Đừng để Trump phá nát G-20

Nguồn: Binaifer Nowrojee, “Don’t Let Trump Destroy the G-20”, Foreign Policy, 18/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong suốt một phần tư thế kỷ qua, nhóm G-20 có lẽ đã trở thành diễn đàn quan trọng nhất về quản trị toàn cầu trong một thế giới ngày càng chia rẽ. Từ một cuộc họp cấp bộ trưởng tài chính nhằm ứng phó với khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, nhóm đã phát triển thành không gian then chốt để 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới cùng giải quyết các thách thức toàn cầu.

Khi tầm ảnh hưởng của Liên Hợp Quốc suy giảm và Hội đồng Bảo an rơi vào bế tắc, vị thế của G-20 càng trở nên có sức nặng. Bất chấp những khiếm khuyết nội tại—một tổ chức thiếu tính đại diện, hoạt động dựa trên sự đồng thuận và các quyết định không mang tính ràng buộc—G-20 đã thành công trong việc kết nối những quốc gia chủ chốt từ cả hai khối Bắc và Nam bán cầu. Continue reading “Đừng để Trump phá nát G-20”

Một Đồng thuận Washington mới

Nguồn: Katharina Pistor, The new Washington Consensus, Business and Financial Times, 30/01/2025

Biên dịch: Nguyễn Văn Đáp

Trong nhiều thập kỷ, chúng ta vẫn luôn được nghe rằng các doanh nghiệp do chính phủ điều hành là không tốt cho nền kinh tế. Một luận điểm cốt lõi của “Đồng thuận Washington” nổi lên vào những năm 1980 là “khu vực công nghiệp tư nhân được quản lý hiệu quả hơn các doanh nghiệp nhà nước”, bởi vì nguy cơ phá sản khiến các nhà quản lý trong các công ty tư nhân tập trung vào lợi nhuận thu được.

Ban đầu được hình thành cho các quốc gia ở Mỹ Latinh và sau đó được áp dụng trong quá trình chuyển đổi hậu cộng sản ở Trung và Đông Âu, Đồng thuận Washington đã trở thành mô hình chính sách kinh tế chủ đạo kể từ đó. Continue reading “Một Đồng thuận Washington mới”

Liệu Trung Quốc có thể thay đổi cục diện xung đột Campuchia-Thái Lan?

Nguồn: Zi Yang, “The Cambodia-Thailand Conflict: Can China’s Influence Tip the Scales?,” The Diplomat, 17/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Xét đến quan hệ chặt chẽ của cả Thái Lan và Campuchia với Trung Quốc, việc đánh giá cách Bắc Kinh nhìn nhận cuộc xung đột này và tầm ảnh hưởng của họ có thể định hình kết quả ra sao là điều cần thiết.

Tranh chấp biên giới dai dẳng giữa Campuchia và Thái Lan – vốn trở nên trầm trọng hơn bởi những hiềm khích cá nhân giữa lãnh đạo hai nước – đã bùng nổ thành xung đột vũ trang vào tháng 07/2025. Dù một lệnh ngừng bắn và một hiệp định hòa bình đã được ký trong những tháng sau đó, nhưng các thỏa thuận này chẳng thể tồn tại được lâu, và chiến sự lại bùng phát vào ngày 07/12, với việc cả hai bên đều cáo buộc đối phương khai hỏa trước. Quy mô của các cuộc đụng độ quân sự leo thang nhanh chóng, với các trận đánh nổ ra dọc theo các khu vực tranh chấp thuộc dãy núi Dangrek, biên giới Sa Kaeo-Banteay Meanchey, và gần các tỉnh phía tây nam của Campuchia là Pursat và Koh Kong giáp ranh với Thái Lan. Continue reading “Liệu Trung Quốc có thể thay đổi cục diện xung đột Campuchia-Thái Lan?”

Cuộc đảo chính hụt tại Benin hé lộ những rạn nứt sâu sắc ở châu Phi

Nguồn: Howard W. French, “Benin’s Failed Coup Reveals Deepening Fault Lines in Africa”, Foreign Policy, 18/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Thất bại của nhóm binh sĩ âm mưu lật đổ Tổng thống đương nhiệm Patrice Talon tại Benin vào tuần trước không chỉ đơn thuần là một bản tin chấn động tại một quốc gia nhỏ bé vốn ít người ngoài châu Phi biết đến trên bản đồ thế giới.

