Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc cho biết họ không quan sát thấy “dấu hiệu có thể nhìn thấy được của mìn hoặc chất nổ” trong những tuần gần đây tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia ở Ukraine, song nhấn mạnh họ muốn được tiếp cận để xác nhận trực tiếp. Trước đó, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã cáo buộc Nga đặt “các vật thể giống chất nổ” trên nóc của nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu này. Nga kiểm soát nhà máy từ tháng 2 năm 2022.
“Hầu hết tất cả” các lãnh đạo của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cho rằng cần tiếp tục thắt chặt trong năm 2023, theo biên bản cuộc họp giữa tháng 6 vừa được công bố hôm thứ Tư. Tháng trước, ngân hàng trung ương Mỹ đã giữ nguyên lãi suất ở mức 5-5,25%. Mười hai trong số 18 nhà hoạch định chính sách nói họ mong đợi ít nhất hai lần tăng nữa trong năm nay. Cuộc họp tiếp theo của Fed sẽ diễn ra vào cuối tháng 7.
Theo bộ trưởng tài chính Christian Lindner, nước Đức sẽ trở lại “tình trạng bình thường về tài chính” vào năm 2024, chấm dứt ba năm chi tiêu công khổng lồ để khắc phục tác động kinh tế của đại dịch và chiến tranh Ukraine. Đức đặt mục tiêu chi 446 tỷ euro (484 tỷ đô la) vào năm tới, giảm từ 476 tỷ euro trong năm nay. Họ cũng sẽ chỉ chịu khoản nợ 16,6 tỷ euro, so với 45,6 tỷ của 2023.
Hàng nghìn người xuống đường ở Jenin để dự lễ tang của 12 người Palestine thiệt mạng trong chiến dịch quân sự hai ngày qua của Israel. Được biết đây là cuộc tấn công lớn nhất vào Bờ Tây trong hơn 20 năm của Tel Aviv. Đám đông từ chối cho các quan chức cấp cao của Palestine tham dự vì cho rằng họ không hành động đầy đủ. Israel rút quân vào thứ Tư, ghi nhận một binh sĩ thiệt mạng.
Doanh thu từ dầu mỏ và khí đốt của Nga đã giảm 47% xuống còn 3,4 nghìn tỷ rúp (37,5 tỷ USD) trong nửa đầu năm 2023 so với cùng kỳ 2022 do các lệnh trừng phạt của phương Tây và việc đóng cửa các đường ống Dòng chảy phương Bắc tới châu Âu. Doanh thu giảm 26% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 6, theo bộ tài chính. Doanh thu năng lượng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp tài chính cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine.
Theo văn phòng thống kê EU, lạm phát giá sản xuất theo năm ở khu vực đồng Euro đã lần đầu tiên giảm kể từ tháng 12 năm 2020. Cụ thể, giá tại cổng nhà máy trong tháng 5 giảm 1,5% so với cùng kỳ năm ngoái nhờ giá năng lượng giảm, đánh bại dự báo 1,3% của giới phân tích. Dữ liệu này cho thấy áp lực giá cả lên các doanh nghiệp và hộ gia đình có thể đã giảm bớt.
Quân đội Giải phóng Quốc gia, nhóm phiến quân lớn nhất còn đang hoạt động ở Colombia, tuyên bố sẽ ngừng tấn công trước lệnh ngừng bắn 6 tháng bắt đầu vào ngày 3 tháng 8. Quân đội Colombia cũng sẽ làm theo. Tổng thống cánh tả Gustavo Petro đang hy vọng chấm dứt 5 thập niên xung đột giữa chính phủ, các nhóm nổi dậy và các băng nhóm tội phạm. Đàm phán hòa bình dự kiến tiếp tục cho tới 2025.
Con số trong ngày: 10.000, là số lượng máy bay không người lái cánh cố định mà Ukraine mất mỗi tháng.
TIÊU ĐIỂM
Twitter có đối thủ cạnh tranh mới
Tám tháng điều hành Twitter của Elon Musk đã đi qua nhiều sóng gió, bao gồm việc sa thải 80% nhân viên. Giới phân tích dự đoán tới cuối năm nay ông sẽ mất 4% người dùng và 28% doanh thu quảng cáo của Twitter. Các ứng dụng xã hội đối thủ như Mastodon và Truth Social đã nổi lên trong một thời gian ngắn, nhưng cũng lụi tàn —giúp cho Twitter tiếp tục tồn tại.
Nhưng thứ Năm này Meta, đế chế truyền thông xã hội của Mark Zuckerberg, sẽ công bố mạng xã hội Threads để cạnh tranh trực tiếp với Twitter. Ra mắt một mạng xã hội mới rất khó, song Threads có một khởi đầu thuận lợi. Meta chuyên sao chép các đối thủ của mình: Stories trên Instagram được lấy từ Snapchat còn Reels bắt chước TikTok. Người dùng có thể đăng nhập vào Threads bằng tài khoản Instagram của họ — thứ mà 87% người dùng Twitter đã có. Và việc Twitter bắt đầu thu phí từ ngày 1 tháng 7 có thể là tin rất tốt cho Meta.
