Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Năm ca nhiễm covid-19 mới vừa được báo cáo ở Vũ Hán, thành phố Trung Quốc nơi khởi phát dịch covid-19. Đây là ổ dịch đầu tiên kể từ ngày 3 tháng 4, vài ngày trước khi thành phố dỡ bỏ phong tỏa nghiêm ngặt hôm 8 tháng 4. Tất cả các ca mới đều được mô tả là không có triệu chứng. Các chuyên gia đã cảnh báo rằng khi các nước dỡ phong tỏa, lây nhiễm có thể tăng.
Các quan chức Iran tuyên bố ít nhất 19 người đã chết trong vụ hai tàu nước này bắn nhầm giữa lúc tập trận hải quân hôm Chủ nhật. Tai nạn không phải hiếm trong lực lượng vũ trang Iran. Hồi tháng 1, Lực lượng Vệ binh Cách mạng đã vô tình bắn hạ một máy bay của Ukranian Airlines, giết chết tất cả 176 người trên máy bay.
Richard Branson của Virgin Group đã công bố kế hoạch bán 25 triệu cổ phiếu tại Virgin Galactic, một công ty khởi nghiệp du lịch vũ trụ, để huy động hơn 400 triệu đô la tiền mặt nhằm giúp bảo lãnh các hãng hàng không của công ty, Virgin Atlantic và Virgin Australia, cùng các doanh nghiệp khác. Một số nhà phân tích cho rằng đây là hành động dại dột. Sir Richard đã từng châm biếm, “nếu bạn muốn trở thành triệu phú, hãy khởi sự với một tỷ đô và ra mắt một hãng hàng không mới.”
Donald Trump tweet rằng đảng Dân chủ quá chậm chạp trong việc nới lỏng các hạn chế vốn được thiết kế để hạn chế sự lây lan của covid-19. Tổng thống, người đã khuyến khích mở cửa lại bằng cách kêu gọi mọi người “giải phóng” bang của họ, đã chỉ trích Pennsylvania, bang chiến trường trong cuộc bầu cử do một thống đốc Dân chủ lãnh đạo. Thống đốc Tom Wolf phản pháo, tweet rằng, “những chính trị gia kêu gọi chúng ta từ bỏ cuộc chiến đang hành động theo cách hèn nhát nhất.”
Lợi nhuận của Marriott International trong ba tháng đầu năm sụt giảm mạnh. Chuỗi khách sạn lớn thứ ba thế giới, với khoảng 7.420 bất động sản, công bố thu nhập ròng giảm gần 92% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống chỉ còn 31 triệu đô la trong quý đầu. Mặc dù nhu cầu phòng của họ đang tăng trở lại ở Trung Quốc, công suất phòng đã giảm xuống chỉ còn khoảng 20% ở Bắc Mỹ.
Ả Rập Saudi sẽ đưa ra một loạt các biện pháp thắt lưng buộc bụng, trong bối cảnh nước này phải cùng lúc đối mặt giá dầu lao dốc, chi phí chống covid-19 gia tăng và thâm hụt ngân sách ngày càng lớn. Thuế VAT của nước này sẽ tăng gấp ba lên 15%, trong khi trợ cấp trả cho một số nhân viên nhà nước cũng bị đình chỉ. Thâm hụt ngân sách lên mức 9 tỷ đô la trong quý đầu năm.
Lực lượng an ninh ở Afghanistan đã bắt giữ ba thành viên của Nhà nước Hồi giáo Nam Á, chi nhánh địa phương quy mô nhỏ của nhóm phiến quân này. Nhóm này hoạt động chủ yếu ở phía bắc đất nước nhưng cũng đã tiến hành các cuộc tấn công ở Kabul. Những người bị bắt bao gồm người đứng đầu khu vực Nam Á, Abu Omar Khorasani, và trưởng nhóm gián điệp của nhóm.