Vượt xa khuôn khổ của một sự kiện nội bộ, mưu đồ đảo chính tại Benin đã ngay lập tức trở thành tâm điểm phơi bày toàn cảnh bức tranh địa chính trị khu vực, làm lộ rõ những rạn nứt sâu sắc tại một vùng châu Phi vốn đang ngày càng bất ổn. Continue reading “Cuộc đảo chính hụt tại Benin hé lộ những rạn nứt sâu sắc ở châu Phi”

Các phụ tá của Tập tìm cách công kích Nhật Bản để giữ mình an toàn

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi Jinping’s aides bash Japan to keep the heat off themselves,” Nikkei Asia, 18/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Lại có thêm một thành viên khác của Bộ Chính trị mất tích. Các quan chức khác đang nơm nớp lo sợ.

Thông thường, Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương của Đảng Cộng sản Trung Quốc là cuộc họp được theo dõi sát sao nhằm tìm kiếm manh mối về tương lai chính sách kinh tế của đất nước, nhưng lần này thì khác.

Hội nghị này thường được tổ chức vào cuối mỗi năm để đề ra phương hướng quản lý kinh tế cho 12 tháng tiếp theo. Tất cả các lãnh đạo đảng đều tham dự sự kiện quan trọng này. Continue reading “Các phụ tá của Tập tìm cách công kích Nhật Bản để giữ mình an toàn”

Cuộc sống của một binh sĩ Trung Quốc bình thường trông như thế nào?

Nguồn: James Palmer, “What’s It Like to Be a Chinese Soldier”, Foreign Policy, 16/12/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Đằng sau các màn diễu hành là những đợt triển khai quân dài ngày, quy định nghiêm ngặt và cơ hội bị hạn chế mà các tân binh phải đối mặt.

Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) là mối đe doạ bao trùm lên chiến lược quân sự của Mỹ, và thường được khắc hoạ với tư cách là một đối thủ đang hiện đại hóa nhanh chóng trong cuộc chiến sắp xảy đến. Thay cho bản tin thường lệ, tuần này chúng ta sẽ nhìn cận cảnh hơn vào đời sống của những binh sĩ Trung Quốc bình thường. (Chúng ta sẽ quay lại với trải nghiệm của các sĩ quan trong chuyên mục sau).

Đời sống trong quân ngũ Trung Quốc

Dù phần lớn tân binh PLA trên danh nghĩa đều là lính nghĩa vụ, nhưng trên thực tế, họ luôn là một lực lượng xung phong. Việc nhập ngũ không mang tính cưỡng ép, cũng như quân đội hiếm khi gặp khó khăn trong việc đạt chỉ tiêu. Tất cả sinh viên đại học đều trải qua một thời gian ngắn huấn luyện quân sự bắt buộc, nhưng việc huấn luyện cũng chỉ xoay quanh diễu hành, hô khẩu hiệu và tuyên truyền. Continue reading “Cuộc sống của một binh sĩ Trung Quốc bình thường trông như thế nào?”

Lợi thế ‘nhân quyền thấp’ của Trung Quốc 

Nguồn: Tần Huy và Perry Link, “China’s ‘Low-Human-Rights’ Advantage,” The Diplomat, 13/12/2025 

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng 

Người phương Tây nói rằng họ cần phải tránh một cuộc Chiến tranh Lạnh mới mà không nhận ra rằng họ đã ở trong cuộc chiến đó rồi – và Trung Quốc đang thắng thế. 

Tần Huy (Qin Hui), giáo sư danh dự ngành lịch sử và kinh tế tại Đại học Thanh Hoa và là một trí thức công lỗi lạc của Trung Quốc, hiện đang sống và viết sách ở nước ngoài. Hồi tháng 4 năm nay, ông đã xuất bản một cuốn sách về “lợi thế nhân quyền thấp” của Trung Quốc. Suốt nhiều năm, người phương Tây đã trầm trồ trước “phép màu” kinh tế ở Trung Quốc và kỳ vọng rằng sự phát triển của tầng lớp trung lưu Trung Quốc sẽ dẫn đến tự do hóa chính trị. Nhưng Tần chưa bao giờ nghĩ rằng ông đang chứng kiến một phép màu.  Continue reading “Lợi thế ‘nhân quyền thấp’ của Trung Quốc “

Giấc mơ điện hạt nhân của Việt Nam: Khó mấy cũng phải “né” Trung Quốc

Nguồn: Văn Thiếu Khanh, 文少卿:日本人说“时间不够了”,把越南留在了冬日的冷风里, Sina Finance, 14/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Ngày 8/12, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Naoki Ito nói với Reuters rằng, Nhật Bản đã rút khỏi kế hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân quy mô lớn tại Việt Nam, với lý do tiến độ “quá gấp gáp”.

