06/06/1966: Nhà hoạt động dân quyền James Meredith bị bắn

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: Civil rights activist James Meredith shot, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1966, James H. Meredith, người mà năm 1962 trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên theo học tại trường Đại học Mississippi, đã bị bắn bởi một tay súng ngay sau khi ông bắt đầu cuộc hành trình một mình vận động dân quyền đi qua miền Nam. Thường được biết đến với tên gọi “Hành trình Chống lại Sợ hãi” (March Against Fear), Meredith đã đi bộ từ Memphis, Tennessee, đến Jackson, Mississippi, trong một nỗ lực để khuyến khích cử tri người Mỹ gốc Phi ở miền Nam đăng ký bỏ phiếu.

Là một cựu quân nhân thuộc Không quân Hoa Kỳ, Meredith đã nộp đơn và được nhận vào Đại học Mississippi năm 1962, nhưng quyết định tuyển sinh đã bị thu hồi khi cán bộ xét duyệt biết về chủng tộc của ông. Một tòa án liên bang đã ra lệnh cho “Ole Miss” (trường Mississippi) phải cho phép Meredith nhập học, nhưng khi ông cố gắng nộp đơn đăng ký một lần nữa vào ngày 20/09/1962, lối vào văn phòng trường đã bị chặn bởi chính Thống đốc Mississippi Ross Barnett. Ngày 28/09, thống đốc đã bị kết tội khinh miệt dân sự và được lệnh phải ngừng ngay việc can thiệp tại trường đại học, nếu không sẽ bị bắt giữ và chịu phạt 10.000 đô la/ngày.

Hai ngày sau, Meredith được các cảnh sát tư pháp Hoa Kỳ hộ tống vào khuôn viên trường, gây ra các cuộc bạo loạn dẫn đến cái chết của hai sinh viên. Ông vẫn kiên trì trở lại vào ngày hôm sau và tham gia các lớp học. Năm 1963, Meredith, vốn chuyển sang từ Đại học Jackson State dành riêng cho người da đen, đã tốt nghiệp tại Mississippi, chuyên ngành khoa học chính trị.

Ba năm sau, Meredith một lần nữa nhận được sự quan tâm của công chúng với Hành trình Chống lại Sợ hãi. Ngày 06/06, chỉ một ngày sau khi bắt đầu hành trình, ông đã phải nhập viện vì đạn bắn tỉa. Các nhà hoạt động dân quyền khác, bao gồm Martin Luther King, Jr. và Stokely Carmichael, đã tiếp tục hành trình thay mặt ông. Chính trong “Hành trình Chống lại Sợ hãi” này, Carmichael, chủ tịch Ủy ban Hợp tác Bất bạo động Sinh viên, lần đầu tiên nói chuyện công khai về khái niệm “quyền lực của người da đen” (Black Power), khái niệm ông dùng để chỉ chủ nghĩa dân tộc của người Mỹ gốc phi đấu tranh. James Meredith sau đó đã hồi phục và trở lại tham gia hành trình mà mình khởi xướng, và vào ngày 26/06, đoàn đã đến Jackson, Mississippi.