Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Các cuộc biểu tình cả ôn hòa và bạo lực, bùng nổ sau khi một người đàn ông da đen không vũ trang bị giết bởi một sĩ quan cảnh sát da trắng, bước vào ngày thứ bảy trên khắp các thành phố Mỹ. Ở Louisville (Kentucky), một công dân đã bị bắn chết, dường như là bởi cảnh sát, giữa lúc người biểu tình đụng độ với họ. Lực lượng Vệ binh Quốc gia cho biết họ đã triển khai ở 23 tiểu bang và Washington, DC, nơi biểu tình bùng lên ở gần Nhà Trắng. Derek Chauvin, người đã khiến George Floyd nghẹt thở bằng cách quỳ đè lên cổ, sẽ hầu tòa vào ngày 8 tháng 6.
Cảnh sát Hồng Kông đã cấm một buổi cầu nguyện đêm tưởng niệm thảm sát Thiên An Môn. Nhà chức trách viện dẫn những lo ngại về y tế xoay quanh covid-19 cho quyết định này, nhưng các nhóm ủng hộ dân chủ không đồng tình, cáo buộc chính phủ cố gắng đàn áp đối lập sau khi Trung Quốc áp đặt luật an ninh quốc gia gây tranh cãi trên lãnh thổ này. Người Hồng Kông đã tổ chức lễ tưởng niệm Thiên An Môn hàng năm trong suốt ba thập niên qua.
Hàng trăm người tập trung tại đám tang của một người đàn ông Palestine tự kỷ, Iyad Halaq, người đã bị cảnh sát Israel bắn chết ở Đông Jerusalem. Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz bày tỏ hối hận về vụ việc và kêu gọi điều tra. Vụ nổ súng diễn ra vào thời điểm căng thẳng; sau khi trở lại vai trò thủ tướng, Benjamin Netanyahu một lần nữa hứa sẽ sáp nhập một phần Bờ Tây.
Lĩnh vực chế tạo ở khu vực đồng euro phục hồi nhẹ trong tháng 5 so với tháng trước, nhưng vẫn còn yếu. Chỉ số nhà quản lý mua hàng mới nhất, một thước đo được theo dõi sát sao, tăng từ 33,4 trong tháng 4 lên 39,4. Dưới 50 cho thấy suy thoái. Đức ghi nhận số điểm thấp nhất trong khối, trong khi ngành chế tạo của Ý suy giảm ít hơn so với dự báo của các nhà kinh tế.
Người phát ngôn của thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết Anh sẽ không ủng hộ việc Nga quay lại G7. Hôm thứ Bảy, Tổng thống Donald Trump đã chỉ trích cấu hình hiện tại của nhóm là lỗi thời, và đề xuất bổ sung Úc, Ấn Độ và Hàn Quốc, kể cả Nga; Nga đã bị trục xuất khỏi G8 hồi năm 2014 sau khi sáp nhập Crimea.
Emirates trở thành hãng hàng không mới nhất công bố cắt giảm việc làm. Hãng hàng không quốc doanh của Dubai có khoảng 60.000 nhân viên. Họ không tiết lộ số người sẽ mất việc, nhưng bật mí rằng các phi công thực tập và phi hành đoàn nằm trong số này.
Cơ quan Quản lý Hành vi Tài chính của Anh cho biết họ sẽ trình lên Tòa án Tối cao một vụ án thử nghiệm để xác định trách nhiệm của công ty bảo hiểm trong các chính sách bảo hiểm về gián đoạn kinh doanh. Hàng ngàn người tham gia bảo hiểm, buộc phải đóng cửa vì dịch bệnh covid-19, tuyên bố họ được bảo hiểm. Một phán quyết, dự kiến sẽ có vào tháng tới, có thể làm sáng tỏ nhiều điều cho cả công ty bảo hiểm và khách hàng.
TIÊU ĐIỂM
Singapore dỡ bớt phong tỏa
Trong gần hai tháng, người Singapore chỉ được phép ra khỏi nhà để mua thức ăn và thuốc men, và tập thể dục. Trường học, quán bar và cửa hàng đều đóng cửa. Các nhà hàng thì chỉ bán đồ ăn mang đi. Chính phủ đã áp đặt “ngắt cầu dao”, theo cách gọi của họ, sau khi số ca nhiễm mới trong các khu nhà đông đúc của công nhân nhập cư tăng lên vào giữa tháng ba. Singapore hiện có hơn 34.000 ca nhiễm, cao nhất Đông Nam Á.
Song vì lo lắng cho nền kinh tế, vốn có thể sẽ suy thoái tới 7% trong năm nay, chính phủ đã quyết định dỡ bớt các hạn chế. Họ chỉ ra rằng khoảng 93% các ca nhiễm là những người lao động nhập cư, những người hiện đã bị cách ly. Từ hôm nay, nhiều học sinh sẽ quay trở lại trường học, một số nhân viên được trở lại văn phòng và con cái sẽ có thể đến thăm cha mẹ hoặc ông bà. Mọi người đều phải đeo khẩu trang.
Viễn cảnh kinh tế Úc
Úc đang đối phó tốt với covid-19. Chỉ có 103 trường hợp tử vong, các ca nhiễm mới được kiềm chế, và chính phủ liên bang cũng như tiểu bang bắt đầu nới lỏng hạn chế. Nhưng thiệt hại cho nền kinh tế, sau ba thập niên tăng trưởng, vẫn đang được ước lượng. Tháng trước, Ngân hàng Dự trữ Úc cảnh báo suy thoái “chưa từng có”, ước tính rằng GDP giảm 10% trong nửa đầu năm 2020, với suy giảm chủ yếu tập trung trong quý hai.