Nói một cách đơn giản, Nhật Bản đã “xách đồ nghề bỏ chạy”. Họ thậm chí còn không bận tâm đến việc đưa ra một lời nói giảm nói tránh kiểu “điều kiện chưa chín muồi”, mà trực tiếp dùng đến câu thoái thác quen thuộc nhất, qua đó thẳng tay ném bản kế hoạch phát triển điện hạt nhân, thậm chí cả giấc mơ tạo ra “kỳ tích châu Á tiếp theo” của Việt Nam, vào giữa bầu không khí lạnh lẽo của tháng 12. Continue reading “Giấc mơ điện hạt nhân của Việt Nam: Khó mấy cũng phải “né” Trung Quốc”

Các chuyên gia Trung Quốc tác động đến chính sách đối ngoại như thế nào?

Nguồn: Sabine Mokry, “Do China’s Foreign Policy Experts Matter? How?”, War on the Rocks, 10/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong các xã hội dân chủ, giới chuyên gia chính sách đối ngoại thường có xu hướng tranh luận về vai trò và ảnh hưởng của chính họ. Các nhà phân tích thường tranh cãi xem liệu những ý kiến chuyên sâu của họ thực sự giúp định hình đường lối quản lý quốc gia hay chỉ đơn thuần là sự tô điểm bên ngoài và chính phủ có thể đón nhận hoặc phớt lờ họ tùy từng thời điểm. Người ta dễ dàng cho rằng ở Trung Quốc, động lực này hầu như không tồn tại—một hệ thống độc tài sẽ đơn giản buộc các chuyên gia phải tuân theo lề lối và chỉ tưởng thưởng những người ủng hộ ưu tiên của lãnh đạo. Continue reading “Các chuyên gia Trung Quốc tác động đến chính sách đối ngoại như thế nào?”

Trung Quốc lại muốn phân chia “Thái Bình Dương rộng lớn” với Mỹ?

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “China’s military again aims to divide ‘vast Pacific Ocean’ with US,” Nikkei Asia, 11/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Lịch sử thay đổi nhưng vẫn lặp lại chính nó.

Cuối tuần trước, Trung Quốc đã leo thang các động thái phô trương sức mạnh quân sự trong một trò chơi “đấu trí” nguy hiểm có thể dẫn đến một cuộc đụng độ quân sự ngoài ý muốn với Nhật Bản. Cụ thể, vào thứ Bảy ngày 06/12, máy bay J-15 từ tàu sân bay Liêu Ninh đã liên tục khóa radar vào máy bay chiến đấu F-15 của Nhật Bản.

Vụ việc xảy ra ở Tây Thái Bình Dương, phía đông nam đảo chính của Okinawa, giữa lúc căng thẳng leo thang sau phát ngôn của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi về khả năng xảy ra xung đột ở Đài Loan. Continue reading “Trung Quốc lại muốn phân chia “Thái Bình Dương rộng lớn” với Mỹ?”

Tại sao Triều Tiên đang hiện đại hóa kho vũ khí thông thường?

Nguồn: Khang Vu, “Why North Korea is modernising its conventional arsenal”, The Interpreter, 12/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Đối với kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, năm 2025 là một năm tương đối yên tĩnh. Nước này không thử nghiệm vũ khí hạt nhân hay phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa nào.

Tuy nhiên, câu chuyện lại khác đối với kho vũ khí thông thường. Triều Tiên đã khởi động một chương trình hiện đại hóa đầy tham vọng bằng cách ra mắt các tàu chiến lớn nhất từ trước đến nay, nâng cấp xe tăng, sản xuất một loại đạn pháo mới, đưa vào sử dụng các drone cảm tử sử dụng AI tiên tiến, và ra mắt các hệ thống phòng không mới. Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un cũng hứa sẽ trang bị cho lực lượng không quân các “khí tài quân sự chiến lược mới”. Continue reading “Tại sao Triều Tiên đang hiện đại hóa kho vũ khí thông thường?”

