Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Các động thái đổ lỗi chính trị lẫn nhau tiếp tục diễn ra sau khi 27 người di cư, trong đó có ba trẻ em, chết đuối trên eo biển Manche. Bộ trưởng Nội vụ Pháp Gérald Darmanin cho biết 5 kẻ tình nghi buôn người đã bị bắt giữ. Các nước khác như Anh, Bỉ và Đức phải làm nhiều hơn nữa để giúp Pháp khi người di cư liên tục tìm đến “El Dorado của Anh,” ông lập luận. Bộ trưởng Ngoại giao Anh Priti Patel một lần nữa thúc giục Pháp đồng ý cùng nhau tuần tra bờ biển Pháp, một ngày sau khi thủ tướng Anh ra phát biểu tương tự. Tính đến thời điểm hiện tại, gần 26.000 người di cư đã đến Anh thành công trong năm nay, nhiều gấp ba lần tổng số năm ngoái.
Trong khi đó, lực lượng tuần duyên Ý giải cứu thành công gần 300 người di cư khỏi một chiếc thuyền chật cứng người ở Địa Trung Hải. Khi được giải cứu con thuyền đang vật lộn trong vùng biển động cách bờ biển hòn đảo phía nam nước Ý Lampedusa 14 dặm. Số lượng người di cư cố gắng đến Ý, và từ đó đến châu Âu, bằng thuyền đã tăng mạnh trong những tuần gần đây.
Cơ quan Dược phẩm Châu Âu đã khuyến nghị dùng vắc-xin covid-19 của Pfizer-BioNtech cho trẻ em từ 5-11 tuổi. Cụ thể họ khuyến nghị dùng liều bằng một phần ba liều của người từ 12 tuổi trở lên. Vắc-xin sẽ bắt đầu được phân phối vào khoảng ngày 20 tháng 12, trong bối cảnh làn sóng covid thứ tư ở châu Âu ngay trước thềm Giáng sinh.
Một biến thể covid-19 mới với “cấu tạo rất bất thường” đã được phát hiện ở Nam Phi. Có tới 90% ca mắc mới ở Gauteng, tỉnh nhà của Johannesburg và khoảng một phần tư dân số cả nước, có thể thuộc biến thể này. Các chính phủ, vì lo ngại khả năng lây nhiễm của nó, sẽ họp khẩn với WHO vào thứ Sáu này.
Hàng nghìn người biểu tình đã tuần hành qua Khartoum, thủ đô Sudan, để yêu cầu khôi phục hoàn toàn chế độ dân sự. Thủ tướng Abdalla Hamdok trước đó đã bị quân đội phế truất trong cuộc đảo chính ngày 25 tháng 10. Những người tuần hành hôm thứ Năm phản đối một thỏa thuận gần đây theo đó sẽ khôi phục chức vụ cho ông Hamdok và chia sẻ quyền lực với các sĩ quan quân đội chỉ đạo cuộc đảo chính.
Tòa án tối cao Nga bắt đầu nghe yêu cầu của các công tố viên về việc đóng cửa tổ chức phi chính phủ về nhân quyền nổi tiếng nhất đất nước, vì vi phạm luật “tác nhân nước ngoài.” Trước đó thẩm phán ra lệnh tạm dừng xét xử cho đến giữa tháng 12. Tổ chức này có tên là Memorial, được thành lập bởi những người bất đồng chính kiến của Liên Xô vào cuối những năm 1980. Tổng thống Ba Lan, Lithuania, Latvia và Estonia đã ra thông cáo chung phản đối việc đóng cửa Memorial.
Số người chết vì covid-19 của Đức đã vượt 100.000, theo một cơ quan y tế công cộng, qua đó cho thấy làn sóng ca nhiễm khắp châu Âu hiện nay có thể dẫn đến các biện pháp phong tỏa quyết liệt. Chính phủ liên minh mới sẽ phải tăng tốc khi nhậm chức vào tháng tới và có thể ra lệnh bắt buộc tiêm vắc-xin.
Con số trong ngày: 30 phút, là thời gian để các nhà kiểm duyệt Trung Quốc xóa bài của Peng Shuai cáo buộc một cựu ủy viên thường vụ bộ chính trị về tội tấn công tình dục.
