Author: NCQT

Giấc mơ điện hạt nhân của Việt Nam: Khó mấy cũng phải “né” Trung Quốc

Nguồn: Văn Thiếu Khanh, 文少卿：日本人说“时间不够了”，把越南留在了冬日的冷风里, Sina Finance, 14/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Ngày 8/12, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Naoki Ito nói với Reuters rằng, Nhật Bản đã rút khỏi kế hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân quy mô lớn tại Việt Nam, với lý do tiến độ “quá gấp gáp”.

Nói một cách đơn giản, Nhật Bản đã “xách đồ nghề bỏ chạy”. Họ thậm chí còn không bận tâm đến việc đưa ra một lời nói giảm nói tránh kiểu “điều kiện chưa chín muồi”, mà trực tiếp dùng đến câu thoái thác quen thuộc nhất, qua đó thẳng tay ném bản kế hoạch phát triển điện hạt nhân, thậm chí cả giấc mơ tạo ra “kỳ tích châu Á tiếp theo” của Việt Nam, vào giữa bầu không khí lạnh lẽo của tháng 12. Continue reading “Giấc mơ điện hạt nhân của Việt Nam: Khó mấy cũng phải “né” Trung Quốc”

Các chuyên gia Trung Quốc tác động đến chính sách đối ngoại như thế nào?

Nguồn: Sabine Mokry, “Do China’s Foreign Policy Experts Matter? How?”, War on the Rocks, 10/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong các xã hội dân chủ, giới chuyên gia chính sách đối ngoại thường có xu hướng tranh luận về vai trò và ảnh hưởng của chính họ. Các nhà phân tích thường tranh cãi xem liệu những ý kiến chuyên sâu của họ thực sự giúp định hình đường lối quản lý quốc gia hay chỉ đơn thuần là sự tô điểm bên ngoài và chính phủ có thể đón nhận hoặc phớt lờ họ tùy từng thời điểm. Người ta dễ dàng cho rằng ở Trung Quốc, động lực này hầu như không tồn tại—một hệ thống độc tài sẽ đơn giản buộc các chuyên gia phải tuân theo lề lối và chỉ tưởng thưởng những người ủng hộ ưu tiên của lãnh đạo. Continue reading “Các chuyên gia Trung Quốc tác động đến chính sách đối ngoại như thế nào?”

Tại sao Triều Tiên đang hiện đại hóa kho vũ khí thông thường?

Nguồn: Khang Vu, “Why North Korea is modernising its conventional arsenal”, The Interpreter, 12/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Đối với kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, năm 2025 là một năm tương đối yên tĩnh. Nước này không thử nghiệm vũ khí hạt nhân hay phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa nào.

Tuy nhiên, câu chuyện lại khác đối với kho vũ khí thông thường. Triều Tiên đã khởi động một chương trình hiện đại hóa đầy tham vọng bằng cách ra mắt các tàu chiến lớn nhất từ trước đến nay, nâng cấp xe tăng, sản xuất một loại đạn pháo mới, đưa vào sử dụng các drone cảm tử sử dụng AI tiên tiến, và ra mắt các hệ thống phòng không mới. Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un cũng hứa sẽ trang bị cho lực lượng không quân các “khí tài quân sự chiến lược mới”. Continue reading “Tại sao Triều Tiên đang hiện đại hóa kho vũ khí thông thường?”

Một tuần tồi tệ cho phe diều hâu chống Trung Quốc ở Washington

Nguồn: James Palmer, “A Bad Week for Washington’s China Hawks”, Foreign Policy, 09/12/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Những động thái nhượng bộ của Trump trước Bắc Kinh giáng một đòn mạnh vào phe theo đường lối cứng rắn của Mỹ.

Tiêu điểm tuần này: Chính quyền Trump tiếp tục động thái nhượng bộ Trung Quốc thông qua thỏa thuận xuất khẩu Nvidia; Đàn áp trực tuyến ở Hồng Kông gia tăng sau vụ hỏa hoạn chết người; Trung Quốc đạt thặng dư thương mại kỷ lục.

Trump đang thay đổi chiến lược đối với Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Hai tuyên bố sẽ cho phép gã khổng lồ bán dẫn Nvidia xuất khẩu dòng chip cao cấp H200 sang Trung Quốc, điều này có thể mang lại lợi thế cho Bắc Kinh trong cuộc chiến giành vị thế thống trị lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Theo phong cách đặc trưng của mình, ông Trump đòi hỏi chính phủ Mỹ phải được hưởng 25% doanh thu. Continue reading “Một tuần tồi tệ cho phe diều hâu chống Trung Quốc ở Washington”

Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?

