Nguồn: „In Europa glaubt man, dass Trump der Schlimmste ist. Aber Biden ist noch viel schlimmer“, WELT, 26/07/2022
Biên dịch: Phan Nguyên
Nhà sử học nổi tiếng thế giới Niall Ferguson cho biết lý do tại sao ông tin rằng Mỹ đã mắc sai lầm chiến thuật rất lớn ở Ukraine. Và tại sao, theo quan điểm của ông, Nga sẽ chỉ trở nên mạnh mẽ hơn.
Nhà sử học người Scotland Niall Ferguson là tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy nhất. Người đàn ông 58 tuổi này đã giảng dạy tại nhiều trường đại học ưu tú và hiện là giáo sư tại Đại học Harvard, Hoa Kỳ. Ferguson là tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy nhất về chủ đề lịch sử và chính trị, gần đây nhất là cuốn “Doom” bàn về câu hỏi tại sao các nền văn hóa vĩ đại sống sót hay biến mất.
Hỏi: Thưa ông Ferguson, chúng ta đang đứng ở đâu sau 5 tháng diễn ra cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine?
Đáp: Chiến tranh càng kéo dài thì nó lại càng kéo dài hơn. Điều đó nghe có vẻ như một suy luận lỗi, nhưng nó có nghĩa là một cuộc chiến càng kéo dài thì nó càng khó kết thúc. Và nó càng trở nên khó hơn sau mỗi tuần. Thật không may, thời gian đang đứng về phía Putin. Tuyên bố này thoạt nghe cũng có vẻ lạ. Xét cho cùng, cuộc tấn công của Nga ban đầu đã diễn ra thảm hại, Nga bị tổn thất nặng nề còn Ukraine thì chiến đấu xuất sắc. Nhưng bất chấp thương vong của người Nga, chủ nghĩa anh hùng của người Ukraine và sự đồng cảm lớn dành cho Ukraine ở phương Tây, thì Ukraine càng bị tàn phá nặng nề, người Ukraine càng khó chiến thắng. Putin đã câu giờ để thay đổi chiến lược của mình, và thay vì chiếm Kyiv và toàn bộ Ukraine, ông lại tập trung vào Donbass. Và việc Nga chiếm được toàn bộ Donbass và đông nam Ukraine ngày càng có nhiều khả năng trở thành hiện thực. Nước Nga hiện đang tiến hành một cuộc chiến tranh tiêu hao, mà không có ngừng bắn tạm thời. Điều đó có lợi cho Putin.
Hỏi: Nhưng phương Tây vẫn tiếp tục cung cấp vũ khí, điều đó sẽ không giúp được gì cho Ukraine sao?
Đáp: Vấn đề quan trọng là tính nhất quán. Mỹ đã viện trợ cho Ukraine 50 tỷ USD. Liệu họ có viện trợ thêm 50 tỉ nữa trong nửa cuối năm nay không? Rồi năm sau? Putin biết rằng sự thống nhất của phương Tây về vấn đề quốc phòng của Ukraine sẽ có ngày hết hạn.
Hỏi: Và các lệnh trừng phạt của phương Tây có làm suy yếu nước Nga – một người khổng lồ về quân sự, nhưng lại là một kẻ lùn về kinh tế và xã hội – tuy không làm cho nước này bị hủy hoại?
Đáp: Tôi chưa bao giờ tin vào hiệu quả của các lệnh trừng phạt. Miễn là Nga có thể bán khí đốt và dầu, đồng rúp sẽ còn mạnh và Nga sẽ tiếp tục tồn tại.
Hỏi: Putin sẽ chinh phục Kyiv nhanh chóng hay không bao giờ?
Đáp: Có lẽ là không bao giờ.
Hỏi: Liệu các biện pháp trừng phạt của phương Tây có buộc Putin nhận ra rằng ông ta không thể chiến thắng và phải rút lui?
Đáp: Sẽ không xảy ra chuyện đó.
