Thế giới hôm nay: 25/10/2021

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Bộ Tài chính Ý và ngân hàng UniCredit đã không thể thống nhất các điều khoản cho phép ngân hàng này tiếp quản Banca Monte dei Paschi di Siena. Chính phủ Ý có nghĩa vụ phải tái tư nhân hóa ngân hàng lâu đời nhất thế giới trước tháng 4 theo các điều khoản của thỏa thuận ký với nhà chức trách châu Âu khi quốc hữu hóa ngân hàng này hồi năm 2017. Giờ đây ngân hàng sẽ phải khẩn trương đi tìm một người mua kịp mới.

Tổng thống Joe Biden cho biết ông sẵn sàng “thay đổi cơ bản filibuster.” Không như nghị viện ở các nước khác, mọi dự luật muốn thông qua ở Thượng viện Mỹ phải đạt được 60 trên 100 phiếu. Đảng Dân chủ hiện chỉ nắm 50 ghế, đồng nghĩa nếu ngay cả trong những thời điểm đồng thuận hiếm hoi, đảng này cũng không thể theo đuổi chương trình nghị sự của mình nếu Đảng Cộng hòa từ chối, một hy vọng mờ nhạt trong thời đại chia rẽ đảng phái căng thẳng.

Những người phản đối tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho biết việc ông tuyên bố mười đại sứ phương Tây là “kẻ không được chào đón” và trục xuất họ khỏi đất nước là một chiêu trò đánh lạc hướng dư luận khỏi sai lầm kinh tế của ông. Đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ đã xuống thấp kỷ lục 9,49 lira đổi một đô la vào tuần trước. Trong năm nay lira đã mất giá 21% so với đô la Mỹ.

Cảnh sát Đức đã giải tán 50 người tự phong nhiệm vụ canh gác biên giới với Ba Lan để ngăn người di cư vào Đức. Nhóm này dự định đến gác thị trấn Guben sau khi bị kích động bởi Der Dritte Weg, một nhóm cực hữu tân Quốc Xã ở Scandinavia và Ukraine. Trong năm nay đã có hơn 6.000 người nhập cư trái phép vào Đức từ Ba Lan và Belarus.

Nhà chức trách Colombia đã bắt trùm ma túy Dairo Antonio Úsuga, người bị tổng thống Iván Duque so sánh với Pablo Escobar. Úsuga được cho là thủ lĩnh của “Nhóm vùng Vịnh,” được chính quyền Colombia coi là băng nhóm quyền lực nhất đất nước, vốn khét tiếng về buôn lậu ma túy và buôn lậu người cũng như khai thác vàng trái phép.

Cuộc tuần tra hải quân chung đầu tiên của Trung QuốcNga ở tây Thái Bình Dương vừa đi qua eo biển Osumi ở cực nam Nhật Bản, bốn ngày sau khi đi qua eo biển Tsugaru, nằm giữa đảo Honshu và đảo Hokkaido. Dù các tàu chỉ đi qua vùng biển quốc tế, Nhật Bản vẫn rất lo lắng trước hành động khiêu khích và tuyên bố đang theo dõi tình hình.

Người dân Uzbekistan bỏ phiếu bầu tổng thống, trong đó tổng thống đương nhiệm Shavkat Mirziyoyev dự kiến ​​sẽ chiến thắng trước bốn đối thủ, tất cả đều là những người ủng hộ chính phủ. Ông Mirziyoyev chủ trì chương trình cải cách tự do hóa kể từ khi kế nhiệm người bảo trợ của ông, nhà độc tài Islam Karimov vào năm 2016. Ông thậm chí có thể thắng nhiều hơn con số 89% phiếu bầu mà ông giành được cách đây 5 năm, dù một số người lo ngại cải cách của ông đang mất đà.

Con số trong ngày: 722%, là mức gia tăng tỷ lệ “hash” của Mỹ, một thước đo sức mạnh xử lý của máy tính được dùng bởi mạng khai thác bitcoin, trong khoảng thời gian một năm trước tháng 8 năm 2021. Mỹ chính là bên hưởng lợi lớn nhất khi Trung Quốc đàn áp tiền điện tử.

TIÊU ĐIỂM

Tình hình an ninh tồi tệ ở Kashmir

Hôm nay, Bộ trưởng Nội vụ Amit Shah và là nhân vật phụ tá cứng rắn của Narendra Modi, đã kết thúc chuyến thăm đầu tiên của ông tới Jammu & Kashmir kể từ khi thủ tướng Ấn Độ bãi bỏ chính quyền bang cách đây hai năm. Ấn Độ đã phải nỗ lực trấn áp nổi dậy ở thung lũng Kashmir suốt ba thập niên qua, với việc giết người trở thành một tình trạng phổ biến. Quân đội, hiện có nửa triệu quân đang triển khai, giết dân quân, còn dân quân đôi khi cũng sát hại binh sĩ. Tình hình này khiến dân thường Kashmir thường xuyên bị mắc kẹt giữa hai làn đạn. Tuy nhiên một số diễn biến lại có thể thay đổi hoàn toàn khu vực. Chẳng hạn, người thiểu số Pandit theo đạo Hindu đã rời khỏi khu vực này sau một chuỗi vụ ám sát vào năm 1990, để lại thung lũng gần như hoàn toàn của người Hồi giáo.