Nguồn: Robert E. Kelly và Paul Poast, “How Much Abuse Can America’s Allies Take?”, Foreign Affairs, 08/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sự trỗi dậy của Donald Trump được cho là sẽ làm lung lay trật tự quốc tế tự do. Trong nhiệm kỳ đầu, Trump đã công khai chỉ trích các đồng minh châu Âu lâu năm, rút khỏi các hiệp ước quốc tế như thỏa thuận khí hậu Paris, và phàn nàn rằng Mỹ đang phải bao cấp cho các đồng minh thông qua hỗ trợ quân sự và thâm hụt thương mại.

Tuy nhiên, như đã phân tích trên Foreign Affairs năm 2022, chủ nghĩa đơn phương cứng rắn của Trump không hề phá vỡ các liên minh của Mỹ. Dù bị lung lay và thường xuyên khó chịu trước thái độ bắt nạt của Washington, các đồng minh vẫn không hề rời bỏ siêu cường hàng đầu thế giới. Các chính sách đối ngoại, chi tiêu quốc phòng và liên kết địa chính trị của các đối tác cốt lõi như Pháp, Đức, Nhật Bản, và Hàn Quốc không có sự thay đổi đáng kể nào trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền Trump. Thay vào đó, các quốc gia này đã chọn cách chiều theo Trump. Lý do là họ nhận thấy việc nới lỏng quan hệ với Mỹ sẽ gây ra rủi ro lớn hơn cho lợi ích kinh tế và an ninh của họ, hơn là việc cố gắng chống lại những hành vi chỉ trích gay gắt từ ông. Continue reading “Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?”

Friend-shoring: Cơ hội và thách thức cho các nền kinh tế mới nổi

Tác giả: Nguyễn Kế Thùy Linh

Friend-shoring là việc chủ động tái cấu trúc hoặc dịch chuyển chuỗi cung ứng, sản xuất và mua sắm sang các quốc gia được coi là đáng tin cậy hoặc đối tác an toàn về chính trị và kinh tế, nhằm giảm rủi ro gián đoạn và tăng độ tin cậy của nguồn cung.[1]

Sự xuất hiện của friend-shoring phản ánh một bước chuyển quan trọng trong cách các quốc gia tổ chức chuỗi cung ứng. Trong nhiều thập kỷ, toàn cầu hóa vận hành dựa trên nguyên tắc đơn giản: sản xuất ở nơi có chi phí thấp nhất. Lao động rẻ ở Trung Quốc hay linh kiện giá thấp ở Đông Nam Á từng là yếu tố đủ để định hướng dòng dịch chuyển của các nhà máy và đơn hàng. Nhưng friend-shoring đưa thêm một tiêu chí mới vào quá trình này: mức độ tin cậy về chính trị và an ninh. Điều đó buộc cả doanh nghiệp lẫn chính phủ phải cân nhắc không chỉ chi phí, mà còn rủi ro phát sinh từ môi trường chính trị của từng quốc gia. Theo đó, những quốc gia có chi phí thấp nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro có thể bị loại khỏi chuỗi cung ứng, trong khi các quốc gia ổn định và thân thiện về mặt chính trị, dù chi phí cao hơn, lại trở thành lựa chọn được ưu tiên. Continue reading “Friend-shoring: Cơ hội và thách thức cho các nền kinh tế mới nổi”

Cuộc cách mạng Công giáo của María Corina Machado

Nguồn: Piotr H. Kosicki, “María Corina Machado’s Catholic Revolution”, Project Syndicate, 08/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Kể từ tháng 9, các cuộc không kích của Tổng thống Mỹ Donald Trump vào các tàu ngoài khơi bờ biển Venezuela đã trở thành tâm điểm của tin tức với việc ông Trump còn tuyên bố “đóng cửa” không phận của quốc gia này. Người dân Venezuela đang vô cùng lo lắng và cố gắng đoán định tương lai, không biết liệu Tổng thống Trump có thực hiện lời hứa loại bỏ nhà lãnh đạo độc tài Nicolás Maduro hay không. Ai sẽ lên nắm quyền, và dựa trên cơ sở hiến pháp nào?

