Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Chính quyền quân sự Myanmar đã ân xá cho cựu lãnh đạo Aung San Suu Kyi khỏi 5 trên 19 cáo buộc mà họ ngụy tạo, nhưng cho biết sẽ tiếp tục quản thúc bà tại gia. Bà Suu Kyi bị đảo chính năm 2021, và Myanmar đã rơi vào nội chiến kể từ đó. Chính phủ cho biết hơn 7.000 tù nhân đã được trả tự do trong một lệnh ân xá. Thông báo được đưa ra một ngày sau khi quân đội gia hạn tình trạng khẩn cấp của đất nước và hoãn vô thời hạn các cuộc bầu cử đáng lẽ tổ chức trong tháng 8.
Một máy bay không người lái đã tấn công một tòa nhà ở Moscow có ba bộ của Nga, lần thứ hai chỉ trong vòng hai ngày. Dù không có thương vong nào được báo cáo, một số nhân viên đã được lệnh làm việc ở nhà. Cuộc tấn công tương tự hồi Chủ nhật đã buộc một sân bay trong thành phố phải tạm thời đóng cửa. Ukraine không nhận trách nhiệm, nhưng một cố vấn của tổng thống Ukraine nói Moscow đang “làm quen với một cuộc chiến tranh toàn diện.”
Pháp bắt đầu sơ tán công dân và những người châu Âu khác khỏi Niger, một thuộc địa cũ, khi tâm lý chống Pháp gay gắt nổi lên sau cuộc đảo chính quân sự tuần trước. Trước đó, Burkina Faso và Mali, hai nước láng giềng cũng do các sĩ quan quân đội điều hành, đã cảnh báo bất kỳ “can thiệp quân sự” nào vào Niger cũng sẽ là “tuyên chiến” với họ. Hôm Chủ nhật, Cộng đồng Kinh tế Các Quốc gia Tây Phi đã đe dọa sử dụng vũ lực với quân đội Niger.
Tỷ lệ thất nghiệp trong khu vực đồng euro duy trì ở mức thấp lịch sử 6,4% vào tháng 6. Thị trường lao động của khối tỏ ra kiên cường bất chấp GDP chỉ tăng 0,3% trong quý 2 năm 2023. Song nhiều nhà kinh tế dự báo tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng vào cuối năm nay do tác động của lãi suất tăng.
Tập đoàn dầu mỏ BP của Anh công bố thu nhập 2,6 tỷ đô la trong quý 2 năm 2023, giảm 70% so với cùng kỳ 2022. Giá nhiên liệu tăng vọt sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga nhưng sau đó giảm trở lại khi nguồn cung thay thế tăng lên. Dầu thô Brent trung bình đạt 75 USD/thùng trong quý 2 năm nay, so với mức 115 USD của năm ngoái.
Mỹ đã hạn chế quyền tiếp cận của Hungary đối với chương trình miễn thị thực của họ – còn gọi là Hệ thống Cấp phép Du lịch Điện tử (ESTA) – với lý do lo ngại về tính bảo mật của hộ chiếu Hungary. ESTA của người Hungary giờ đây sẽ có hạn một năm thay vì hai và chỉ cho phép một lần đến Mỹ. Được biết thủ tướng Hungary Viktor Orban đã cấp quyền công dân cho khoảng 1 triệu người, chủ yếu là người gốc Hungary sinh sống ở nước ngoài, mà không kiểm tra danh tính một cách phù hợp, theo tuyên bố của Mỹ.
NASA thu được tín hiệu “nhịp tim” từ tàu vũ trụ Voyager 2, lần đầu tiên sau gần hai tuần mất liên lạc. Hôm 21 tháng 7, NASA đã vô tình xoay ăng-ten của nó khỏi hướng Trái đất. Ra mắt vào năm 1977, Voyager 2 đang ở cách Trái đất gần 20 tỷ km (khoảng 12 tỷ dặm) để thực hiện sứ mệnh nghiên cứu các hành tinh bên ngoài của hệ mặt trời và không gian giữa các vì sao.
Con số trong ngày: 107.000, là số người Mỹ chết vì dùng ma túy quá liều vào năm 2021, với phần lớn có liên quan đến heroin hoặc fentanyl.
