Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Khi thảo luận với Thượng nghị sĩ Shelley Moore Capito, nhà đàm phán chủ chốt của Đảng Cộng hòa về cơ sở hạ tầng, Tổng thống Joe Biden đã đề nghị hủy đề xuất tăng thuế suất doanh nghiệp chính của Mỹ từ 21% lên 28% để đổi lấy 1 nghìn tỷ đô la chi tiêu thêm cho cơ sở hạ tầng. Thay vào đó, ông Biden sẽ tăng mức thuế doanh nghiệp tối thiểu từ 10,5% lên 15% để thanh toán cho dự luật cơ sở hạ tầng đầy tham vọng của ông.
Chỉ số giá lương thực toàn cầu của Liên Hợp Quốc tăng tháng thứ 12 liên tiếp, chuỗi tăng dài nhất trong hơn một thập niên qua. Kể từ đầu đại dịch, hạn hán đã làm ảnh hưởng đến sản xuất cà phê và ngô ở Brazil, còn sản lượng dầu thực vật ở Đông Nam Á cũng chậm lại. Trong khi đó, tiêu thụ thịt tăng vọt ở Trung Quốc khi nền kinh tế phục hồi nhanh chóng đã làm tăng nhu cầu nhập khẩu ngũ cốc của nước này.
Theo chỉ số nhà quản lý mua hàng của Viện Supply Management, khu vực dịch vụ của Mỹ đã tăng trưởng nhanh chưa từng thấy trong tháng 5. Nó đạt 64 điểm, cao hơn kỷ lục 63,7 điểm trước đó hồi tháng 3 (trên 50 là tăng trưởng). Tuy nhiên, một chỉ số do viện này công bố cùng thời điểm lại cho thấy tăng trưởng việc làm trong khu vực dịch vụ có dấu hiệu giảm tốc.
Bộ trưởng Tài chính Nga cho biết Quỹ Quốc gia Nga, tổ chức có nhiệm vụ giữ tiền thu được từ bán dầu và khí đốt, sẽ ngừng nắm giữ đồng đô la Mỹ và chuyển sang dùng đồng euro, nhân dân tệ hay vàng. Nga từ lâu đã tìm cách xa lánh đồng đô la, nhưng các lệnh trừng phạt gần đây, bao gồm các lệnh trừng phạt của Mỹ để đáp trả các cuộc tấn công tội phạm mạng, đã khiến Nga không còn hứng thú dùng đô la làm tiền dự trữ.
Join List, một liên minh của các đảng đa số Ả Rập, đã cùng ủng hộ động thái phế truất chủ tịch hiện tại của quốc hội Israel để ông không thể trì hoãn cuộc bỏ phiếu đưa chính phủ mới lên nắm quyền. Tám bên đã đồng ý thành lập một liên minh để lật đổ Binyamin Netanyahu, thủ tướng tại vị lâu nhất Israel, nhưng Knesset (quốc hội Israel) trước tiên phải chấp thuận nó.
Dường như mối quan hệ giữa Trung Quốc và Ant Group đã tốt hơn, khi nhà chức trách cho phép gã khổng lồ fintech được mở một công ty tài chính tiêu dùng. Vụ IPO của Ant, đáng lẽ xảy ra vào tháng 11 năm 2020, đã bị hủy bỏ sau khi Trung Quốc thắt chặt quản lý các công ty fintech. Ant sẽ sở hữu một nửa công ty mới, với số vốn 4 tỷ nhân dân tệ (626 triệu USD). 50% còn lại được chia cho sáu cổ đông.
David Diop, một nhà văn người Pháp gốc Senegal, đã giành Giải thưởng Sách Quốc tế cho cuốn tiểu thuyết “At Night All Blood is Black”. Một nửa giải thưởng 50.000 bảng Anh (71.000 USD) thuộc về Anna Moschovakis, một tác giả người Mỹ đã dịch tác phẩm từ tiếng Pháp sang tiếng Anh. Là cuốn sách hiện thực nhất trong số các tiểu thuyết được đưa vào danh sách rút gọn, nó theo chân một người lính Senegal trở nên điên loạn khi chiến đấu cho nước Pháp trong Thế chiến I.
TIÊU ĐIỂM
Kỷ niệm sự kiện Thiên An Môn ở Hồng Kông năm nay có gì khác?
Tháng 6 luôn là một tháng nóng bỏng đối với Hồng Kông. Suốt ba thập niên qua, thành phố này đã tổ chức lễ canh thức hàng năm để kỉ niệm vụ thảm sát hàng trăm, nếu không muốn nói là hàng nghìn, người biểu tình ở Quảng trường Thiên An Môn vào ngày 4 tháng 6 năm 1989. Đây là lễ tưởng niệm lớn duy nhất được tổ chức trên đất Trung Quốc (các nghi lễ nhỏ đôi khi cũng được tổ chức ở Ma Cao). Năm ngoái, sự kiện này lần đầu bị cấm vì covid-19. Nhưng thực tế thì đó là do Đảng Cộng sản Trung Quốc đang siết chặt kiểm soát Hồng Kông. Dù sao thì hàng chục nghìn người đã xuống đường.