Vào ngày 18 tháng 11, tờ Washington Post đã trực tiếp tham gia vào cuộc tranh luận này bằng cách dành một mục quan trọng cho María Corina Machado—lãnh đạo đối lập Venezuela vừa đoạt giải Nobel Hòa bình năm 2025—để bà giới thiệu “Tuyên ngôn Tự do” mới của mình. Bài xã luận kèm theo đã ca ngợi Machado như một hình mẫu hiện đại của Venezuela, kết hợp giữa tư tưởng của Thomas Jefferson và James Madison: ban biên tập tờ báo nhận định rằng, “Tuyên ngôn” này, được coi là “tiền thân của một Hiến pháp mới”, rõ ràng đã được “truyền cảm hứng” từ “văn kiện lập quốc của Mỹ”. Continue reading “Cuộc cách mạng Công giáo của María Corina Machado”

Tổng thống Marcos Jr. loay hoay tìm lối thoát sau bê bối tham nhũng

Nguồn: Trần Tương Miểu & Trương Thư, 陈相秒、张舒：街头抗议不断、关键人物“翻脸”，小马科斯为何仍“稳坐钓鱼台”？, Guancha, 04/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Vào ngày 30/11, hàng chục ngàn người Philippines đã tổ chức một cuộc biểu tình lớn tại Manila, yêu cầu chính quyền Marcos điều tra toàn diện vụ bê bối tham nhũng cơ sở hạ tầng trị giá hàng tỷ USD và truy cứu trách nhiệm của những người liên quan. Điều đáng chú ý là, đại lộ Santos ở Manila – một trong những địa điểm biểu tình – lại chính là nơi từng diễn ra “Cách mạng Quyền lực Nhân dân” năm 1986 mà đã dẫn đến việc “Marcos cha” – cha của tổng thống đương nhiệm – bị lật đổ.

Đây là cuộc biểu tình quy mô lớn thứ hai kể từ khi vụ tham nhũng trong các công trình chống ngập bị phanh phui hồi tháng 7. Ngày 21/9, cũng tại Manila, hàng chục nghìn người Philippines đã xuống đường biểu tình và hơn 200 người đã bị bắt giữ. Continue reading “Tổng thống Marcos Jr. loay hoay tìm lối thoát sau bê bối tham nhũng”

Những bài học từ nỗ lực của Nhật nhằm “cai” đất hiếm của Trung Quốc

Nguồn: “Lessons from Japan’s efforts to wean itself off Chinese rare earths”, The Economist, 04/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Khi Nhật Bản và Trung Quốc xảy ra mâu thuẫn về một nhóm đảo đang tranh chấp vào năm 2010, Trung Quốc đã triển khai một vũ khí mới. Bắc Kinh đã áp đặt lệnh cấm không chính thức đối với việc xuất khẩu đất hiếm – các khoáng sản được sử dụng trong mọi thứ từ ô tô đến tên lửa. Kể từ đó, biện pháp cưỡng ép kinh tế như vậy đã trở nên phổ biến. Năm nay, Trung Quốc đã sử dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ mới đối với đất hiếm để buộc Mỹ phải lùi bước trong cuộc chiến thương mại. Continue reading “Những bài học từ nỗ lực của Nhật nhằm “cai” đất hiếm của Trung Quốc”

Mười điểm gây chấn động từ chiến lược an ninh quốc gia mới của Trump

Nguồn: Rick Landgraf, “Ten Jolting Takeaways from Trump’s New National Security Strategy”, War on the Rocks, 05/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Mỹ đã công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới, và nó thực sự gây chấn động toàn bộ hệ thống. Đây không chỉ đơn thuần là bản trình bày công khai mới nhất về các nguyên tắc, tham vọng và ưu tiên định hướng cho chính sách đối ngoại của Mỹ. Thay vào đó, nó giống như một tuyên ngôn vạch ra một dự án Mỹ hoàn toàn khác biệt. So với các văn kiện trước đây, chiến lược này có vẻ hẹp hơn, mang nặng tính đảng phái hơn, hướng vào bên trong nước nhiều hơn và chủ yếu tập trung vào cá nhân. Dưới đây là mười điểm quan trọng giúp ta hiểu rõ hơn về cách Mỹ nhìn nhận vai trò và vị thế của mình trên trường quốc tế. Continue reading “Mười điểm gây chấn động từ chiến lược an ninh quốc gia mới của Trump”

Vụ hoả hoạn thảm khốc nêu bật tình cảnh khó khăn của Hồng Kông

Nguồn: James Palmer, “Deadly Fire Highlights Hong Kong’s Predicament”, Foreign Policy, 02/11/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Thảm kịch khiến nhiều người dân địa phương tin rằng những quyền tự do của thành phố nay đã không còn.