TIÊU ĐIỂM
Tình hình lạm phát tại Trung Quốc
Dữ liệu chính thức công bố hôm nay sẽ cho thấy lạm phát giảm tốc. Theo khảo sát của các nhà kinh tế Trung Quốc, chỉ số giá tiêu dùng tháng 4 dự kiến sẽ tăng 3,6% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm từ mức 5,4% của tháng 1, mức thay đổi theo tháng cao nhất kể từ 2011. Thay đổi này chủ yếu là nhờ giá thực phẩm giảm – đặc biệt là thịt – vốn đã phục hồi nguồn cung sau cú sốc cung do virus.
Lạm phát có khả năng không thay đổi mấy trong ngắn hạn. Thu nhập đầu người giảm 3,9% trong quý đầu so với cùng kỳ năm ngoái giữa bối cảnh các công ty giảm lương hoặc sa thải công nhân. Điều đó sẽ làm giảm nhu cầu. Trong khi đó, thất nghiệp có thể đã tăng lên 15% hoặc cao hơn, theo các ước tính không chính thức. Tháng trước, một nhà môi giới nổi tiếng của Trung Quốc, dĩ nhiên là trước áp lực của chính phủ, đã rút lại tuyên bố cho rằng tỷ lệ thất nghiệp đã đạt 20%. Đối với những người mới thất nghiệp, điều an ủi nhỏ cho họ là rổ hàng hóa giờ rẻ hơn chút đỉnh.
Vấn đề hồ sơ tài chính của Trump
Hai vụ việc xoay quanh phạm vi quyền lực tổng thống hôm nay sẽ lên Tòa án tối cao. Các thẩm phán sẽ xem xét – qua họp trực tuyến – yêu cầu của Tổng thống Donald Trump để giữ bí mật hồ sơ tài chính của ông. Vào tháng 4 năm 2019, ba ủy ban quốc hội đã ra trát yêu cầu hồ sơ tài chính nhiều năm từ các ngân hàng và kế toán của ông. Các nhà lập pháp nói các thông tin có thể giúp họ xây dựng luật đạo đức chặt chẽ hơn và chống lại can thiệp từ nước ngoài trong các cuộc bầu cử. Vài tháng sau, chánh toà Manhattan cũng ra trát yêu cầu hồ sơ tài chính và tờ khai thuế của ông Trump nhằm phục vụ một cuộc điều tra của bồi thẩm đoàn về các khoản thanh toán được cho là tiền bịt miệng trả cho các nhân tình.
Các luật sư của ông Trump gọi cả hai nỗ lực này là “chưa có tiền lệ”. Những nỗ lực để “đào bới lịch sử tài chính cá nhân của tổng thống,” họ nói, được thiết kế chỉ để “ghi điểm chính trị”. Công tố viên New York phản pháo rằng các tổng thống sẽ đứng trên cả luật pháp nếu họ không thể bị điều tra khi còn đương chức. Lịch sử không đứng về phía lời biện hộ của ông Trump. Khi Richard Nixon và Bill Clinton gặp khó liên quan đến việc phân chia quyền lực, Tòa án Tối cao đã nhất trí phán quyết chống lại cả hai.
Vodafone khó đủ bề
Các công ty viễn thông không đứng ngoài xu thế ảm đạm của chứng khoán tháng 3. Vào ngày 20 tháng 3, chỉ số ngành được khảo sát bởi hãng xếp hạng Standard & Poor đã giảm 24% kể từ đầu năm. Các nhà đầu tư có lý do chính đáng để lo lắng. Các hãng lớn đã báo cáo tổn thất doanh thu vì thuê bao giảm và đóng cửa hàng.
