06/04/1896: Thế vận hội Olympic hiện đại đầu tiên

Nguồn: First modern Olympic Games, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1896, Thế vận hội Olympic, một truyền thống lâu đời của Hy Lạp cổ đại, đã được tái sinh ở Athens 1.500 năm sau khi bị cấm bởi Hoàng đế La Mã Theodosius I. Vào lúc khai mạc Thế vận hội Athens, Vua Georgios I của Hy Lạp và đám đông 60.000 khán giả đã chào đón các vận động viên từ 13 quốc gia đến tham dự cuộc tranh tài quốc tế.

Thế vận hội Olympic lần đầu tiên được tổ chức tại Olympia, thuộc thành bang Elis của Hy Lạp vào năm 776 trước Công nguyên, nhưng nhìn chung mọi người đều chấp nhận rằng Thế vận hội đã tồn tại ít nhất 500 năm tính đến thời điểm đó. Thế vận hội cổ đại, được tổ chức bốn năm một lần, diễn ra trong một lễ hội tôn giáo tôn vinh thần Zeus của Hy Lạp.

Vào thế kỷ thứ VI TCN, các vận động viên đến từ hàng chục các thành phố Hy Lạp, và đến thế kỷ thứ V TCN, họ đến từ khoảng 100 thành phố từ khắp đế chế Hy Lạp. Ban đầu, các cuộc tranh tài Olympic được giới hạn trong các cuộc thi chạy, nhưng sau đó một số sự kiện khác đã được bổ sung, bao gồm đấu vật, đấm bốc, đua ngựa và đua xe ngựa, và các cuộc tranh tài quân sự. Cuộc thi năm môi phối hợp (pentathlon), được giới thiệu vào năm 708 TCN, bao gồm thi chạy, nhảy cao, ném đĩa, ném lao, và đấu vật. Với sự trỗi dậy của Rome, Thế vận hội đã suy tàn, và vào năm 393 SCN, Theodosius I, một Kitô hữu, đã bãi bỏ Thế vận hội như là một phần trong nỗ lực của ông để đàn áp chủ nghĩa ngoại giáo ở Đế chế La Mã.

Với thời kỳ Phục hưng, châu Âu bắt đầu một niềm say mê lâu dài với nền văn hoá Hy Lạp cổ đại, và trong thế kỷ 18 và 19, một số quốc gia đã tổ chức các lễ hội thể thao và văn hóa phi chính thức mang tên “Thế vận hội Olympic”. Tuy nhiên, mãi cho đến năm 1892, vị nam tước trẻ người Pháp Pierre de Coubertin mới nghiêm túc đề xuất khôi phục Thế vận hội như một cuộc tranh tài quốc tế lớn sẽ diễn ra bốn năm một lần. Trong một hội nghị về thể thao quốc tế tại Paris vào tháng 6 năm 1894, Coubertin một lần nữa nêu lên ý kiến này, và 79 đại biểu từ chín quốc gia đã nhất trí thông qua đề xuất của ông. Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) được thành lập, và Thế vận hội đầu tiên được lên kế hoạch tổ chức vào năm 1896 tại Athens, thủ đô Hy Lạp.

Tại Athens, 280 đại biểu từ 13 quốc gia đã tham dự 43 nội dung thi đấu, bao gồm các môn điền kinh, bơi lội, thể dục dụng cụ, đạp xe, đấu vật, cử tạ, đấu kiếm, bắn súng, và quần vợt. Tất cả các đấu thủ đều là nam giới, và một vài trong số những người dự thi là các khách du lịch đã vô tình bắt gặp Thế vận hội và được phép đăng ký. Các cuộc thi điền kinh đã được tổ chức tại sân vận động Panathenaic, vốn được xây dựng từ năm 330 TCN và đã được khôi phục cho Thế vận hội 1896. Đội tuyển Mỹ đã giành chiến thắng 9 trong số 12 cuộc thi này. Thế vận hội 1896 cũng đã mang đến cuộc thi marathon đầu tiên, chạy theo lộ trình dài 25 dặm vốn được thực hiện bởi một người lính Hy Lạp, người đã mang tin về chiến thắng quân Ba Tư từ Marathon đến Athens vào năm 490 TCN. Vào năm 1924, độ dài chặng đua marathon đã được chuẩn hóa ở mức 26 dặm và 385 yard. Rất trùng hợp, một người Hy Lạp, Spyridon Louis, đã chiến thắng cuộc chạy đua marathon đầu tiên tại Thế vận hội Athens 1896.

Pierre de Coubertin trở thành chủ tịch IOC năm 1896 và đã dẫn dắt Thế vận hội qua những năm đầu khó khăn, khi nó thiếu sự ủng hộ rộng rãi và bị lu mờ bởi các hội chợ thế giới. Năm 1924, Thế vận hội Olympic thành công thực sự đầu tiên đã được tổ chức tại Paris, với hơn 3.000 vận động viên, trong đó có hơn 100 phụ nữ, đến từ 44 quốc gia. Thế vận hội mùa đông đầu tiên cũng được tổ chức vào năm đó. Năm 1925, Coubertin nghỉ hưu. Thế vận hội đã được coi là cuộc thi thể thao quốc tế quan trọng nhất. Tại Thế vận hội mùa hè 2000 tại Sydney, hơn 10.000 vận động viên đến từ 200 quốc gia đã tham dự, trong đó có gần 4.000 phụ nữ. Năm 2004, Thế vận hội mùa hè đã quay trở lại Athens, với hơn 11.000 vận động viên tranh tài với nhau đến từ 202 quốc gia. Trong một khoảnh khắc tự hào đối với người Hy Lạp và thú vị cho khán giả, cuộc thi ném tạ đã được tổ chức tại địa điểm của Thế vận hội Cổ đại ở Olympia.