Hai năm trước, ông Modi và ông Shah đã đặt Kashmir dưới quyền quản lý trực tiếp từ Delhi nhằm thực thi hòa bình. Song giờ đây các vụ giết người theo giáo phái và sắc tộc đã quay lại, đặc biệt là đối với người Pandit, người Sikh và những người di cư đến từ khu vực ngoài Kashmir. Chỉ trong tháng này đã có mười hai người bị sát hại. Ông Shah đang ở một vị trí khá khó xử, vừa ăn mừng “chấm dứt khủng bố” vừa gửi lời chia buồn đến tang quyến.

Cam kết khí hậu nhạt nhòa của Australia

Sau nhiều tháng chịu áp lực tăng cường cam kết chống biến đổi khí hậu, tuần này chính phủ Úc sẽ cam kết giảm lượng khí thải xuống mức “không ròng” vào năm 2050. Song bấy nhiêu vẫn ít hơn các nước giàu khác, theo Hội đồng Khí hậu, một nhóm vận động môi trường của Úc. Thủ tướng Scott Morrison không đồng ý cắt giảm nhanh hơn. Ông đặt mục tiêu cắt giảm 26-28% lượng khí thải vào năm 2030 so với mức 2005 – quá nhỏ so với cam kết của các nước phương Tây khác.

Đó là vì ngành công nghiệp than của Úc đang phát triển mạnh. Họ là nhà xuất khẩu than lớn thứ hai thế giới, và thay vì đóng cửa mỏ cũ, chính phủ bang và liên bang lại đang cho mở những mỏ mới. Ngoài ra ông Morrison cũng có kế hoạch mở thêm 5 bể chứa khí đốt tự nhiên mới để tiếp sức cho quá trình “phục hồi khí đốt” sau đại dịch. Australia rõ ràng muốn cung cấp nhiên liệu hóa thạch ra thế giới cho đến khi không còn ai muốn mua chúng nữa. Đến lúc đó thì có thể đã quá muộn.

HSBC sắp công bố kết quả quý 3/2021

Thứ Hai này HSBC sẽ báo cáo thu nhập quý 3 năm 2021. Giá cổ phiếu của ngân hàng châu Á này đã phục hồi trong tháng qua sau khi giảm sâu. Lợi nhuận trước thuế của nửa đầu năm cao hơn gấp đôi so với cùng kỳ 2020.

Song nhà đầu tư đang lo ngại tác động từ Evergrande. Dù được niêm yết tại London, HSBC lại tạo ra tới 84% lợi nhuận trong năm 2020 ở Trung Quốc đại lục hoặc Hồng Kông. Họ đã dành nửa đầu năm nay để chuyển hướng sang Trung Quốc, bán mảng bán lẻ ở Mỹ và châu Âu “để phục vụ tốt hơn nhu cầu quốc tế của các khách hàng bán buôn và quản lý tài sản.” Ngoài ra họ cũng đã thuê hơn 350 nhà quản lý tài sản mới ở Trung Quốc đại lục. Giới đầu tư sẽ theo dõi sát sao động thái của nhà chức trách để đối phó với nguy cơ từ Evergrande. Dù bản báo cáo có ra sao, tương lai của ngân hàng trước hết phụ thuộc vào chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình.

Tuần công bố thu nhập của các hãng công nghệ Mỹ

Các gã khổng lồ công nghệ Mỹ sẽ tiết lộ thu nhập quý trong tuần này. Facebook khai cuộc vào thứ Hai. Kết quả tuần trước của Snap là khá thất vọng. Những thay đổi gần đây trong chính sách quyền riêng tư của Apple đã làm tổn hại đến công ty, vốn sở hữu Snapchat, một ứng dụng mạng xã hội cũng như Facebook đang phụ thuộc vào quảng cáo để kiếm doanh thu. Các vấn đề danh tiếng gần đây của Facebook cũng có thể gây khó khăn cho hãng.

Thứ Ba sẽ mang đến những tin tốt hơn từ Alphabet, công ty mẹ của Google, và Microsoft, cả hai công ty đều tiếp tục hưởng lợi từ mảng điện toán đám mây đang phát triển nhanh chóng. Apple dự kiến sẽ đánh bại dự đoán vào thứ Năm nhờ nhu cầu iPhone mới cao, song có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu chip và linh kiện vào cuối năm nay. Amazon có thể khép lại tuần thu nhập của các công ty công nghệ lớn bằng một nốt trầm, vì doanh số thương mại điện tử đã chậm lại. Bức tranh là hỗn hợp, nhưng nhìn chung bùng nổ công nghệ trong đại dịch dường như đã chậm đi.