Hỏi: Liệu áp lực kinh tế và chính trị từ phương Tây có dẫn đến một cuộc đảo chính cung đình và lật đổ Putin?
Đáp: Không, điều đó cũng không xảy ra.
Hỏi: Liệu những thất bại có khiến Putin tuyệt vọng và sử dụng vũ khí hạt nhân?
Đáp: Có lẽ là không.
Hỏi: Liệu Trung Quốc có ngừng hỗ trợ Nga nếu nước này không chấp nhận hòa bình?
Đáp: Không, Trung Quốc sẽ không ngừng hỗ trợ Nga và Nga cũng sẽ không thúc đẩy hòa bình.
Hỏi: Liệu sự mệt mỏi chiến tranh ở phương Tây chúng ta có tăng lên và sự hỗ trợ cho Ukraine sẽ yếu đi?
Đáp: Vâng, điều đó đã bắt đầu diễn ra.
Hỏi: Nga không thể thua? Không gì có thể làm họ suy suyển?
Đáp: Chính quyền Joe Biden đã không làm gì để kết thúc cuộc chiến này sớm. Bởi vì ông ấy tin rằng điều này càng kéo dài thì càng có hại cho Nga và càng tốt cho phương Tây và Ukraine. Ngoài ra, Biden nghĩ rằng điều này sẽ ngăn cản Trung Quốc xâm lược Đài Loan. Theo tôi đó là một sai lầm ngu ngốc. Cuộc chiến lẽ ra phải kết thúc khi Nga đang làm rất tệ còn Ukraine đang làm tốt.
Hỏi: Lập trường của ông rõ ràng đã thay đổi rất nhiều. Trong một cuộc phỏng vấn trước đây, ông đã tuyên bố rằng nước Nga sẽ sụp đổ…
Đáp: Vâng, nhưng đó là sau ba tuần chiến tranh. Đó là thời điểm suy yếu lớn nhất của Nga sau cuộc tấn công thất bại vào Kyiv, thời điểm tốt nhất đối với Ukraine và cũng là thời điểm tốt nhất để phương Tây thúc đẩy chấm dứt chiến tranh. Nhưng Mỹ đã không làm như vậy. Trong khi đó, Joe Biden bay đến Warsaw, gọi Putin là tội phạm chiến tranh và kêu gọi lật đổ ông ta. Vào thời điểm đó, tôi kêu gọi bất cứ ai chịu lắng nghe hãy kêu gọi người Nga và người Ukraine đàm phán. Bây giờ thì quá trễ rồi. Nga ngày càng mạnh và Ukraine ngày càng yếu đi. Tôi bị sốc trước sự ngây thơ của chính quyền Biden và nhiều nhà bình luận Hoa Kỳ tin rằng Ukraine có thể giành chiến thắng. Làm thế nào họ có thể trục xuất người Nga ra khỏi Donbass và Crimea bằng con đường quân sự?
Hỏi: Putin đang chặn xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine. Giá cả leo thang và nạn đói đe dọa. Điều đó không giúp củng cố quyết tâm của phương Tây sao?
Đáp: Joe Biden đã loại trừ việc Hoa Kỳ và NATO can thiệp quân sự vào cuộc chiến này, và điều đó sẽ không thay đổi. Việc phong tỏa lương thực của Nga sẽ dẫn đến lạm phát ở phương Tây và có thể xảy ra nạn đói ở châu Phi. Lạm phát và nguy cơ xảy ra nạn đói sẽ chỉ làm tăng áp lực. Vào mùa thu, quyết tâm ủng hộ Ukraine của phương Tây sẽ suy yếu. Yêu cầu Ukraine nhượng bộ lãnh thổ và việc phân chia trên thực tế nước này sẽ bắt đầu.
Hỏi: Cuộc chiến này sẽ đã diễn ra như thế nào nếu Donald Trump đang nắm quyền ở Washington?
