Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Tân thủ tướng Liz Truss của Anh đã bổ nhiệm Kwasi Kwarteng làm bộ trưởng bộ tài chính. Lớn lên trong một gia đình người nhập cư Ghana, ông Kwarteng – hiện là bộ trưởng kinh doanh – ủng hộ cắt giảm thuế và xóa bớt quy định kinh doanh, đồng thời khuyến khích “nới lỏng tài khóa” để giúp các hộ gia đình chống chọi với giá năng lượng tăng. Vào thứ Năm, bà Truss sẽ tiết lộ một đề xuất “đóng băng” hóa đơn năng lượng trung bình theo năm, vốn có thể sẽ tăng 80% cho tới tháng 10, ở mức 2.500 bảng Anh (2.881 USD). Chi phí có thể lên đến 100 tỷ bảng Anh và dự kiến được chi trả bằng các nguồn đi vay.
Mỹ nói Nga đang tìm cách mua hàng triệu rocket và đạn pháo của Triều Tiên để dùng ở Ukraine. Người phát ngôn Lầu Năm Góc nói động thái này “cho thấy tình hình mà Nga đang gặp phải” do bị trừng phạt và kiểm soát xuất khẩu. Song ông cũng nói thêm là vẫn chưa có thông tin chi tiết về các khoản thanh toán hay chuyến hàng đã giao.
Ủy ban châu Âu đã tiến gần hơn đến việc cố định giá trên thị trường khí đốt tự nhiên. Financial Times cho biết Ủy ban sẽ đề xuất các lựa chọn về “mức trần giá bán buôn khẩn cấp” áp dụng cho tất cả các nước thành viên bên cạnh các biện pháp giảm cầu. Trong khi đó, OPEC và các đồng minh, bao gồm Nga, đã đồng ý giảm sản lượng dầu nhằm ngăn giá giảm thêm. Động thái giảm 100.000 thùng mỗi ngày này thật ra chỉ tương ứng 0,1% nhu cầu toàn cầu
Ngân hàng trung ương Trung Quốc đặt tỷ giá tham chiếu cho đồng nhân dân tệ ở mức thấp nhất hai năm qua, 6,91 tệ ăn 1 đô la. Đồng bản tệ của Trung Quốc đã đột ngột suy yếu trong năm nay khi các đợt phong tỏa làm giảm xuất khẩu. Ngân hàng trung ương cũng giảm yêu cầu nắm giữ ngoại tệ của các ngân hàng Trung Quốc, một dấu hiệu khác cho thấy họ muốn ngăn đồng nhân dân tệ trượt giá.
Giá năng lượng ở California lên mức cao nhất trong hai năm vì nắng nóng ở miền Tây nước Mỹ. Cơ quan giám sát việc cung cấp điện của bang đã kêu gọi người dân California tiết kiệm năng lượng vì nhu cầu cao làm tăng nguy cơ mất điện.
Tập đoàn ô tô Volkswagen của Đức thông báo sẽ niêm yết Porsche, thương hiệu xe thể thao của hãng. Đây được kỳ vọng là một trong những thương vụ IPO lớn nhất những năm gần đây, mức định giá dự đoán dao động từ 60 đến 85 tỷ euro (60 tỷ 85 tỷ đô la). VW sở hữu thương hiệu này từ năm 2012, nhưng tin đồn về việc phân tách đã lan truyền suốt nhiều tháng qua. VW kỳ vọng việc lên sàn sẽ giúp tài trợ cho quá trình hãng chuyển đổi sang sản xuất xe điện.
Biểu tình nổ ra trên khắp các thành phố lớn nhất của Indonesia để phản đối việc chính phủ xem xét tăng giá nhiên liệu, vốn được nhà nước trợ cấp, lần đầu tiên sau 8 năm. Hôm thứ Bảy, tổng thống Joko Widodo nói lạm phát đã khiến giá nhiên liệu tăng khoảng 30%.
Con số trong ngày: 65 tỷ euro, là chi phí tối thiểu cho gói hỗ trợ chi trả hóa đơn năng lượng của Đức, tương đương 1,8% GDP cả nước.
TIÊU ĐIỂM
Người ủng hộ Bolsonaro xuống đường ở Brazil
Một đội máy kéo sẽ diễu hành qua thủ đô Brasília của Brazil nhân dịp ngày độc lập vào thứ Tư. Nông dân chỉ là một trong số các nhóm muốn thể hiện sự ủng hộ đối với tổng thống Jair Bolsonaro trước cuộc bầu cử căng thẳng vào ngày 2 tháng 10 tới. Các thành phố khác cũng sẽ chứng kiến người ủng hộ ông xuống đường. Tại Rio, ông Bolsonaro sẽ gặp gỡ người ủng hộ trên bãi biển Copacabana.