Việt Nam nỗ lực thoát khỏi bẫy Mỹ-Trung

Nguồn: Derek Grossman, “Vietnam Tries to Escape the U.S.-China Trap,” Foreign Policy, 09/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hà Nội đang âm thầm mở rộng quan hệ đối tác ra ngoài khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Giữa những ồn ào của chiến tranh và xung đột, thật dễ để bỏ qua những thay đổi địa chính trị tinh tế hơn. Một trong những thay đổi như vậy vừa diễn ra vào tháng 11, khi Việt Nam nâng cấp quan hệ đối tác với Algeria, Kuwait, và Nam Phi sau chuyến thăm của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính tới ba nước này. Thoạt nhìn, điều này có vẻ không có gì đáng chú ý: Xét cho cùng, Hà Nội đã và đang nâng cấp quan hệ đối tác với nhiều quốc gia khác nhau và duy trì nhiều quan hệ đối tác như vậy trên khắp thế giới. Continue reading “Việt Nam nỗ lực thoát khỏi bẫy Mỹ-Trung”

Một tuần tồi tệ cho phe diều hâu chống Trung Quốc ở Washington

Nguồn: James Palmer, “A Bad Week for Washington’s China Hawks”, Foreign Policy, 09/12/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Những động thái nhượng bộ của Trump trước Bắc Kinh giáng một đòn mạnh vào phe theo đường lối cứng rắn của Mỹ.

Tiêu điểm tuần này: Chính quyền Trump tiếp tục động thái nhượng bộ Trung Quốc thông qua thỏa thuận xuất khẩu Nvidia; Đàn áp trực tuyến ở Hồng Kông gia tăng sau vụ hỏa hoạn chết người; Trung Quốc đạt thặng dư thương mại kỷ lục.

Trump đang thay đổi chiến lược đối với Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Hai tuyên bố sẽ cho phép gã khổng lồ bán dẫn Nvidia xuất khẩu dòng chip cao cấp H200 sang Trung Quốc, điều này có thể mang lại lợi thế cho Bắc Kinh trong cuộc chiến giành vị thế thống trị lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Theo phong cách đặc trưng của mình, ông Trump đòi hỏi chính phủ Mỹ phải được hưởng 25% doanh thu. Continue reading “Một tuần tồi tệ cho phe diều hâu chống Trung Quốc ở Washington”

Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?

Nguồn: Robert E. Kelly và Paul Poast, “How Much Abuse Can America’s Allies Take?”, Foreign Affairs, 08/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sự trỗi dậy của Donald Trump được cho là sẽ làm lung lay trật tự quốc tế tự do. Trong nhiệm kỳ đầu, Trump đã công khai chỉ trích các đồng minh châu Âu lâu năm, rút khỏi các hiệp ước quốc tế như thỏa thuận khí hậu Paris, và phàn nàn rằng Mỹ đang phải bao cấp cho các đồng minh thông qua hỗ trợ quân sự và thâm hụt thương mại.

Tuy nhiên, như đã phân tích trên Foreign Affairs năm 2022, chủ nghĩa đơn phương cứng rắn của Trump không hề phá vỡ các liên minh của Mỹ. Dù bị lung lay và thường xuyên khó chịu trước thái độ bắt nạt của Washington, các đồng minh vẫn không hề rời bỏ siêu cường hàng đầu thế giới. Các chính sách đối ngoại, chi tiêu quốc phòng và liên kết địa chính trị của các đối tác cốt lõi như Pháp, Đức, Nhật Bản, và Hàn Quốc không có sự thay đổi đáng kể nào trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền Trump. Thay vào đó, các quốc gia này đã chọn cách chiều theo Trump. Lý do là họ nhận thấy việc nới lỏng quan hệ với Mỹ sẽ gây ra rủi ro lớn hơn cho lợi ích kinh tế và an ninh của họ, hơn là việc cố gắng chống lại những hành vi chỉ trích gay gắt từ ông. Continue reading “Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?”

