Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Hạ viện Mỹ tiếp tục bế tắc khi Kevin McCarthy lần thứ sáu thất bại trong cuộc bỏ phiếu chọn Chủ tịch Hạ viện. Hai mươi đảng viên Cộng hòa đã quay sang ủng hộ Byron Donalds, một dân biểu mới phục vụ hai nhiệm kỳ. Nếu muốn chiến thắng, bất kỳ ứng viên Cộng hòa nào cũng chỉ có thể để mất bốn phiếu bầu của đảng mình. Hạ viện sẽ tiếp tục bỏ phiếu cho đến khi chọn được chủ tịch mới. Trước đó cựu tổng thống Donald Trump đã tuyên bố ủng hộ ông McCarthy.
Các cơ quan quản lý của EU cho rằng Meta đã vi phạm luật châu Âu khi ép người dùng Facebook và Instagram chấp nhận quảng cáo cá nhân hóa. Phán quyết này đi kèm khoản tiền phạt 390 triệu euro (414 triệu đô la), bên cạnh khả năng gây ra thiệt hại lớn nếu nó buộc Meta phải thay đổi mô hình quảng cáo. Đây là một trong những phán quyết quan trọng nhất kể từ khi EU đưa ra luật bảo mật dữ liệu mới vào năm 2018.
Lạm phát ở Pháp bất ngờ chậm lại trong tháng 12 nhờ giá năng lượng giảm, theo số liệu tạm thời. INSEE, cơ quan thống kê quốc gia, cho biết lạm phát năm đã giảm từ 7,1% trong tháng 11 xuống 6,7% trong tháng 12, dù giới kinh tế dự đoán nó tăng nhẹ. Các số liệu đáng hoan nghênh này đến ngay sau khi dữ liệu công bố hôm thứ Ba cho thấy lạm phát tháng 12 của Đức cũng giảm tương tự.
Nga đổ lỗi cho cuộc tấn công của Ukraine khiến ít nhất 89 binh sĩ Nga thiệt mạng hôm Chủ nhật là do binh sĩ sử dụng điện thoại di động. Bộ Quốc phòng nước này cho biết việc “sử dụng hàng loạt” điện thoại di động cá nhân, vốn bị cấm, đã giúp quân Ukraine xác định được vị trí đồn ở Makiivka, một thị trấn do Nga chiếm đóng ở vùng Donbas. Ukraine, và một số blogger quân sự Nga, cho rằng con số thương vong cao hơn nhiều.
Doanh số bán hàng của tập đoàn BMW giảm khoảng 100.000 xuống còn 2,4 triệu xe trong năm 2022 do chiến lược zero covid của Trung Quốc và tình hình kinh tế khó khăn ở châu Âu. Nhà sản xuất ô tô Đức cũng tuyên bố đã tăng hơn gấp đôi tỷ lệ ô tô điện trong doanh số bán hàng để đạt 10%. Công ty kỳ vọng đạt 15% trong năm nay.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ FDA sẽ cho phép các nhà thuốc ở nước này dự trữ “thuốc phá thai,” dù quyền phá thai đã bị hạn chế sau khi Tòa Tối cao bác bỏ phán quyết vụ Roe vs Wade. Mifepristone, một loại thuốc hỗ trợ phá thai, trước đây có thể mua được tại các phòng khám; và từ giờ chính phủ liên bang cho phép bán cho bất kỳ khách hàng nào có đơn thuốc. Song khoảng một nửa số bang của Mỹ đã cấm hoàn toàn phá thai.
Châu Âu tiếp tục trải qua thời tiết dịu mát trái mùa sau khi ít nhất 8 quốc gia ghi nhận kỷ lục nhiệt độ cao nhất mọi thời đại trong tháng 1. Nhiệt độ ở Ba Lan đánh bại kỷ lục tháng trước đó 0,3°C; trong khi những người đi biển đắm mình trong nhiệt độ 25°C ở Bilbao, ngày tháng 1 nóng nhất từ trước đến nay ở thành phố Tây Ban Nha. Các nhà khoa học nói biến đổi khí hậu có thể gây ra các hiện tượng nhiệt độ khác thường.
