Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Tổng thống Joe Biden ra lệnh xem xét lại các chuỗi cung ứng quan trọng, bao gồm các chuỗi cung ứng chip máy tính, dược phẩm, và các chất liệu được dùng trong sản xuất ô tô và vũ khí. Ông Biden đặt mục tiêu giảm phụ thuộc của Mỹ vào các nước đối thủ và giảm sự dễ tổn thương của nước này trước thảm họa tự nhiên. Mỹ từng gặp phải tình trạng thiếu trang bị bảo hộ y tế ở giai đoạn đầu đại dịch covid-19, trong khi một số nhà sản xuất ô tô hiện đã phải tạm thời đóng cửa nhà máy vì thiếu chip.
Thượng viện Úc thông qua “luật truyền thông” quy định các khoản thanh toán từ các nền tảng truyền thông xã hội cho các nhà xuất bản. Tuần trước, Facebook đã chặn tin tức trên trang của họ ở Úc, vì cho rằng họ không cần phải trả tiền chỉ vì lưu trữ link. Luật sửa đổi này đề ra miễn trừ cho các công ty công nghệ có “đóng góp đáng kể” cho ngành công nghiệp tin tức. Facebook chấp nhận.
McKinsey đã bỏ phiếu phế truất giám đốc điều hành Kevin Sneader, khi từ chối giao cho ông nhiệm kỳ hai ở vị trí lãnh đạo hãng tư vấn. Các nhân viên cao cấp bỏ phiếu chọn giám đốc điều hành của công ty mỗi ba năm một lần, song những người tiền nhiệm của ông Sneader đều làm lâu hơn một nhiệm kỳ. Cũng trong tháng này McKinsey đã đồng ý trả 574 triệu đô la để giải quyết kiện cáo với các bang của Mỹ về vai trò của công ty trong cuộc khủng hoảng opioid ở nước này.
Một tòa án Đức kết luận một cựu sĩ quan tình báo Syria phạm tội tham gia vào các tội ác chống nhân loại. Đây là phiên tòa đầu tiên xem xét những tội ác đang bị cáo buộc của chính quyền tổng thống Syria Bashar al-Assad. Eyad al-Gharib là một đặc nhiệm cấp thấp có nhiệm vụ bắt giữ người biểu tình — nhưng các công tố viên nói anh ta là một phần của hệ thống giết và tra tấn những người phản đối chế độ với “quy mô gần như công nghiệp”.
Tổ chức Ân xá Quốc tế tước bỏ tư cách “tù nhân lương tâm” của nhà lãnh đạo đối lập Nga hiện đang bị bỏ tù, Alexei Navalny. Nhóm nhân quyền cho biết họ đã “nhận rất nhiều” những lời phàn nàn về các video được quay khoảng 15 năm trước cho thấy ông Navalny dường như so sánh người nhập cư với gián và răng thối. Những người ủng hộ ông Navalny cho rằng những phàn nàn này là một động thái giả mạo của Điện Kremlin nhằm hạ bệ uy tín của ông.
Một lô vắc-xin covid-19 từ COVAX, sáng kiến chia sẻ vắc-xin toàn cầu, đã đến Ghana – nước đầu tiên trong chương trình được nhận vắc-xin. Ghana vừa nhận 600.000 liều Oxford/AstraZeneca do Viện Huyết thanh Ấn Độ sản xuất, sau khi các quan chức chứng nhận nước này có đủ cơ sở hạ tầng để đảm bảo phân phối nhanh chóng. Kế đến sẽ là các nước Tây Phi.
Joby Aviation cho biết hãng sẽ niêm yết tại New York. Trong một thỏa thuận trị giá 6,6 tỷ USD, công ty khởi nghiệp taxi điện bay sẽ niêm yết bằng cách sáp nhập ngược với Reinvent Technology Partners, một công ty do Reid Hoffman, đồng sáng lập LinkedIn, lãnh đạo. Joby, hãng có các đối tác bao gồm Toyota và Uber, đặt mục tiêu bắt đầu các chuyến bay chở khách từ năm 2024.
TIÊU ĐIỂM
Ấn Độ hủy bỏ kì thi “khoa học bò”
Narendra Modi đã phải đối mặt với biểu tình của nông dân trong nhiều tháng qua. Giờ đây, thủ tướng Ấn Độ đối mặt thêm một bài toán hóc búa về nông nghiệp. Ủy ban Bò Quốc gia, một cơ quan chính phủ được thành lập để khai thác giá trị từ những chú bò, hôm nay đã hủy kỳ thi “khoa học bò”. Hơn nửa triệu thí sinh đã đăng ký làm bài thi. Dù vậy nó bị hủy vì bị phản đối dữ dội.
Người ta đặc biệt chỉ trích chương trình giảng dạy, trong đó dạy rằng phân bò làm giảm bức xạ và rằng các giống bò Ấn Độ vượt trội hơn so với các giống nước ngoài. Nhiều người coi những khẳng định phi khoa học đó là một phần của việc chính phủ ngày càng can thiệp vào hệ tư tưởng tôn giáo nhạy cảm. Đối với 80% người Ấn Độ theo đạo Hindu, bò rất linh thiêng. Dưới thời ông Modi, bò cũng trở thành một phương tiện thúc đẩy chủ nghĩa dân tộc Hindu. Các ngành kinh doanh thịt bò và da, chủ yếu của người Hồi giáo, ngày càng phải chịu nhiều hạn chế. Và một số cá nhân có vũ trang tự phong là “đội bảo vệ bò” đã gây ra cái chết của vài chục người.