TIÊU ĐIỂM
Tình hình kinh tế Mỹ nhìn từ Thứ Sáu Đen
Thứ Sáu Đen năm ngoái – lễ hội mua sắm hàng năm sau Lễ Tạ ơn – chứng kiến người mua sắm Mỹ tránh xa các cửa hàng truyền thống vì covid-19. Cụ thể số người chỉ mua sắm online tăng hơn 44% so với năm 2019, theo Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia (NRF). Tuy nhiên năm nay người tiêu dùng đã sẵn sàng quay lại các trung tâm mua sắm. NRF dự đoán có thêm 2 triệu người Mỹ mua sắm vào cuối tuần này, với tăng trưởng doanh số cho cả thương mại điện tử và cửa hàng truyền thống.
Dù vậy, nhiều tháng tắc nghẽn chuỗi cung ứng đã làm dấy lên lo ngại về tình trạng thiếu quà tặng cho ngày lễ. Lạm phát cao bất thường cũng đẩy giá cả lên cao. Chỉ số lòng tin người tiêu dùng của Đại học Michigan, đo lường cảm nhận của người tiêu dùng về điều kiện và triển vọng kinh tế, đã xuống mức thấp nhất mười năm qua trong tháng 11. Tuy nhiên chừng đó không thể cản được người mua sắm: doanh số bán lẻ tăng tháng thứ ba liên tiếp vào tháng 10 trong khi thu nhập quý tốt hơn dự kiến từ các nhà bán lẻ như Macy’s, khiến các nhà phân tích lạc quan. Các chuỗi như Walmart cũng cam kết kho hàng của họ dồi dào. Thứ Sáu Đen có thể không ảm đạm như lo sợ.
Shinsei Bank từ bỏ biện pháp chống bị mua lại
Các vụ thâu tóm công ty thù địch cực kỳ hiếm ở Nhật, với nguyên nhân được cho là vì quá nhiều công ty được điều hành bởi ban giám đốc thủ cựu. Họ sẽ vẫn như vậy sau khi Ngân hàng Shinsei, một ngân hàng quy mô khu vực, chịu khuất phục trong một cuộc đấu trí vào thứ Tư. Công ty đã rút lại một biện pháp phòng hộ trước sự chào mua của tập đoàn tài chính SBI Holdings.
Biện pháp phòng vệ này nếu thực hiện có thể đã pha loãng cổ phần của SBI trong ngân hàng để ngăn chặn việc họ tiếp quản ngân hàng. Nó đáng lẽ sẽ được biểu quyết trong một cuộc họp cổ đông bất thường vào thứ Năm, nhưng rồi bị hủy. Ban giám đốc Shinsei nói họ đã bớt quan ngại hơn về quyền của các cổ đông thiểu số.
Thay đổi này đến sau khi các phương tiện truyền thông địa phương đưa tin chính phủ sẽ sử dụng 22% cổ phần của mình tại Shinsei, có nguồn gốc từ một gói cứu trợ xa xưa, để bỏ phiếu chống biện pháp phòng hộ. Việc giảng hòa đã giúp tránh một tình huống khó xử cho chính phủ, vì họ sẽ không phải tuyên bố lập trường về mâu thuẫn giữa hai công ty.
Honduras sắp bầu tổng thống
Kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Honduras vào Chủ nhật rất quan trọng. Đối với người Honduras, những người có nhiều khả năng sẽ bỏ phiếu cho ứng viên đối lập Xiomara Castro, đó là một phép thử cho nền dân chủ. Cuộc bầu cử năm 2017 bị nhiều người cho là gian lận và đã dẫn đến biểu tình. Trong khi đó một số người lo ngại Đảng Quốc gia cầm quyền của Tổng thống Juan Orlando Hernández sẽ can thiệp kết quả.
Các nước khác, đặc biệt là Hoa Kỳ, sẽ theo dõi sát sao. Dưới thời ông Hernández, Honduras đã hợp tác với Mỹ để dẫn độ những kẻ tình nghi buôn bán ma túy. Song bản thân ông Hernández lại bị cáo buộc hỗ trợ các trùm ma tuý địa phương. Chính em trai ông cũng đang ngồi tù chung thân ở Mỹ vì tội buôn bán ma túy. Liệu bà Castro có phải lựa chọn tốt hơn? Không rõ ràng. Bà được nhiều người coi là bình phong cho chồng mình, cựu tổng thống Manuel Zelaya. Khi ông Zelaya nắm quyền, ông đã xem các chế độ xã hội chủ nghĩa như Venezuela và Cuba là đồng minh, và do đó nhiều người lo ngại ông sẽ lại làm điều tương tự.