Nguồn: Jeannette Rankin becomes first U.S. congresswoman, History.com
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này vào năm 1916, nhà nữ quyền người Montana Jeannette Rankin được bầu vào Hạ viện Hoa Kỳ. Bà là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử của đất nước này giành được một ghế trong Quốc hội liên bang.
Sinh ra và lớn lên trong một trang trại gần Missoula, Montana, Rankin là con gái của những bậc cha mẹ cấp tiến, họ đã khuyến khích bà suy nghĩ vượt ra ngoài phạm vi hạn hẹp của các cơ hội mà phụ nữ thường được cho phép vào đầu thế kỷ 20. Sau khi tốt nghiệp Đại học Montana và Trường Thiện nguyện New York, Rankin làm việc một thời gian ngắn trong vai trò một nhân viên xã hội trước khi tham gia tích cực vào một nỗ lực trên phạm vi toàn quốc nhằm giành quyền bầu cử cho phụ nữ.
Năm 1914, những nỗ lực của bà đã đưa bà trở lại Montana, nơi mà bà tin rằng những điều kiện tiên phong đã tạo ra sự tôn trọng lớn hơn đối với công việc và khả năng của phụ nữ, điều sẽ giúp thuyết phục đàn ông trao quyền bầu cử cho phụ nữ một cách dễ dàng hơn. Thật vậy, các tiểu bang phía Tây khác như Wyoming và Colorado đã chấp thuận quyền bầu cử của phụ nữ nhiều năm trước đó, và sự lãnh đạo của Rankin đã giúp Montana gia nhập vào các tiểu bang này vào năm 1914.
Với quyền bỏ phiếu cho phụ nữ được bảo đảm, Rankin đưa các động lực chính trị mới của Montana vào một cuộc kiểm tra. Bà chạy đua vào một trong hai ghế của Montana trong Quốc hội với tư cách là một nhà Cộng hòa cấp tiến vào năm 1916. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ phụ nữ cũng như nam giới, Rankin trở thành người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử được bầu vào thể chế đó.
Khi bà đến Washington, D.C. vào năm sau, toàn bộ quốc gia đã theo dõi để xem liệu một người phụ nữ có thể xử lý được trách nhiệm của vị trí cấp cao này hay không. Rankin nhanh chóng chứng minh rằng bà có thể, nhưng bà cũng cho thấy rằng bà sẽ không phản bội niềm tin lý tưởng của mình chỉ để thăng tiến chính trị. Là một nhà chủ nghĩa hòa bình tận tâm, lá phiếu đầu tiên của Rankin với tư cách là một nữ nghị sĩ Hoa Kỳ là để chống lại việc Mỹ tham gia vào Thế chiến I. Nhiều người ủng hộ lập trường can đảm của bà, dù những người khác tuyên bố rằng lá phiếu của bà cho thấy rằng phụ nữ không có khả năng gánh vác những trách nhiệm nặng nề trong việc lãnh đạo quốc gia – mặc dù thực tế là 55 nam nghị sĩ cũng đã bỏ phiếu chống lại cuộc chiến.
Lá phiếu của Rankin chống lại Thế chiến I đã góp phần vào thất bại của bà trong cuộc bầu cử năm 1918. Trong 20 năm tiếp theo, bà tiếp tục cống hiến cho chủ nghĩa hòa bình. Trớ trêu thay, bà lại giành được một ghế trong Hạ viện Mỹ vào năm 1940, ngay khi quốc gia này sắp bước vào Thế chiến II. Sau vụ đánh bom Trân Châu Cảng vào tháng 12 năm 1941, Rankin trở thành người duy nhất trong lịch sử Quốc hội bỏ phiếu phản đổi việc Hoa Kỳ tham gia vào cả hai cuộc chiến tranh thế giới. Tuy nhiên, lần này, nhà chủ nghĩa hòa bình kiên định đến từ Montana là người bỏ lá phiếu chống duy nhất.