Kinh tế Mexico thiệt hại nặng vì covid-19
Sẽ chẳng có lý do gì để ăn mừng khi Mexico công bố số liệu GDP sửa đổi cho ba tháng cuối năm 2020 trong hôm nay. Các nhà kinh tế dự đoán một mức giảm 4,4% so với cùng kỳ năm trước, một sự cải thiện nhẹ so với ước tính sơ bộ. Ngay từ trước đại dịch, chính phủ đã đẩy nền kinh tế vào suy thoái. Và covid-19 làm vấn đề thêm trầm trọng hơn nhiều.
Nền kinh tế suy thoái 8,3% trong năm ngoái; trong khi đó Brazil ước tính giảm 4,5%. Số liệu thất nghiệp, cũng được công bố hôm nay, dự kiến cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tăng lên hơn 4% trong tháng 1. Nền kinh tế Mexico có thể sẽ phục hồi trong năm nay, nhưng chậm, do thiếu hỗ trợ tài chính cho cả người dân và doanh nghiệp. Kỳ vọng tăng trưởng trong quý đầu năm đã tiêu tan, khi tỉ lệ lây nhiễm covid-19 tăng lên và một đợt thắt chặt quy tắc giãn cách xã hội được áp dụng.
Căng thẳng tình hình lương thưởng của các ngân hàng châu Âu
Hôm nay Standard Chartered báo cáo kết quả kinh doanh năm 2020. Ngân hàng Anh có thể sẽ tiếp bước các ngân hàng khác trong việc tăng tiền thưởng cho các nhân viên bộ phận ngân hàng đầu tư của họ, sau một năm bội thu dù có đại dịch. Tuy nhiên nhân viên ở các bộ phận khác của công ty có thể sẽ bị cắt thưởng.
Tuần trước Credit Suisse, ngân hàng lớn thứ hai Thụy Sĩ, thông báo các nhân viên bộ phận ngân hàng đầu tư của họ sẽ bỏ túi những khoản thưởng hậu hĩnh mặc dù tổng tiền thưởng toàn ngân hàng giảm 7%. Tiền thưởng nhân viên của Intesa Sanpaolo của Ý và ngân hàng Commerzbank của Đức đã bị cắt giảm gần một nửa. Ngân hàng Lloyds của Anh thì không trả bất kỳ khoản tiền thưởng nào. Các sếp ngân hàng phải đối mặt với một tình thế khó khăn là cân bằng giữa việc thưởng cho những nhân viên mảng ngân hàng đầu tư trong khi không làm phật lòng nhân viên ở các mảng bị thiệt hại vì đại dịch.
Quốc hội Mỹ thảo luận Đạo luật Bình đẳng
Hạ viện Mỹ dự kiến sẽ bỏ phiếu trong tuần này về Đạo luật Bình đẳng, theo đó cấm “phân biệt đối xử trên cơ sở giới tính, bản dạng giới, và xu hướng tình dục”. Đạo luật này sẽ mang lại cho người đồng tính và người chuyển giới Mỹ một sự bảo vệ pháp lý quan trọng. Nhưng đạo luật cũng đang gây tranh cãi vì cách nó xác định lại “giới tính” trong các sửa đổi của Đạo luật Quyền Công dân bằng cách thêm mục “bản dạng giới” (gender identity).
Điều đó có nghĩa là không gian dành riêng cho phụ nữ sẽ được mở ra cho phụ nữ chuyển giới. Những ý kiến phản đối tập trung vào thể thao, khi mà những lợi thế testosterone đồng nghĩa những người nam chuyển giới thành nữ có năng lực trung bình có thể vượt trội các cá nhân nữ tài năng. Những người bảo thủ cũng e ngại luật làm hạn chế quyền tự do tôn giáo. Bởi vì cần có sự ủng hộ của mười đảng viên Cộng hòa, luật khó có thể được thông qua tại Thượng viện.
Lãnh đạo EU họp trực tuyến về Covid-19 và chính sách đối ngoại
Tại một hội nghị thượng đỉnh qua video vào hôm nay và ngày mai, các lãnh đạo EU sẽ rất cố gắng để không lặp lại những sai lầm trong quá khứ. Sau một khởi đầu trì trệ, việc phân phối vắc-xin covid-19 trên toàn khối đã tăng tốc. Dù vậy, nỗi lo về các biến thể virus mới đồng nghĩa các lãnh đạo sẽ thảo luận về cách đảm bảo cung cấp vắc-xin nhanh chóng trong tương lai, đồng thời tránh những tranh cãi đáng xầu hổ về chương trình tiêm chủng của EU.
Tương tự như vậy, sau vụ đóng cửa biên giới hỗn loạn vào mùa xuân năm ngoái, các nhà lãnh đạo EU sẽ thảo luận cách đảm bảo cho cả người và hàng hóa được lưu thông mà không gây nguy hiểm cho sức khỏe của bất kỳ ai. Các biện pháp như giấy chứng nhận tiêm chủng – rất quan trọng đối với các nước phụ thuộc du lịch như Hy Lạp và Tây Ban Nha – cũng sẽ được thảo luận khi kỳ nghỉ hè bắt đầu đến gần. Vào thứ Sáu các lãnh đạo chuyển sang đánh giá chiến lược của EU trên khắp Bắc Phi và Trung Đông, cũng như cách đối phó với các mối đe dọa từ những nước láng giềng khó nhằn như Nga.
