05/01/1531: Giáo hoàng Clement VII cấm Vua Henry VIII tái hôn

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: Pope Clement VII forbids King Henry VIII from remarrying, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1531, Giáo hoàng Clement VII đã gửi thư cho Vua Henry VIII của Anh cấm ông tái hôn với lý do bị vạ tuyệt thông. Henry, người đang tìm cách thoát khỏi cuộc hôn nhân với người vợ đầu tiên của mình, Catherine xứ Aragon, đã phớt lờ lời cảnh báo của Giáo hoàng. Ông kiên quyết kết hôn với Anne Boleyn (và sau đó còn có thêm bốn người vợ), chấp nhận bị vạ tuyệt thông. Sự kiện này đã trở thành một trong những cuộc ly giáo quan trọng nhất trong lịch sử Thiên Chúa giáo.

Catherine là con gái của Vua Ferdinand và Hoàng hậu Isabella của Tây Ban Nha, dì của Hoàng đế La Mã Thần thánh Charles V, ngoài ra còn là góa phụ của anh trai Henry, Arthur. Ngày càng lo lắng về việc không sinh được người thừa kế hợp pháp – dù ông đã công khai thừa nhận đứa con trai ngoài giá thú, Henry Fitzroy – Henry đã tìm cách kết thúc cuộc hôn nhân của mình theo cách phù hợp với đức tin Công giáo. Điều này là cần thiết vì lý do chính trị, bởi một vị vua vi phạm giáo luật Công giáo có thể bị Giáo hoàng lên án và sẽ bị thất sủng. Thực ra, Henry cũng là một người Công giáo khá sùng đạo. Ông nổi tiếng là một đối thủ của phong trào Cải cách Tin lành đang hình thành ở châu Âu thời bấy giờ và còn được Giáo hoàng Leo X phong tặng danh hiệu Người bảo vệ Đức tin vì đã viết một chuyên luận để phản bác Martin Luther.

Henry đã cử sứ giả đến gặp Giáo hoàng với hy vọng có thể hủy bỏ cuộc hôn nhân của mình, và thậm chí còn ngăn cản Clement thành lập tòa án giáo hội ở Anh để phán quyết vấn đề này. Tuy nhiên, Clement hoàn toàn không có ý định chấp thuận hủy bỏ cuộc hôn nhân. Ngoài những phản đối về mặt giáo luật, Giáo hoàng ít nhiều còn là “tù nhân” của Charles V vào thời điểm đó, nên ông không thể làm trái ý Charles rằng cuộc hôn nhân của dì mình phải được bảo vệ. Vì quá say mê Anne Boleyn, người rất quan tâm đến Luther và phong trào Cải cách, Henry quyết định từ bỏ lựa chọn tái hôn theo Công giáo, và chấp nhận rằng vạ tuyệt thông là cái giá phải trả để ông được độc lập khỏi Giáo hoàng và có thể sinh được người thừa kế.

Henry ra lệnh trục xuất Catherine khỏi cung điện và kết hôn với Anne (bí mật vào năm 1532 và công khai một năm sau). Bằng hành động đó, về cơ bản, ông đã thay đổi tiến trình của lịch sử Thiên Chúa giáo và châu Âu. Sau khi tái hôn, Henry đã ban hành một loạt các sắc lệnh để đưa vương quốc của mình thoát khỏi sự cai trị của Giáo hoàng, chấm dứt quyền tối cao của Giáo hội Công giáo La Mã và thành lập Giáo hội Anh giáo. Dù ban đầu giáo hội mới cực kỳ giống với Giáo hội Công giáo La Mã, nhưng động thái này đã khiến Henry và những người kế vị ông trở thành những vị quân vương không phải vâng theo lời giáo hoàng. Vậy là nước Anh đã tham gia cùng một số vùng ở Đức, cũng như Thụy Điển, bác bỏ Công giáo, vạch ra một chiến tuyến cho nhiều thế kỷ xung đột tôn giáo, chính trị, và quân sự sau đó.