Năm nay mọi người càng có lý do không tham dự. Cuối tháng 6 năm ngoái, đảng ban hành luật an ninh quốc gia mới nhằm hình sự hóa “hoạt động lật đổ”. Và các công tố viên không hề ngần ngại nhắm vào các nhà hoạt động. Ban tổ chức sự kiện năm nay đề nghị người dân thắp nến tại nhà để tưởng niệm các nạn nhân một cách kín đáo hơn. Song vẫn khá rủi ro. Đối với một chế độ chuyên chế cố gắng bẻ cong lịch sử theo ý muốn của họ, ngay cả tưởng niệm cũng bị coi là nổi loạn.
Các nước cùng nỗ lực chống hành động trốn thuế của các công ty đa quốc gia
Một cuộc cách mạng về đánh thuế các công ty đa quốc gia có thể sắp xảy ra. Các bộ trưởng tài chính G7, một câu lạc bộ các nước giàu, dự kiến sẽ lên tiếng ủng hộ một mức thuế tối thiểu toàn cầu đối với các công ty lớn tại cuộc họp bộ trưởng tài chính bắt đầu từ hôm nay. Đến tháng 7, đến lượt G20 thảo luận về con số và cách thức áp dụng nó, đồng thời phân bổ lại quyền đánh thuế khỏi các thiên đường thuế và hướng tới các nước nơi các công ty này có hoạt động kinh doanh. Điều này có thể mở đường cho tất cả 139 nước trong “Khuôn khổ Bao trùm” của OECD, một nỗ lực chung nhằm giải quyết vấn đề trốn thuế, giải quyết vấn đề này vào cuối năm nay.
Một số thiên đường thuế, đặc biệt là Ireland, phản đối động thái này. Các nước đang phát triển cũng có e ngại. Nhưng với việc chính quyền Biden và một số nước lớn của EU ủng hộ mạnh mẽ, đàm phán đã tiến triển tốt. Những cải cách này có thể trở thành cuộc đại tu quy tắc thuế doanh nghiệp lớn nhất trong một thế kỷ qua — dĩ nhiên nếu các biện pháp không bị giảm xuống trong quá trình thực hiện.
Tại sao khó dự đoán chính xác số lượng việc làm mới của Mỹ?
Thời điểm này vào tháng trước, các nhà kinh tế học đang xoa tay vì sung sướng, với kỳ vọng nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ tạo ra một số lượng việc làm dồi dào cho tháng 4. Họ dự đoán có thêm 1 triệu việc làm, và có thể nhiều hơn. Song trên thực tế, Mỹ chỉ tạo ra 266.000 việc làm trong tháng đó. Vì vậy họ đã thu hẹp các dự đoán của họ cho báo cáo tháng 5, được công bố hôm nay.
Các nhà kinh tế hữu và tả có cách riêng của họ để giải thích cho sự thất vọng của tháng trước. Những người cánh tả cho rằng cần thiết phải có thêm biện pháp kích thích tài khóa. Còn những người hữu khuynh nói phát đi những khoản tiền quá hào phóng đã tạo cho mọi người một cái cớ để không phải đi tìm việc làm.
Tuy nhiên có một yếu tố bị bỏ qua đó là người ta cần thời gian để nhận ra đâu là cơ hội kinh tế mới. Và một số người vẫn còn sợ covid-19. Con số được nhiều người đồng thuận cho hôm nay là khoảng 650.000 việc làm mới. Không thể loại trừ một con số cao hơn hoặc thấp hơn rất nhiều.
Mexico tổ chức bầu cử quốc gia
Vào Chủ nhật, người Mexico sẽ bỏ phiếu trong cuộc bầu cử lớn nhất từ trước đến nay của đất nước. Nó sẽ quyết định 500 ghế của cơ quan lập pháp quốc gia, 15 thống đốc trên 32 bang, 30 ghế nghị viện bang và hàng nghìn vị trí địa phương. Cuộc tranh cử này khá bạo lực. Kể từ tháng 9, đã có 89 chính trị gia bị giết.
Vì vẫn còn nửa nhiệm kỳ, nên Tổng thống Andrés Manuel López Obrador không có tên trên lá phiếu. Nhưng cuộc bầu cử này chủ yếu là về ông. Đảng Morena của ông vẫn được yêu thích nhất ở Mexico, nhưng ủng hộ đang giảm dần. Nếu các cuộc thăm dò là chính xác, thì đảng này sẽ mất đa số trong cơ quan lập pháp (nếu tính các đảng đồng minh thì vẫn được 50%). Nhưng ngay cả với đồng minh, họ cũng gần như chắc chắn không thể giành được đa số cần thiết để mang đến các cải cách đáng kể. Ông López Obrador sẽ cần phải đàm phán một cách khéo léo để thực hiện những cam kết lớn của mình là biến đổi hoàn toàn Mexico, cắt giảm tham nhũng, tội phạm và nghèo đói. Cho đến nay, ông chủ yếu gây chia rẽ và tranh cãi.