Mặc dù vậy, Úc vẫn còn tốt hơn hầu hết các nước giàu. Philip Lowe, thống đốc Ngân hàng Dự trữ, đã nói với Thượng viện tuần trước rằng suy thoái kinh tế có thể “không nghiêm trọng như suy đoán trước đó”. Ngân hàng đã cắt giảm lãi suất xuống còn 0,25% và đang mua trái phiếu chính phủ. Dự kiến trong cuộc họp hôm nay họ sẽ vẫn đi theo kế hoạch đó. Câu hỏi tiếp theo là liệu có thể tránh được suy thoái kỹ thuật (hai quý liên tiếp sụt giảm) hay không. Các nhà kinh tế cho rằng điều đó khó xảy ra, nhưng không phải là không thể.
Zoom công bố kết quả kinh doanh
Zoom không nổi tiếng đến mức ai cũng biết khi họ công bố kết quả tài chính vào ngày 4 tháng 3. Nhưng kể từ đó, hãng cung cấp dịch vụ họp trực tuyến đã tăng hơn 50% giá trị và dễ nhận biết hơn, với tên của họ giờ là một động từ mới (một dấu hiệu cho thấy thành công công nghệ) và một biểu tượng của thời đại cách ly (và cả các mặt xấu đi kèm). Zoom bị tiếng xấu vì xuất hiện các lỗ hổng bảo mật bị tin tặc khai thác để quấy phá các lớp học, hội nghị và các cuộc họp của chính phủ. Tuy nhiên, họ có thể sẽ giữ lại được nhiều thu hoạch gần đây.
Các nhà đầu tư sẽ tò mò muốn biết có bao nhiêu khách hàng doanh nghiệp mới – những người tạo ra gần như toàn bộ doanh thu của Zoom – đã đăng ký khi báo cáo thu nhập quý đầu được công bố hôm nay. Những người mới đăng ký có thể sẽ tiếp tục dùng dịch vụ của Zoom ngay cả khi thế giới thoát khỏi phong tỏa. Các doanh nghiệp cổ cồn trắng trả tiền cho các dịch vụ cao cấp của Zoom sẽ mất một thời gian để quay lại văn phòng. Và ngay cả sau khi đại dịch kết thúc, nhiều người vẫn sẽ tiếp tục làm việc ở nhà, vĩnh viễn.
Pháp mở cửa lại
Sau 11 tuần phong tỏa, các quán bar và nhà hàng cuối cùng cũng mở cửa trở lại ở Pháp vào hôm nay, đưa văn hóa quán cà phê của Pháp trở về với cuộc sống. Trong giai đoạn cuối của quá trình dỡ phong tỏa, Paris có các quy tắc chặt chẽ hơn các vùng khác, khi ăn và uống chỉ được phép tại các bàn vỉa hè. Nhưng ít ra giờ đây người dân Paris đã có thể rời khỏi thành phố, sau khi quy định hạn chế đi lại 100km (62 dặm) được dỡ bỏ, và được cho phép sử dụng nhà riêng dành cho nghỉ dưỡng, bãi biển và khu cắm trại bên ngoài thủ đô.
Khi công bố các biện pháp vào tuần trước, thủ tướng Edouard Philippe đã nói rằng “quyền tự do sẽ trở thành luật lệ”. Số ca tử vong hàng ngày có liên quan đến covid-19 đã giảm xuống mức hai con số trong hơn mười ngày qua. Để duy trì điều này, chính phủ hôm nay sẽ ra mắt ứng dụng theo dõi tiếp xúc gần. StopCovid là một ứng dụng tập trung hóa, có hỗ trợ Bluetooth, mà chính phủ hy vọng người dùng điện thoại thông minh sẽ tự nguyện tải xuống – nếu họ có thể thuyết phục người dân rằng đó là một cách giúp bảo vệ sự tự do vừa được phục hồi của họ.
Anh tranh cãi về cách họp Nghị viện
Các nghị sĩ Anh trở lại làm việc vào thứ Ba sau kỳ nghỉ hai tuần, nhiều người không vui. Đầu chương trình nghị sự là bản tóm tắt kế hoạch của chính phủ về việc chấm dứt chế độ bỏ phiếu điện tử và các bài phát biểu qua Zoom, vốn được đưa ra trong bối cảnh phong tỏa do covid-19. Jacob Rees-Mogg, bộ trưởng chính phủ chịu trách nhiệm về quan hệ với Nghị viện, nói rằng các cuộc tranh luận sẽ tốt hơn khi những người tham gia có thể nhìn thấy “lòng trắng trong mắt của các bộ trưởng”, và cho rằng các nghị sĩ nên làm gương cho các nhân công quay lại làm việc.
Song những người phản đối nói rằng các kế hoạch sẽ vi phạm luật an toàn và sức khỏe. Robert Halfon, một nghị sĩ Bảo thủ mắc chứng bại não, đã nói rằng việc cho phép các nhà lập pháp bỏ phiếu trực tiếp sẽ tạo ra một “nghị viện apartheid” bằng cách loại trừ những người dễ bị tổn thưởng trước căn bệnh. Chris Bryant, một nghị sĩ Công đảng, dự đoán rằng xếp hàng theo kiểu giãn cách xã hội để cho phép tất cả 650 nhà lập pháp bỏ phiếu có thể dài tới 1,3km.
