07/05/1902: Núi lửa chôn vùi thành phố Saint Pierre

Nguồn: Mount Pelée erupts, burying Caribbean city, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1902, núi lửa Pelée ở Martinique đã bắt đầu phun trào – được coi là vụ phun trào nguy hiểm nhất thế kỷ 20. Ngày hôm sau, thành phố Saint Pierre, mà một số người gọi là Paris của vùng Caribbe, đã gần như bị xóa sạch khỏi bản đồ.

Núi lửa Pelée, tên gọi mang nghĩa là “hói” trong tiếng Pháp, là một ngọn núi cao 4.500 feet (1.371 m), nằm phía bắc đảo Martinique thuộc vùng biển Caribbe. Ngày 02/04/1902, các luồng hơi nước mới được phát hiện trên ngọn núi vốn nằm cạnh thành phố cảng Saint Pierre. Ba tuần sau, những cơn địa chấn dần xuất hiện trên đảo và núi Pelée đã nhả ra một đám mây tro.

Vốn đang tham gia một cuộc bầu cử quan trọng, cư dân Saint Pierre đã không chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo từ ngọn núi và khuyến nghị di tản. Những người dân gần đó đã lầm tưởng rằng mối nguy hiểm duy nhất từ núi lửa là dung nham, và nếu dung nham bắt đầu chảy thì họ vẫn có nhiều thời gian để chạy đến nơi an toàn. Thậm chí một số người từ bên ngoài thành phố còn đến đây để chứng kiến cảnh tượng, ngay cả sau khi tro từ vụ phun trào bắt đầu làm tắc nghẽn các con đường.

Ngày 07/05, hoạt động núi lửa tăng lên đáng kể và các vụ nổ ngày càng mạnh hơn rất nhiều. Qua đêm, có một vài cơn chấn động mạnh và một đám mây khí với nhiệt độ hơn 3.000 0F đã tràn ra khỏi ngọn núi. Cuối cùng, một vụ nổ khủng khiếp vào đầu giờ sáng đã đẩy dòng tro sôi sùng sục xuống sườn núi.

Thành phố Saint Pierre đã bị chôn vùi trong vòng vài phút và gần như mọi người đều chết ngay lập tức. Chỉ có hai người được cho là sống sót, một trong số đó là một tù nhân bị giam trong xà lim dưới lòng đất. Người ta kể lại rằng sau này ông đã trở thành một nhân vật trong gánh xiếc. Ngoài ra, 15 tàu neo đậu ở cảng đã bị lật do vụ phun trào. Một con tàu đã cố gắng để không bị chìm, với một nửa thủy thủ đoàn sống sót, mặc dù hầu hết đều bị bỏng nặng.