Tiêu điểm tuần này: Vụ cháy chung cư thảm khốc tàn phá Hồng Kông; Những chi tiết được hé lộ về vai trò của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi; Một trò chơi điện tử trở thành cú hích quyền lực mềm của Trung Quốc.

Vụ cháy chung cư tàn phá Hồng Kông

Tại Hồng Kông, một cuộc tranh luận về an toàn xây dựng và sự thiếu hụt trong việc thực thi quy định đã nổ ra sau vụ hoả hoạn chung cư khiến ít nhất 156 người thiệt mạng vào tuần trước. Lãnh đạo Hồng Kông đã yêu cầu điều tra nguyên nhân vụ cháy, và cảnh sát đã bắt giữ một số người tình nghi phải chịu trách nhiệm. Continue reading “Vụ hoả hoạn thảm khốc nêu bật tình cảnh khó khăn của Hồng Kông”

Netanyahu vẫn đang theo đuổi một chiến lược Gaza thất bại như xưa

Nguồn: Rob Geist Pinfold, “Netanyahu Is Still Following the Same Failed Gaza Strategy”, Foreign Policy, 03/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sau hai năm trì hoãn, chính phủ Israel gần đây đã bỏ phiếu thành lập một ủy ban điều tra về nguyên nhân vụ tấn công của Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023. Những người phản đối nhanh chóng cho rằng đây sẽ là một kế hoạch tẩy trắng, vì Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu từ lâu đã từ chối nhận bất kỳ trách nhiệm nào. Tuy nhiên, Netanyahu đã ngầm thừa nhận trách nhiệm của mình bằng cách liên tục loại trừ khả năng quay trở lại trạng thái trước chiến tranh của Gaza—một trạng thái do chính ông thiết kế và duy trì. Continue reading “Netanyahu vẫn đang theo đuổi một chiến lược Gaza thất bại như xưa”

Ngành công nghiệp lừa đảo của Campuchia đã quá lớn để sụp đổ?

Nguồn: Jack Adamović Davies, “Is Cambodia’s Scam Industry Too Big to Fail?”, Foreign Policy, 01/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Việc cố vấn riêng bị Bộ Tư pháp Mỹ truy tố vì tổ chức mạng lưới lừa đảo lớn nhất lịch sử sẽ là một đòn chí mạng cho sự nghiệp chính trị của hầu hết các Thủ tướng. Nhưng điều đó lại không hề ảnh hưởng đến Thủ tướng Campuchia Hun Manet. Dưới sự bảo hộ của chính phủ ông – và trước đó là của cha ông, Hun Sen – một mạng lưới hơn 250 trung tâm lừa đảo đã bén rễ và hoạt động khắp Campuchia.

Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, các hoạt động lừa đảo quy mô công nghiệp này sử dụng hơn 100.000 lao động từ nạn buôn người và lao động cưỡng bức, thu về hàng tỷ USD mỗi năm. Phần lớn số tiền bẩn này được đổ vào hệ thống chính trị gia đình trị đã bén rễ ở Campuchia, giúp duy trì chế độ cha truyền con nối lên nắm quyền nhờ đảo chính năm 1997 và không ngần ngại sử dụng các chiến thuật mạnh tay, đàn áp để duy trì cái mà Tổ chức Human Rights Watch gọi là “nhà nước độc đảng”. Continue reading “Ngành công nghiệp lừa đảo của Campuchia đã quá lớn để sụp đổ?”

Trump đã đánh giá sai chiến lược của Trung Quốc như thế nào?

Nguồn: Raja Krishnamoorthi, “What Trump Gets Wrong About China”, Foreign Affairs, 28/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Vào tháng Mười, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc gặp với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề hội nghị APEC ở Hàn Quốc. Theo ông Trump, cuộc gặp với ông Tập – lần gặp đầu tiên kể từ khi ông tái nhậm chức vào tháng Giêng – là một “thành công lớn”, đến mức “đạt 12 trên 10 điểm”. Nhưng trên thực tế, đây là một thất bại. Ông Tập đã đưa ra một số cam kết với Mỹ, như giúp kiềm chế dòng fentanyl từ Trung Quốc. Tuy nhiên, những lợi ích này phải đánh đổi bằng những nhượng bộ đáng kể từ phía Mỹ trong các lĩnh vực kiểm soát xuất khẩu, thương mại và đóng tàu. Ngay cả với những nhượng bộ từ Bắc Kinh, thị trường Trung Quốc ngày nay vẫn khó tiếp cận hơn đối với các nhà sản xuất Mỹ so với mười tháng trước. Nói cách khác, vị thế cạnh tranh của Mỹ đối với Trung Quốc đã yếu hơn kể từ ngày ông Trump nhậm chức. Continue reading “Trump đã đánh giá sai chiến lược của Trung Quốc như thế nào?”