Vodafone, hãng hôm nay sẽ công bố thu nhập quý đầu năm, có lẽ cũng không ngoại lệ. Giá cổ phiếu của công ty vẫn tiếp tục dậm châm tại chỗ và họ còn phải đối mặt với cả các mối đe dọa không phải do đại dịch (và cả các nhà lý thuyết âm mưu 5G). Tuần trước, O2 và Virgin Media công bố vụ sáp nhập trị giá 38,9 tỷ đô la, kết hợp các dịch vụ di động với băng thông rộng và giải trí có thể là một đối thủ cạnh tranh đáng gờm cho Vodafone ở Anh. Và ở Ấn Độ họ còn có tin xấu hơn. Tháng trước, Vodafone đã phải bơm 200 triệu đô la vào liên doanh tại Ấn Độ để ngăn nó sụp đổ do doanh thu sụt giảm vì coronavirus.
Công ty bảo hiểm Allianz công bố thu nhập quý
Hôm nay, công ty bảo hiểm lớn nhất Châu Âu công bố kết quả quý đầu năm. Các nhà đầu tư dự đoán sẽ đón tin xấu. Tuần trước, công ty 130 tuổi này đã hủy bỏ mục tiêu lợi nhuận năm 2020 và cho biết họ dự kiến lợi nhuận hoạt động là 2,3 tỷ euro (2,5 tỷ đô la) trong ba tháng, thấp hơn 24% so với cùng kỳ năm ngoái. Giống như các công ty bảo hiểm khác, Allianz bị tấn công từ hai phía. Với hàng triệu công ty bị gián đoạn hoạt động trong bối cảnh phong tỏa toàn cầu, họ phải đối mặt với áp lực từ khách hàng và chính phủ yêu cầu trả một khoản lớn các khoản thanh toán gián đoạn kinh doanh mà chính sách của Allianz cam kết.
Có thể sẽ có hầu tòa. Công ty này, nhà đầu tư chủ động lớn thứ hai trên thế giới, cũng chứng kiến danh mục đầu tư của mình teo tóp qua một tháng 3 ảm đạm. Vốn hóa tốt và có đa dạng hóa, Allianz vững chắc hơn hầu hết các công ty bảo hiểm, theo lời xác nhận gần đây của hãng xếp hạng Fitch. Nhưng nó cũng có điểm yếu. Euler Hermes, một nhà cung cấp bảo hiểm tín dụng thuộc sở hữu của hãng, có thể thiệt hại nặng nếu có quá nhiều công ty vỡ nợ.
Wisconsin bầu hạ nghị sĩ
Cử tri bắc Wisconsin hôm nay sẽ bỏ phiếu trong một cuộc bầu cử đặc biệt. Họ sẽ chọn hạ nghị sĩ cho khu vực bầu cử quốc hội số bảy, sau khi người đương nhiệm Sean Duffy nghỉ. Tháng trước Wisconsin đã gây tranh cãi khi tổ chức các cuộc bầu cử trên toàn bang bất chấp đại dịch coronavirus. Các cử tri hôm nay có thể một lần nữa đi bỏ phiếu trực tiếp, mặc dù nhiều người đã chọn bỏ phiếu qua bưu điện. Ở một hạt chủ yếu là nông thôn, Tom Tiffany của đảng Cộng hòa có cơ hội lớn đánh bại Tricia Zunker của đảng Dân chủ. Dù thế nào, người chiến thắng cũng chỉ được tại nhiệm một vài tháng, vì cuộc đua sẽ được tổ chức lại vào tháng 11.
Quan trọng là cách biệt giữa các đối thủ ra sao. Trong thập niên qua, khu vực này đã nghiêng về đảng Cộng hòa nhiều hơn tám điểm phần trăm so với mức trung bình quốc gia. Tổng thống Donald Trump thắng tại đây với cách biệt 20 điểm trong năm 2016. Bằng cách thu thập sự hỗ trợ từ nông thôn như vậy, ông đã thắng sít sao đại cử tri đoàn của bang này. Đảng Dân chủ kỳ vọng một kết quả sít sao hơn vào hôm nay sẽ cho thấy họ đang có lợi thế, và là một cơ hội tốt để lấy lại Wisconsin, cũng như Nhà Trắng, vào tháng 11 tới.
