Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Người đứng đầu lực lượng cảnh sát Atlanta, Erika Shields, đã từ chức sau vụ bắn chết một người đàn ông da đen bởi các sĩ quan cảnh sát tại một nhà hàng hôm thứ Sáu. Cái chết của Rayshard Brooks, xảy ra sau cái chết của George Floyd ở Minneapolis, gây biểu tình ở Atlanta, và nhà hàng Wendy nơi xảy ra vụ việc. Viên cảnh sát da trắng bắn Brooks đã bị sa thải.
Anh có thể sửa đổi quy tắc hai mét của mình về giãn cách xã hội, theo bộ trưởng tài chính Rishi Sunak. Điều này sẽ giúp mọi thứ dễ dàng hơn cho người mua sắm khi các nhà bán lẻ không thiết yếu mở cửa lại vào hôm nay sau nhiều tháng phong tỏa. Ông Sunak cũng cho biết chính phủ có thể điều chỉnh thời gian cách ly 14 ngày đối với người nhập cảnh
Chính phủ Ấn Độ thông báo sẽ cung cấp 500 toa xe lửa cho thành phố Delhi nhằm hỗ trợ thêm giường bệnh để chăm sóc bệnh nhân nhiễm coronavirus. Delhi là một trong những bang bị ảnh hưởng nặng nhất ở Ấn Độ, giữa lúc số ca nhiễm ở nước này tiếp tục gia tăng. Ấn Độ có số ca nhiễm chính thức cao thứ tư thế giới, sau Mỹ, Brazil và Nga.
AstraZeneca, một đại gia dược phẩm, đã ký hợp đồng cung cấp cho các chính phủ Liên minh châu Âu một loại vắc-xin ngừa coronavirus tiềm năng. Công ty cho biết thỏa thuận này bao gồm 400 triệu liều vắc-xin đang được phát triển tại Đại học Oxford. Việc giao hàng cho Liên minh Vắc-xin Chung của Châu Âu sẽ bắt đầu vào cuối năm nay.
Các nhà chức trách Bắc Kinh báo cáo 36 ca nhiễm covid-19 mới vào Chủ nhật, tất cả đều liên quan đến Tân Phát Địa (Xinfadi), một chợ bán buôn lớn ở phía tây nam thành phố. Cư dân gần đó đã bị cấm rời khỏi nhà, và các sự kiện thể thao ở Bắc Kinh đã bị dừng lại. Vụ bùng phát làm dấy lên lo ngại về một đợt lây nhiễm thứ hai ở quốc gia này.
Chính phủ Tây Ban Nha công bố khoản cứu trợ trị giá 3,7 tỷ euro (tương đương 4,2 tỷ đô la) cho ngành công nghiệp ô tô. Ngành này, chiếm khoảng 10% GDP của đất nước, đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi phong tỏa nhằm chống coronavirus. Thủ tướng Pedro Sanchez nói hôm nay sẽ công bố thêm chi tiết.
London và các thành phố khác của Anh chứng kiến cảnh tượng xấu xí vào thứ Bảy khi các cuộc biểu tình được tổ chức bởi những người cực hữu biến thành bạo lực. Một nhóm lớn người biểu tình hướng đến trung tâm thủ đô với danh nghĩa bảo vệ bức tượng Winston Churchill vốn bị phá hoại trong cuộc biểu tình Black Lives Matters hồi đầu tuần. Hơn 100 người đã bị bắt ở London.
TIÊU ĐIỂM
Quá trình mở cửa lại của EU
Chậm mà chắc, EU đang mở cửa trở lại. Các quốc gia nên mở lại biên giới đối với tất cả các khách du lịch nội khối EU trong hôm nay, theo khuyến nghị từ Ủy ban châu Âu. Tuy nhiên có một trở ngại: không phải nước nào cũng sẽ làm theo lời khuyên. Tây Ban Nha đến ngày 21 tháng 6 mới nhận người nhập cảnh EU. Đan Mạch chỉ cho phép khách du lịch từ một số nước.
Nhìn chung, những người đến từ bên ngoài sẽ phải đợi đến 1 tháng 7 để nhập cảnh vào hầu hết các nước EU. Vào buổi đầu cuộc khủng hoảng, các kiểm soát biên giới cần thiết được dựng lên trong khối, nơi vốn tự hào về việc loại bỏ các kiểm soát này giữa các nước thành viên. Giờ đây Ủy ban châu Âu đang cố gắng thiết lập một sự trở lại bình thường bình tĩnh hơn. Nhưng các nước có quyền kiểm soát biên giới của họ. Brussels chỉ có thể đề nghị một cách lịch thiệp.
Kinh tế Trung Quốc phục hồi theo hai mô hình chữ V khác nhau
Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang trên đường hồi phục sau coronavirus. Nhưng đà hồi phục chênh lệch rất lớn giữa các ngành. Sản xuất công nghiệp phục hồi nhanh nhất khi Trung Quốc ưu tiên mở lại các nhà máy. Tiêu thụ cất cánh chậm hơn, bị đè nặng bởi triển vọng việc làm không sáng sủa cũng như lo ngại lây nhiễm. Dữ liệu công bố hôm nay có thể sẽ xác nhận rằng Trung Quốc đang đồng thời trải qua hai đợt phục hồi hình chữ V khác nhau: chữ V nhọn, mô tả phục hồi nhanh, về phía cung của nền kinh tế và chữ V thoải, mô tả phục hồi yếu, ở phía cầu.