Từ Việt Nam, Afghanistan đến Ukraine: Tái diễn chiến lược ‘rút lui thể diện’ kiểu Mỹ

Nguồn: Bào Thiệu Sơn, 鲍韶山：从越南到阿富汗，再到乌克兰，美式“体面撤退”又来了, Guancha, 02/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Từ Việt Nam, Afghanistan đến Ukraine: Lịch sử một lần nữa lặp lại

Thế giới đang chứng kiến ​trật tự đơn cực xuất hiện sau năm 1991 dần đi đến hồi kết. Ở Ukraine, khối phương Tây đã phải gặp phải một thất bại chiến lược toàn diện, và bên đã đánh bại họ là Nga – đất nước mà trong ba thập kỷ qua họ vẫn chế giễu là “một trạm xăng đội lốt quốc gia”.

Thực tế trên chiến trường đã rất rõ ràng: Quân đội Nga đang tiến triển ổn định trên mọi mặt trận quan trọng; ngành công nghiệp quốc phòng của Moscow đã vượt qua toàn bộ liên minh NATO trong việc sản xuất đạn pháo 152 mm và 155 mm, với mức gấp từ 3 đến 10 lần; các đơn vị cấp lữ đoàn của Ukraine buộc phải dựa vào lực lượng lính nghĩa vụ ở độ tuổi 50-60 và cả những binh sĩ vừa xuất viện do bị thương nhẹ, để thực hiện đợt tái tổ chức lần thứ ba, thậm chí là lần thứ tư. Continue reading “Từ Việt Nam, Afghanistan đến Ukraine: Tái diễn chiến lược ‘rút lui thể diện’ kiểu Mỹ”

Giải mã cuộc điện đàm Trump – Tập

Nguồn: James Palmer, “Decoding the Trump-Xi Phone Call”, Foreign Policy, 25/11/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Các nhà lãnh đạo đã thảo luận về thương mại, Đài Loan, và có thể về cả Nhật Bản.

Tiêu điểm tuần này: Tập và Trump có cuộc điện đàm bất ngờ; Trung Quốc leo thang tranh chấp với Nhật Bản; Các nhà khoa học Trung Quốc đạt bước đột phá về năng lượng hạt nhân.

Trump và Tập có cuộc điện đàm bất ngờ

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm bất ngờ vào thứ Hai, qua đó – theo thông cáo từ phía Trung Quốc – tái khẳng định cuộc gặp gỡ thành công tại Busan, Hàn Quốc hồi tháng trước. Trong bài đăng trên Truth Social, ông Trump cho biết hai bên chủ yếu thảo luận về thương mại và đồng ý thăm viếng lẫn nhau: ông sẽ đến Bắc Kinh vào tháng Tư, còn ông Tập sẽ đến Washington vào cuối năm sau. Continue reading “Giải mã cuộc điện đàm Trump – Tập”

Tân Thủ tướng Nhật đối mặt với cuộc khủng hoảng đầu tiên của mình

Nguồn: William Sposato, “Japan’s New Prime Minister Is Already Facing Her First Crisis”, Foreign Policy, 25/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Tân Thủ tướng Nhật Bản, Sanae Takaichi, đã nhanh chóng sa chân vào vũng lầy chính sách đối ngoại đầu tiên của mình. Mối quan hệ giữa Nhật Bản và Trung Quốc đang xuống cấp nghiêm trọng sau những bình luận của bà Takaichi về khả năng Tokyo can thiệp nếu Bắc Kinh tấn công Đài Loan.

