vật trầm lặng dường như ưa làm việc trong hậu trường, Malenkov đã không được nhiều đồng nghiệp trong chính phủ Liên Xô coi trọng, nhưng dưới con mắt thận trọng của Stalin ông đã dần leo lên hàng ngũ của Đảng trong suốt những năm 1930 và 1940.

Đến cuối những năm 1940 nhiều người đã cho rằng ông sẽ kế nhiệm Stalin. Khi Stalin qua đời vào tháng 3 năm 1953, Malenkov lên nắm vị trí Thủ tướng và Tổng bí thư của Đảng Cộng sản. Có vẻ như ông có tư tưởng cải cách, do ông kêu gọi cắt giảm chi tiêu quân sự và nới lỏng sự đàn áp chính trị ở Liên Xô và các quốc gia thuộc khối phía Đông.

Những hành động này có thể đã chứng minh “sự biến chất” của ông. Chỉ trong hai tuần, đối thủ chính trị chính của ông trong Đảng Cộng sản, Nikita Khrushchev, đã tổ chức một liên minh gồm các nhà lãnh đạo chính trị và quân sự để chống lại Malenkov và lên làm Tổng bí thư.

Tháng 2 năm 1955, cũng nhóm này đưa Malenkov ra khỏi chức vụ thủ tướng và một nhân vật bù nhìn của Khrushchev, Nikolai Bulganin, lên thay. Malenkov tức giận với hành động này và đến năm 1957 ông tham gia vào một âm mưu lật đổ Khrushchev. Khi thất bại, ông bị sa thải khỏi các chức vụ chính phủ và bị khai trừ khỏi Đảng. Thay vì vào tù, Malenkov phải đối mặt với sự sỉ nhục vì bị gửi đến Kazakhstan làm quản lý một công trình thủy điện. Ông qua đời năm 1988.

Malenkov là một nhân vật chuyển tiếp từ chế độ độc tài tàn bạo của Joseph Stalin sang chế độ ôn hòa hơn do Nikita Khrushchev lập nên. Trong một cú xoay chuyển tình thế đầy trớ trêu, Khrushchev cuối cùng lại ủng hộ rất nhiều các cải cách do Malenkov đưa ra đầu tiên.

Ảnh: Nikolai Bulganin và Georgy Malenkov (phải) trò chuyện trong Hội nghị Geneva, tháng 7 năm 1954. Nguồn: Getty Images.

[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”620″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]