Nguồn: Tetsushi Takahashi, Beijing Diary, Nikkei Asia, 02/2021.
Người dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Bất cứ khi nào Chủ tịch Tập Cận Bình đến thăm Đại lễ đường Nhân dân ở phía tây Quảng trường Thiên An Môn, giao thông cũng sẽ được siết chặt và các phương tiện bị chặn lại.
Vào trưa thứ Năm, khi tôi đang lái xe dọc theo Đại lộ Trường An cách quảng trường khoảng 500 mét thì bỗng nhiên tất cả đèn giao thông chuyển sang màu đỏ. Khi ấy đã có nhiều xe cảnh sát và sĩ quan chờ sẵn phía trong khu vực. Khoảng 20 phút sau, đèn cuối cùng cũng chuyển xanh.
Sáng hôm đó, ông Tập đến dự một buổi lễ đánh dấu thành tích xóa đói giảm nghèo của Trung Quốc và tuyên dương các tấm gương tại Đại lễ đường Nhân dân. Tôi bị kẹt lại gần quảng trường ngay sau khi buổi lễ kết thúc, đúng lúc ông Tập và các quan chức cấp cao khác của đảng rời Đại lễ đường để về Trung Nam Hải, khu trung tâm chính trị của Bắc Kinh.
Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc đã phát trực tiếp cảnh ông Tập trao huy chương, giấy chứng nhận và bằng khen cho các nhân vật chủ chốt trong cuộc chiến chống đói nghèo. Hàng nghìn người thuộc các sắc tộc khác nhau trên khắp đất nước đến dự, và tất cả đều đeo khẩu trang.
Điểm nổi bật là cảnh về một phụ nữ lớn tuổi ngồi xe lăn. Khi ông Tập cúi xuống một chút để trao giấy chứng nhận, bà cố gắng đứng dậy, như thể cảm thấy phải làm vậy. Ông Tập ngăn bà lại bằng một nụ cười dịu dàng. Chắc hẳn người xem đã thấy hiện lên hình ảnh một nhà lãnh đạo nhân từ muốn tiếp cận với những người yếu thế trong xã hội.
Sau buổi lễ là phần phát biểu của ông Tập. Trung Quốc đã “chiến thắng hoàn toàn” trong cuộc chiến chống đói nghèo vào một thời điểm quan trọng trong lịch sử nước này, ngay trước thềm kỷ niệm 100 năm thành lập đảng vào năm nay, ông Tập nói. Quả nhiên đúng như tôi dự đoán, ông có nói đến lễ kỷ niệm vào tháng 7 này.
Dù vậy vẫn còn một số tranh cãi về việc liệu Trung Quốc có thực sự đã xóa bỏ hoàn toàn nghèo đói ở nông thôn hay không.
Ông Tập nói: “Trong vòng năm qua, 98,99 triệu người dân nông thôn cuối cùng sống dưới mức nghèo đã thoát khỏi cảnh nghèo đói”.
Trung Quốc xác định chuẩn nghèo là dưới 4.000 nhân dân tệ (618 USD) một năm, hay 1,69 USD một ngày, thấp hơn ngưỡng 1,90 USD một ngày của Ngân hàng Thế giới.
Bản thân ông Tập cũng thừa nhận còn một chặng đường dài để thu hẹp khoảng cách giữa thành phố và nông thôn. Song Trung Quốc phải tuyên bố “chiến thắng hoàn toàn” cuộc chiến chống nghèo vì đã đặt mục tiêu xóa nghèo vào năm 2020 trong kế hoạch năm năm 2016.
Bài phát biểu của vị chủ tịch kéo dài một giờ. Đám đông chắc hẳn đã đợi ông Tập và các quan chức cấp cao rời hội trường về Trung Nam Hải trước. Tôi đoán vậy vì 15 phút sau khi hạn chế giao thông được dỡ bỏ, xe lại bị chặn để nhường đường cho các xe buýt lớn.
“Nhân dân thuộc mọi sắc tộc phải đoàn kết chặt chẽ hơn nữa dưới sự lãnh đạo của đảng”, ông Tập kết luận trong bài phát biểu của mình. Những người tuyên bố trung thành với ông Tập sẽ tiếp tục củng cố quyền lực của Đảng Cộng sản./.
Tetsushi Takahashi là trưởng văn phòng Nikkei ở Trung Quốc.