Nguồn: Napoléon’s Grande Armee invades Russia, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1812, sau khi bị Sa hoàng Alexander I từ chối ý tưởng tham gia hệ thống Phong toả Lục địa (Blocus continental) chống lại Anh, Hoàng đế Pháp Napoléon đã ra lệnh cho Đại Quân của mình (Grande Armée), lực lượng quân sự lớn nhất châu Âu từng được tập hợp cho đến thời điểm đó, tiến vào Nga. Đạo quân khổng lồ, với khoảng 500.000 binh lính và nhân viên, bao gồm quân đội từ tất cả các nước châu Âu dưới sự thống trị của Đế quốc Pháp.
Trong những tháng đầu tiên của cuộc xâm lược, Napoléon đã đối đầu với một quân đội Nga liên tục rút lui. Từ chối giao chiến với đội quân vượt trội của Napoléon trong một cuộc đối đầu toàn diện, quân Nga dưới quyền Tướng Mikhail Kutuzov đã thiêu rụi mọi thứ trên đường đi khi họ ngày càng rút sâu hơn vào lục địa Nga. Ngày 7/9, Trận Borodino đã diễn ra, trong đó cả hai bên đều chịu tổn thất nặng nề. Sang ngày 14/9, Napoléon đến Moscow với ý định tìm nguồn tiếp tế, nhưng thay vào đó, gần như toàn bộ dân chúng đã sơ tán, và quân đội Nga lại biến mất. Sáng sớm hôm sau, những người yêu nước Nga đã gây ra hỏa hoạn khắp thành phố và các khu trú ẩn mùa đông của Đại Quân đã bị phá hủy. Sau một tháng chờ đợi một cuộc đầu hàng không bao giờ đến, Napoléon, đối mặt với mùa đông nước Nga, buộc phải ra lệnh cho đội quân chết đói của mình rời khỏi Moscow.
Trong cuộc rút lui thảm hại đó, quân đội của Napoléon liên tục bị quấy phá bởi quân đội Nga. Đói khát và liên tục phải hứng chịu những ngọn giáo chết chóc của quân Cossacks, Đại Quân tàn tạ đã đến được sông Berezina vào cuối tháng 11, nhưng lại bị lính Nga chặn đường. Ngày 27/11, Napoléon mở đường băng qua Studenka, và khi phần lớn quân đội của ông vượt qua sông hai ngày sau đó, ông buộc phải đốt những cây cầu tạm bợ phía sau, khiến khoảng 10.000 người bị kẹt lại ở phía bên kia. Kể từ đó, cuộc rút lui của Đại Quân đã dần trở thành một thất bại, và vào ngày 8/12, Napoléon buộc phải bỏ rơi tàn quân của mình để trở về Paris. Sáu ngày sau, Đại Quân cuối cùng đã thoát được khỏi nước Nga, với tổn thất hơn 400.000 người sau cuộc xâm lược thảm khốc.