Cuộc tranh cãi bắt đầu từ ngày 7 tháng 11, khi bà Takaichi—một người chủ trương chính sách đối ngoại cứng rắn—đã đưa ra một số kịch bản về việc Trung Quốc tấn công Đài Loan và khả năng Nhật Bản hỗ trợ lực lượng Mỹ theo hiệp ước quốc phòng song phương. Bà nhấn mạnh rằng, theo bất kỳ cách nhìn nhận nào, tình huống này “có thể trở thành mối đe dọa sống còn” đối với Nhật Bản. Continue reading “Tân Thủ tướng Nhật đối mặt với cuộc khủng hoảng đầu tiên của mình”

Kế hoạch 15 điểm để chấm dứt xung đột giữa Ukraine và Nga

Nguồn: Ryan Evans, “A 15-Point Plan to Get to a Ukrainian-Russian Settlement”, War on the Rocks, 25/11/2025.

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Tôi không rõ nguồn gốc của kế hoạch hòa bình 28 điểm do chính quyền Trump đề xuất nhằm giải quyết cuộc xung đột Nga-Ukraine, nhưng có thể khẳng định chắc chắn rằng nó đã gây ra một làn sóng tranh cãi lớn tại Kyiv, các cường quốc đồng minh quân sự châu Âu, và trong giới lập pháp Mỹ. Nhiều Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã bày tỏ quan điểm, cho rằng tài liệu này, nếu không phải là trò cười, thì ít nhất cũng là một sản phẩm có nguồn gốc từ Nga.

Bản kế hoạch cũng chứa một số điểm kỳ lạ: có những điều tham chiếu đến START I, một hiệp ước không còn hiệu lực và đã được thay thế. Ngoài ra còn có những lỗ hổng lớn đến mức mà bạn có thể dễ dàng nhận thấy, chẳng hạn như việc hạn chế Ukraine bắn tên lửa tầm xa vào St. Petersburg và Moscow trong khi không đề cập gì đến rocket hay drone. Continue reading “Kế hoạch 15 điểm để chấm dứt xung đột giữa Ukraine và Nga”

Ukraine đối mặt với lựa chọn khó khăn từ Trump

Nguồn: Sam Skove và John Haltiwanger, “Trump Presents Ukraine With a ‘Very Tough Choice’”, Foreign Policy, 21/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong những ngày tới, Ukraine phải đối mặt với một quyết định khó khăn khi chính quyền Trump thúc ép nước này chấp nhận một kế hoạch hòa bình 28 điểm yêu cầu Ukraine phải chấp nhận những nhượng bộ lớn cho Nga, bao gồm việc từ bỏ cả những vùng lãnh thổ mà lực lượng Nga hiện không chiếm đóng.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trước nhân dân vào thứ Sáu rằng: “Hiện tại, Ukraine đang chịu một trong những áp lực nặng nề nhất từ trước đến nay”. Ông Zelensky nói thêm: “Hiện tai, Ukraine có thể phải đối mặt với một lựa chọn rất khó khăn. Hoặc là đánh đổi phẩm giá của chúng ta, hoặc là nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng. Hoặc là kế hoạch 28 điểm khó khăn, hoặc là một mùa đông cực kỳ khắc nghiệt—khắc nghiệt nhất từ trước đến nay—và những hiểm nguy đi kèm”. Continue reading “Ukraine đối mặt với lựa chọn khó khăn từ Trump”

Trung Quốc đang tăng cường xuất khẩu an ninh ra thế giới như thế nào?

Nguồn: “China’s creepiest export surge”, The Economist, 13/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

“Tôi đã gặp những người đáng mến nhất trên đường phố Serbia: các sĩ quan cảnh sát Trung Quốc”, một du khách Trung Quốc thổ lộ trong một bài báo được đăng bởi một trong những trường đại học cảnh sát của nước anh ấy về các cuộc tuần tra chung với cảnh sát Serbia ở Belgrade. Anh nói: “Tôi cảm thấy rất vui, an toàn và tự hào”.

Bài báo mang tính tuyên truyền này hoàn toàn phù hợp với tầm nhìn của Trung Quốc về an ninh toàn cầu: một thế giới mà nước này giúp “duy trì hòa bình và an ninh thế giới” đồng thời đề cao “nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ” trái ngược với cách thức “chủ nghĩa đơn phương” và “đối đầu khối” của phương Tây. Ít nhất đó là cách nhà lãnh đạo tối cao của Trung Quốc, Tập Cận Bình, mô tả Sáng kiến An ninh Toàn cầu (GSI) khi ông công bố nó vào năm 2022. Continue reading “Trung Quốc đang tăng cường xuất khẩu an ninh ra thế giới như thế nào?”