Hội nghị OPEC+ bế mạc
Thứ Năm này OPEC và các đồng minh, vốn chiếm 40% sản lượng dầu của thế giới, sẽ khép lại cuộc họp kéo dài hai ngày qua ở Vienna. Các bộ trưởng và các ông lớn trong ngành dầu mỏ đang thảo luận về con đường “hướng tới quá trình chuyển đổi năng lượng bền vững và toàn diện.”
Bản thân cuộc họp đáng lẽ nên rộng mở hơn — tuần trước các tổ chức truyền thông, bao gồm Reuters và Bloomberg, đã bị hủy lời mời tham dự. Đáp lại, ngoại trưởng Áo từ chối đọc bài phát biểu quan trọng của ông như một thông điệp ủng hộ tự do báo chí.
Tin đồn cho rằng quyết định của OPEC được khởi xướng bởi Hoàng tử Abdulaziz bin Salman, bộ trưởng năng lượng của Ả Rập Saudi, người thất vọng vì liên minh đã không thể nâng giá dầu. Các thành viên và đồng minh của OPEC hiện đang giữ lại hơn 5 triệu thùng mỗi ngày, tương đương 1,5% nguồn cung toàn cầu. Nhưng giá vẫn ở mức dưới 80 đô la một thùng, ngưỡng tối thiểu để Ả Rập Saudi cân bằng ngân sách khi đang theo đuổi một loạt các dự án lớn, bao gồm một thành phố trải dài 170 km và một khu nghỉ mát trượt tuyết trên sa mạc.
Liên Hợp Quốc tổ chức hội nghị toàn cầu về AI
Vào thứ Năm, Liên minh Viễn thông Quốc tế ITU của Liên Hợp Quốc sẽ khai mạc “Thượng đỉnh AI vì Tốt đẹp Toàn cầu” lần thứ bảy, một trong những hội nghị công nghệ lớn nhất của Liên Hợp Quốc. Trong hai ngày, sự kiện ở Geneva sẽ chào đón 3.000 người tham dự, với hơn 100 diễn giả và 50 robot, bao gồm một số người máy hình người như ngôi sao nhạc rock Desdemona và robot chăm sóc sức khỏe Grace.
Nhưng sự kiện không nhằm làm nổi bật hình ảnh của một bộ máy quan liêu liên chính phủ lâu đời (ITU được thành lập từ năm 1865). Mục đích của nó là giúp “đảm bảo rằng AI là chất xúc tác mạnh mẽ cho chúng ta trong cuộc đua giải cứu các SDG,” theo lời của tổng thư ký Doreen Bogdan-Martin (SDG là các mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc). Các hội thảo trong sự kiện sẽ thảo luận về cách AI có thể hỗ trợ nông dân và cải thiện việc giảng dạy trong trường học, tức cho phép nó giúp thu hẹp, chứ không phải mở rộng, khoảng cách kỹ thuật số giữa các nước giàu và các nước đang phát triển.
Vợ DeSantis vận động ủng hộ chồng
Khi Ron DeSantis ra tranh cử thống đốc bang Florida vào năm ngoái, vợ ông, Casey, đã phát động chiến dịch “Các bà mẹ ủng hộ DeSantis.” Chiến dịch này nhằm thu hút ủng hộ cho các chính sách giáo dục của ông DeSantis — và nhắc nhở các cử tri rằng Florida được lãnh đạo bởi một người đàn ông trẻ tuổi có gia đình với ba con. Có tới hơn một triệu phụ huynh đăng ký tham gia.
Vào thứ Năm tại Iowa, bà DeSantis sẽ tiết lộ phần tiếp theo của “Các bà mẹ ủng hộ DeSantis,” lần này là để họ ủng hộ cuộc tranh cử tổng thống năm 2024 của chồng bà. Đệ nhất phu nhân Florida hoạt động tích cực một cách bất thường trong sự nghiệp của chồng. Ấm áp và ăn nói có duyên, bà được ghi nhận là người đã khiến ông DeSantis vụng về trở nên dễ mến hơn, và là cố vấn chính trị thân cận nhất của ông. Bà sẽ xuất hiện ở Iowa mà không có chồng – đánh dấu sự kiện cá nhân đầu tiên của bà ở bang đa số Thiên chúa giáo này, nơi có thể dễ dàng tiếp nhận thông điệp ưu tiên gia đình. Nhưng bà có nhiều việc phải làm phía trước: Donald Trump tiếp tục là ứng viên ưa thích của 40% phụ nữ đảng Cộng hòa trên toàn quốc, theo một cuộc thăm dò gần đây của Fox News.