Con số trong ngày: 46%, là tỷ lệ người dân Anh cho rằng nhập cư có tác động tích cực lên đất nước, tăng từ khoảng 35% hồi năm 2015.
TIÊU ĐIỂM
Chính phủ mới nhậm chức của Israel vướng vào căng thẳng tôn giáo
Chuyến thăm của bộ trưởng an ninh quốc gia Israel tới một trong những địa điểm tôn giáo gây tranh cãi nhất thế giới đã cho thấy xu hướng cực đoan của chính phủ mới của Binyamin Netanyahu. Hôm thứ Ba, Itamar Ben-Gvir, lãnh đạo một đảng theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan trong liên minh của ông Netanyahu, đã đến thăm Núi Đền ở Jerusalem, ngay gần nhà thờ Hồi giáo al-Aqsa, bất chấp cảnh báo về biểu tình bạo lực. Dù cho đến nay chưa có biểu tình, nhưng chuyến thăm của ông, vốn bị các nước Ả Rập lên án, đã khiến chuyến đi của ông Netanyahu tới UAE vào tuần tới phải hoãn lại.
Ông Ben-Gvir có quyền kiểm soát cảnh sát và lực lượng “vệ binh quốc gia” bán quân sự mới, trong khi các bộ trưởng cực hữu khác có kế hoạch mở rộng xây dựng các khu định cư ở Bờ Tây. Điều này có nguy cơ làm leo thang căng thẳng Israel-Palestine. Ông Netanyahu, người vốn đang bị xét xử vì tội tham nhũng, giờ đây cảm thấy phải hàm ơn các đối tác cực đoan của mình và khó kiềm chế họ.
Triều Tiên tiếp tục thử tên lửa trong năm 2023
Triều Tiên chào năm mới bằng một vụ thử nghiệm “hệ thống tên lửa nhiều ống phóng siêu lớn.” Nhà độc tài Kim Jong Un khoe rằng nó có thể bắn đầu đạn hạt nhân đến bất cứ nơi nào trên bán đảo Triều Tiên. Ông cũng kêu gọi “tăng theo cấp số nhân” kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên.
Điều này cho thấy Triều Tiên muốn 2023 cũng như năm trước: thử nghiệm vũ khí mới và mài giũa khả năng sử dụng chúng. Hàn Quốc và Mỹ nhiều khả năng sẽ không thay đổi chiến lược phản ứng – đưa ra những lời đe dọa nghiêm khắc và phô trương lực lượng tương xứng. Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeul nói nước ông nên xem xét đình chỉ thỏa thuận hạn chế tập trận quân sự ký 5 năm trước với Triều Tiên. Bảy mươi năm sau hiệp định đình chiến năm 1953, bán đảo Triều Tiên vẫn là một trong những nơi bất ổn nhất trên Trái đất.
Khai mạc triển lãm điện tử tiêu dùng CES
Triển lãm Điện tử Tiêu dùng sẽ khai mạc tại Las Vegas vào thứ Năm. Khoảng 100.000 người từ hơn 170 quốc gia sẽ được trải nghiệm các thiết bị mới nhất từ hơn 3.000 công ty. Bên cạnh các buổi ra mắt thông thường của các sản phẩm công nghệ tiêu dùng, sự kiện này cũng sẽ chứng kiến các nhà sản xuất ô tô trình diễn những tính năng mới đầy hào nhoáng. GM và Mercedes-Benz đã công bố những cải tiến đối với xe điện vào năm ngoái. Năm nay, một trong những tâm điểm sẽ là cuộc đua quanh Đường đua Tốc độ Las Vegas của các xe điều khiển bởi trí tuệ nhân tạo.
Nhưng chương trình diễn ra đúng vào thời điểm khó khăn của ngành công nghệ. Giá cổ phiếu giảm mạnh trong năm 2022, với chỉ số công nghệ Nasdaq giảm khoảng một phần tư. Các công ty từ Amazon cho đến Zillow đều phải sa thải nhân viên. Và năm 2023 mang lại ít hy vọng phục hồi: các nhà phân tích dự báo 40 trong số 100 công ty công nghệ lớn nhất thế giới sẽ bị giảm doanh thu. Rõ ràng đây không phải là không khí phù hợp cho một bữa tiệc, cho dù là ở Vegas.