Một câu hỏi là liệu sức mạnh công nghiệp có thể bơm sinh lực vào thị trường việc làm và tiêu dùng nói chung hay không. Một câu hỏi nữa khiến nhiều người lo lắng hơn là liệu một cụm dịch mới ở Bắc Kinh có thể dẫn đến một cuộc suy thoái khác, và cuối cùng tạo ra mô hình phục hồi hình chữ W hay không.
Duterte lại đối đầu với báo chí
Một tòa án ở Manila hôm nay sẽ đưa ra phán quyết về cáo buộc tội phỉ báng đối với nhà báo Maria Ressa và trang web tin tức mà bà thành lập, Rappler. Nếu bị kết tội, bà có thể vào tù. Vụ kiện này nằm trong số nhiều hành động pháp lý chống lại bà Ressa và Rappler, được cho là một phần của chiến dịch trấn áp các cơ quan truyền thông bị Tổng thống Rodrigo Duterte coi là thù địch.
Duterte nói ông không trả thù Ressa. Chính phủ của ông cho biết chỉ đơn giản là đang duy trì luật pháp. Rappler vẫn đang ra tin trong khi chờ đợi phán quyết trong các vụ án khác, điều có thể sẽ buộc họ đóng cửa. Một hãng tin khác lại kém may mắn hơn. Tòa án đã bịt miệng mạng truyền hình lớn nhất nước này, ABS-CBN. Họ đã phải ngưng phát sóng vì quốc hội quá chậm chạp trong việc gia hạn giấy phép sau khi ông Duterte phàn nàn rằng hãng không phát sóng quảng cáo chính trị mà ông đã trả tiền.
Chương trình truyền hình về cảnh sát ở Mỹ bị ngừng chiếu
Trong 31 năm qua, các khán giả tò mò chỉ phải bật “Cops” để xem những hành vi sai trái trong đời thực trên TV: giao dịch ma túy, say xỉn, hẹn hò với gái mại dâm. Song từ tuần trước điều này đã không còn nữa. Paramount Network và ViacomCBS đã ngừng phát sóng chương trình truyền hình thực tế này trong bối cảnh biểu tình phản đối sự tàn bạo của cảnh sát lan rộng. Mùa thứ 33 được dự kiến ra mắt vào tối nay. Cốt truyện rất đơn giản: theo chân các sĩ quan và quay phim những cuộc gặp gỡ của họ.
Song những người phản đối cho rằng loạt phim đã phải đánh đổi để được tiếp cận những cảnh quay này: PR cho cảnh sát. Nhiều người trong số những người bị bắt có lẽ không đồng ý xuất hiện trên TV. Chương trình đã thổi phồng tệ nạn ma túy, vốn chiếm 35% số vụ bắt giữ, gấp ba lần tỷ lệ thực sự. Số người xem không cao, vì vậy các ông chủ sẽ không thương tiếc gì. “Live PD”, một chương trình phổ biến hơn trên A&E, cũng đang gặp rắc rối. Trước sự sụp đổ của các chương trình này, một diễn viên hài đã châm biếm trên Twitter, “Dường như Chúa đã nghe thấy chúng ta yêu cầu “huỷ bỏ lực lượng cảnh sát!” (“cancel cops!”), và quyết định làm như vậy theo đúng nghĩa đen”.
Mexico mở cửa lại bất chấp nguy hiểm
Tháng trước, chính phủ đã công bố một hệ thống kiểu đèn giao thông với bốn tiêu chí về covid-19 mà các bang phải đáp ứng trước khi quay trở lại với trạng thái “bình thường mới”. Nhưng họ đã nới lỏng các quy tắc sau khi các thống đốc phàn nàn. Hệ thống mới này cho 16 bang trạng thái “cam” để giảm bớt phong tỏa, nhiều trong số đó lỏng lẻo đến nỗi coronavirus lây lan mạnh hơn.
Mexico có số ca nhiễm đang chữa trị cao gần gấp bốn lần so với khi các quy tắc kiểm dịch nghiêm ngặt nhất được áp dụng vào ngày 1 tháng 5. Ví dụ, Mexico City vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu mới của chính phủ nhưng vẫn quyết định mở cửa. Thành phố đã thông báo một “quá trình chuyển đổi dần dần”, bắt đầu từ hôm nay với hệ thống tàu điện ngầm hoạt động đủ công suất. Các nhà máy, khách sạn và nhà thờ sẽ mở cửa lại với công suất hạn chế trong hai tuần tới. Mexico có vẻ sẽ tham gia cùng Ấn Độ và các nước khác trong việc áp dụng nguyên tắc kiểm soát dịch kỳ lạ: nếu không thể loại bỏ virus, hãy loại bỏ quá trình kiểm dịch của bạn.