TIÊU ĐIỂM
Toà Tối cao Ấn Độ sắp ra phán quyết về Jammu & Kashmir
Gần bốn năm trước, chính phủ Ấn Độ đã chia bang miền bắc Jammu & Kashmir thành hai vùng lãnh thổ do liên bang điều hành. Quyết định này làm nức lòng những người ủng hộ chủ nghĩa dân tộc theo đạo Hindu của Đảng Bharatiya Janata cầm quyền. Từ lâu, họ đã phản đối quyền tự trị bổ sung, bao gồm hiến pháp và cờ riêng, của hai bang đa số Hồi giáo duy nhất ở Ấn Độ này.
Chính phủ khẳng định việc tái tổ chức đã mang lại “kỷ nguyên hòa bình và tiến bộ chưa từng có” cho khu vực. Nhưng động thái này yêu cầu phải rút bỏ một điều khoản trong hiến pháp quốc gia vốn cấp cho J&K vị thế tự trị đặc biệt. Các nhà hoạt động và luật sư ngay lập tức thách thức tính hợp pháp của nó tại Tòa Tối cao.
Vào thứ Tư, năm thẩm phán của toà sẽ bắt đầu nghe điều trần về vụ kiện, cũng như các kiến nghị liên quan đến tự do truyền thông, tắt internet và bỏ tù chính trị ở J&K. Người Kashmir, những người đang phải sống dưới sự kiểm soát của 500.000 binh sĩ trong lãnh thổ, hy vọng phán quyết của Tòa Tối cao sẽ giúp họ nhẹ nhõm hơn.
Bất ổn kéo dài ở Niger
Sau vụ đảo chính quân sự tuần trước, tình trạng hỗn loạn ở Niger có thể sẽ trở nên tồi tệ hơn. Cộng đồng Kinh tế Các Quốc gia Tây Phi ECOWAS đã cho chính quyền quân sự đến Chủ nhật để phục hồi chức vụ cho Mohamed Bazoum nếu không sẽ bị can thiệp bằng vũ lực. Nhưng các tướng lĩnh đang nắm quyền ở hai nước láng giềng Mali và Burkina Faso phản bác lại rằng làm vậy đồng nghĩa tuyên chiến với họ.
Bất chấp nỗ lực hòa giải của tổng thống Chad, chính quyền quân sự tỏ ra không lùi bước. Thay vào đó, họ bắt giữ nhiều chính trị gia hơn. Hôm thứ Ba, Pháp, cường quốc thuộc địa cũ có đại sứ quán bị tấn công bởi những người biểu tình giương cờ Nga, đã bắt đầu sơ tán người châu Âu. Đây là một dấu hiệu đáng lo ngại cho hàng triệu người Niger không có nơi nào để chạy trốn. Chính quyền chắc chắn sẽ kêu gọi nhiều cuộc biểu tình hơn để cho ECOWAS thấy rằng bất kỳ sự can thiệp nào cũng sẽ vấp phải phản đối của quần chúng — và đảm bảo có đổ máu dân sự.
Con người đang lạm dụng hệ sinh thái
Thứ Tư này là Ngày Trái đất Quá tải, đánh dấu ngày con người đã sử dụng nhiều tài nguyên hơn khả năng tái tạo của hệ sinh thái. Từ nay đến ngày 1 tháng 1 năm 2024, nhân loại sẽ dùng nhiều tài nguyên thiên nhiên hơn — bao gồm nguồn cá, sợi, thuốc từ thực vật, khả năng thu giữ carbon của rừng, và nhiều thứ khác — so với khả năng cung cấp của hành tinh.
Bằng cách lạm chi vào ngân sách sinh học của mình, loài người đang làm suy giảm đa dạng sinh học mà sự sống còn của chúng ta phụ thuộc vào. Được tính toán bởi Mạng lưới Dấu chân Toàn cầu bằng dữ liệu do Liên Hợp Quốc thu thập, kể từ năm 1971 Ngày Quá tải hầu như đều đến sớm hơn so với một năm trước đó.
Không có gì ngạc nhiên khi các nước giàu dẫn đầu bảng xếp hạng. Một nghiên cứu được công bố vào năm 2022 trên tạp chí Lancet Planetary Health cho thấy Mỹ và EU lần lượt chịu trách nhiệm cho 27% và 25% việc sử dụng quá mức tài nguyên thiên nhiên. Các nước đang phát triển chỉ chiếm 8%.