Đáp: Chúng ta biết rằng Joe Biden đã ngừng hỗ trợ quân sự cho Ukraine trong những năm gần đây. Ông đã dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với đường ống dẫn khí Nord Stream 2 của Nga và rút khỏi Afghanistan. Và ông tuyên bố rằng Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan. Mức độ kém năng lực của chính phủ của ông ấy thật đáng kinh ngạc. Trump sẽ không làm những điều này. Thay vào đó, một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc có thể sẽ đạt được dưới triều đại của ông. Joe Biden đã gây thiệt hại cho liên minh Mỹ-Âu và NATO nhiều hơn Trump.
Hỏi: Tại sao vậy?
Đáp: Chỉ ở châu Âu, bạn mới không hiểu điều đó bởi vì người ta nghĩ Trump là người tồi tệ nhất. Tuy nhiên, Biden còn tệ hơn nhiều.
Hỏi: Ở Châu Âu, một tuyên bố như vậy sẽ khiến nhiều người bị sốc.
Đáp: Tôi không phủ nhận rằng Trump đã và đang là một kẻ nói dối hay ông ấy đã từng và vẫn đang là một mối đe dọa đối với nền dân chủ Mỹ. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Tổng thống nào trong số những vị tổng thống này tốt hơn cho NATO? Về điểm này, người châu Âu đang mắc một sai lầm lớn.
Hỏi: Ông vui lòng giải thích điều đó chi tiết hơn một chút được không?
Đáp: Một trong hai tổng thống đó đã ra lệnh cho người Mỹ rút khỏi Afghanistan mà hầu như không hỏi ý kiến các đồng minh. Đó không phải là Trump. Một trong số đó đã giảm bán vũ khí cho Ukraine trong năm 2021. Không phải Trump. Các lệnh trừng phạt đối với Nord Stream 2 đã bị đình chỉ vào năm ngoái. Và một lần nữa, đó không phải là Trump. Putin được thông báo rằng nếu xâm lược Ukraine, ông ta sẽ chỉ phải đối mặt với các lệnh trừng phạt. Đó không phải là Trump. Khi Trump đắc cử, mọi người đều lo sợ ông ta sẽ hủy bỏ NATO. Ông ta có làm điều đó không? Không. Vị tổng thống nói NATO “chết não” là Emmanuel Macron, chứ không phải Trump. Trump đã chỉ trích Đức vì không chi tiêu đủ cho quốc phòng và phụ thuộc quá nhiều vào nguồn cung cấp khí đốt của Nga. Ông ấy có nhầm không?
Hỏi: Nhưng ông có nghĩ rằng hành động của Trump có thể đoán trước được trong cuộc chiến Ukraine không?
Đáp: Vào ngày 4 tháng 3, Trump đã nói chuyện với tay golf John Daly qua điện thoại. Lúc đó, ông nói trên đoạn băng được ghi âm: “Mọi người đều nói: ‘Ôi trời, gã Putin này có vũ khí hạt nhân’. Ý tôi là họ sợ anh ta. Bạn biết đấy, John, anh chàng này là bạn của tôi. Tôi đã có một mối quan hệ tuyệt vời với ông ấy. Tôi đã từng nói với ông ấy: ‘Vladimir, nếu anh làm vậy, chúng tôi sẽ tấn công ở Moscow. Chúng tôi sẽ ném bom Moscow. Ông ấy tin tôi có thể chỉ năm, mười phần trăm. Và như vậy là đủ. Ở thời của tôi, Putin không làm bất cứ điều gì như vậy. Nhưng mọi người đã cảnh báo chống lại nó. Và tại sao ông ấy không làm điều đó trong bốn năm của tôi? Bởi vì ông ấy biết mình không thể.” Theo tôi, nếu Trump tái đắc cử thì Putin có thể sẽ đã không xâm lược Ukraine.
Sử gia Niall Ferguson phân tích khả năng Trung Quốc xâm lược Đài Loan