Mục tiêu của chuỗi các sự kiện này là giúp lấy lại khí thế cho một tổng thống đang xếp sau trong các cuộc thăm dò, dù người ủng hộ ông không nghĩ như vậy. Họ lặp lại các tuyên bố vô cớ của nhà lãnh đạo rằng hệ thống bỏ phiếu điện tử của Brazil có thể dễ dàng bị tấn công. Họ cáo buộc tòa án bầu cử thiên vị đối thủ của ông, cựu tổng thống cánh tả Luiz Inácio Lula da Silva. Ông Bolsonaro đã cổ vũ họ, kêu gọi người ủng hộ bảo vệ “sự minh bạch” và “tự do.” Đổi lại, họ đề nghị tổng thống “huy động lực lượng vũ trang” và “xóa sổ Tòa án Tối cao.” Nếu căng thẳng chính trị bùng lên, diễu hành có thể trở thành bạo lực.
Nhật chậm rãi mở cửa cho du khách
Kể từ thứ Tư Nhật Bản sẽ nới lỏng các quy tắc đi lại — nhưng chỉ một chút. Khách du lịch vẫn phải xin thị thực và đặt chuyến thông qua công ty có chứng nhận, nhưng không còn bắt buộc có hướng dẫn viên. Công dân, thường trú nhân và khách doanh nhân được thoải mái hơn, với người nhập cảnh đã tiêm phòng đầy đủ sẽ không cần phải làm xét nghiệm PCR trước khi khởi hành. Giới hạn lượt khách hàng ngày cũng tăng từ 20.000 lên 50.000.
Nhật Bản đã rất thận trọng về việc mở cửa lại sau đại dịch. Điều này khiến họ bị tụt lại so với các nước G7 và các nước láng giềng châu Á, mà nhiều trong số đó đã bắt đầu chào đón khách du lịch. Nhưng các chính sách đóng cửa rất được cử tri Nhật Bản ủng hộ. Với việc tỉ lệ ủng hộ của thủ tướng Kishida Fumio giảm, ít có khả năng chính phủ của ông sẽ chấp nhận rủi ro và mở cửa cho du khách.
Canada phải chọn giữa lạm phát và nợ hộ gia đình cao
Cũng như hầu hết các ngân hàng trung ương trên thế giới, Ngân hàng Canada đang nhanh chóng tăng lãi suất. Họ chuẩn bị tăng lãi suất vào thứ Tư từ 2,5% lên 3,25%. Lạm phát gần đây đã đạt đỉnh nhưng vẫn ở mức gần 8%, một phần do tăng trưởng tiền lương không bền vững và kỳ vọng lạm phát cao.
Nhưng so với các nước giàu khác, Canada đối mặt rủi ro nghiêm trọng do chi phí đi vay cao hơn. Trong những năm gần đây thị trường nhà ở đã bùng nổ chưa từng có, khiến giá thực tế cao hơn 300% so với năm 2000. Lãi suất cao sẽ làm tăng chi phí thế chấp, khiến nhà đất trở nên khó mua hơn và làm bong bóng bất động sản xì hơi. Nhưng nợ hộ gia đình đang cao một cách đáng lo ngại, ở mức 185% thu nhập khả dụng. Trong bối cảnh đó, giá nhà giảm có thể giáng một đòn mạnh vào lòng tin của người tiêu dùng và làm ảnh hưởng đến chi tiêu nói chung.
Hôm nay Apple ra mắt iPhone 14
Như thông lệ tại các sự kiện hàng năm của Apple ở Thung lũng Silicon, vào thứ Tư công ty công nghệ lớn nhất thế giới sẽ trình làng mẫu iPhone mới. Đây khó có thể là một sản phẩm mang tính cách mạng. Các phiên bản mới gần đây của Apple chủ yếu chỉ có chip nhanh hơn, camera tốt hơn và màn hình to hơn. Ngoài ra chúng cũng đắt hơn: chẳng hạn như iPhone 14 Pro Max, với giá bán dự kiến 1,199 đô la — cao hơn 100 đô so với phiên bản tiền nhiệm.
Đây là sự kiện trực tiếp đầu tiên kể từ năm 2019, và có thể sẽ giới thiệu cả AirPods, iPad và Apple Watch mới. Nhưng Apple vẫn chủ yếu là một công ty sản xuất iPhone. Thiết bị này chiếm gần một nửa doanh số 83 tỷ đô la của công ty từ tháng 4 đến tháng 6. Theo hãng nghiên cứu Counterpoint, điện thoại thông minh của Apple hiện có nhiều người dùng ở Mỹ hơn so với điện thoại chạy Android, hệ điều hành của Google. Nhưng sự kiện cách mạng tiếp theo của Apple đã được lên kế hoạch cho năm sau, khi hãng nhiều khả năng sẽ công bố tai nghe thực tế hỗn hợp (mixed-reality headset) được nhiều người mong đợi.
