19/06/1856: Hội nghị quốc gia đầu tiên của Đảng Cộng hòa kết thúc

Nguồn: First Republican national convention ends, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1856, tại Hội trường Quỹ Âm nhạc ở Philadelphia, hội nghị quốc gia đầu tiên của Đảng Cộng hòa, được thành lập hai năm trước, đã kết thúc. John Charles Fremont của California, nhà thám hiểm nổi tiếng của bờ Tây, được đề cử vào vị trí ứng viên tổng thống, và William Dewis Dayton của New Jersey được chọn làm ứng cử viên cho vị trí phó tổng thống.

Năm 1854, Quốc hội đã bỏ phiếu cho Dự luật Kansas-Nebraska, một đạo luật sẽ hủy bỏ hiệu lực của các điều khoản trong Thỏa hiệp Missouri năm 1820 và cho phép định đoạt tình trạng nô lệ hoặc tự do tại các lãnh thổ được quyết định thông qua chủ quyền nhân dân (tức phổ thông đầu phiếu). Khi có vẻ như dự luật này sẽ được quốc hội thông qua, Đảng Whig, một đảng không thể xử trí thỏa đáng vấn đề nô lệ, đã giải thể. Đến tháng 02 năm 1854, các phe chống nô lệ của Đảng Whig cũ đã bắt đầu họp tại các tiểu bang thượng Trung Tây để thảo luận về việc thành lập một đảng mới. Một cuộc họp như vậy, tại Ripon, Wisconsin, vào ngày 20 tháng 03 năm 1954, thường được ghi nhận là cuộc họp thành lập Đảng Cộng hòa.

Đảng Cộng hòa, với việc kêu gọi xóa bỏ chế độ nô lệ ở tất cả các khu vực lãnh thổ của Hoa Kỳ, đã nhanh chóng giành được sự ủng hộ ở miền Bắc, và vào năm 1856, ứng cử viên tổng thống đầu tiên của họ, John Fremont, đã chiến thắng tại 11 trong số 16 tiểu bang miền Bắc. Đến năm 1860, phần lớn các tiểu bang miền Nam đã công khai đe dọa ly khai nếu một đảng viên Cộng hòa giành được chức tổng thống.

Vào ngày 06 tháng 11 năm 1860, ứng viên Đảng Cộng hòa Abraham Lincoln đã được bầu làm tổng thống trước một Đảng Dân chủ bị chia rẽ, và sáu tuần sau đó, Nam Carolina chính thức ly khai khỏi Liên bang. Trong vòng sáu tuần tiếp theo, năm tiểu bang miền Nam khác đã theo bước South Carolina. Vào ngày 12 tháng 04 năm 1861, Nội chiến bắt đầu khi các khẩu đội pháo của Liên minh miền Bắc dưới quyền của Tướng P.G.T. Beauregard khai hỏa vào Pháo đài Sumter ở Vịnh Charleston thuộc Nam Carolina.

Cuộc Nội chiến đã xác định một cách rõ ràng rằng Đảng Cộng hòa là đảng chính thức của miền Bắc vốn giành chiến thắng trong nội chiến. Sau chiến tranh, Quốc hội do Đảng Cộng hòa chi phối đã áp dụng chính sách Tái thiết mang tính cấp tiến ở miền Nam, cùng với sự thông qua các Tu chính án thứ 13, 14 và 15, bãi bỏ chế độ nô lệ và trao quyền bầu cử cho người Mỹ gốc Phi ở miền Nam. Đến năm 1876, Đảng Cộng hòa đã mất quyền kiểm soát tại miền Nam, nhưng nó vẫn tiếp tục chiếm ưu thế ở vị trí tổng thống, với một vài nhiệm kỳ gián đoạn, cho đến khi Franklin D. Roosevelt lên nắm quyền vào năm 1933.