Friend-shoring: Cơ hội và thách thức cho các nền kinh tế mới nổi

Tác giả: Nguyễn Kế Thùy Linh

Friend-shoring là việc chủ động tái cấu trúc hoặc dịch chuyển chuỗi cung ứng, sản xuất và mua sắm sang các quốc gia được coi là đáng tin cậy hoặc đối tác an toàn về chính trị và kinh tế, nhằm giảm rủi ro gián đoạn và tăng độ tin cậy của nguồn cung.[1]

Sự xuất hiện của friend-shoring phản ánh một bước chuyển quan trọng trong cách các quốc gia tổ chức chuỗi cung ứng. Trong nhiều thập kỷ, toàn cầu hóa vận hành dựa trên nguyên tắc đơn giản: sản xuất ở nơi có chi phí thấp nhất. Lao động rẻ ở Trung Quốc hay linh kiện giá thấp ở Đông Nam Á từng là yếu tố đủ để định hướng dòng dịch chuyển của các nhà máy và đơn hàng. Nhưng friend-shoring đưa thêm một tiêu chí mới vào quá trình này: mức độ tin cậy về chính trị và an ninh. Điều đó buộc cả doanh nghiệp lẫn chính phủ phải cân nhắc không chỉ chi phí, mà còn rủi ro phát sinh từ môi trường chính trị của từng quốc gia. Theo đó, những quốc gia có chi phí thấp nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro có thể bị loại khỏi chuỗi cung ứng, trong khi các quốc gia ổn định và thân thiện về mặt chính trị, dù chi phí cao hơn, lại trở thành lựa chọn được ưu tiên. Continue reading “Friend-shoring: Cơ hội và thách thức cho các nền kinh tế mới nổi”

Tác động của Chiến lược An ninh Quốc gia 2025 của Mỹ đối với Châu Á

Nguồn: C. Raja Mohan, “What the 2025 National Security Strategy Means for Asia,” Foreign Policy, 08/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cuộc cách mạng MAGA trong chính sách đối ngoại của Mỹ mang lại cả tin tốt lẫn tin xấu.

Tại Washington, mỗi chính quyền mới đều lên nắm quyền với một liên minh ý thức hệ riêng và không thể tránh khỏi việc ban hành một văn kiện thể hiện rõ ràng các ý tưởng về chính sách an ninh quốc gia của Mỹ. Phiên bản mới nhất của Chiến lược An ninh Quốc gia (NSS), được chính quyền Trump công bố tuần trước, là một phần không thể thiếu của truyền thống đó. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là cách thức khiến văn kiện này trở nên khác biệt: Nếu như các văn kiện chiến lược trước đây là những biến thể nhỏ của một sự đồng thuận sâu rộng về chính sách đối ngoại thời hậu Thế chiến II và hậu Chiến tranh Lạnh, thì văn kiện mới này đánh dấu sự đoạn tuyệt mạnh mẽ với sự đồng thuận đó. Continue reading “Tác động của Chiến lược An ninh Quốc gia 2025 của Mỹ đối với Châu Á”

Cuộc cách mạng Công giáo của María Corina Machado

Nguồn: Piotr H. Kosicki, “María Corina Machado’s Catholic Revolution”, Project Syndicate, 08/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Kể từ tháng 9, các cuộc không kích của Tổng thống Mỹ Donald Trump vào các tàu ngoài khơi bờ biển Venezuela đã trở thành tâm điểm của tin tức với việc ông Trump còn tuyên bố “đóng cửa” không phận của quốc gia này. Người dân Venezuela đang vô cùng lo lắng và cố gắng đoán định tương lai, không biết liệu Tổng thống Trump có thực hiện lời hứa loại bỏ nhà lãnh đạo độc tài Nicolás Maduro hay không. Ai sẽ lên nắm quyền, và dựa trên cơ sở hiến pháp nào?

Vào ngày 18 tháng 11, tờ Washington Post đã trực tiếp tham gia vào cuộc tranh luận này bằng cách dành một mục quan trọng cho María Corina Machado—lãnh đạo đối lập Venezuela vừa đoạt giải Nobel Hòa bình năm 2025—để bà giới thiệu “Tuyên ngôn Tự do” mới của mình. Bài xã luận kèm theo đã ca ngợi Machado như một hình mẫu hiện đại của Venezuela, kết hợp giữa tư tưởng của Thomas Jefferson và James Madison: ban biên tập tờ báo nhận định rằng, “Tuyên ngôn” này, được coi là “tiền thân của một Hiến pháp mới”, rõ ràng đã được “truyền cảm hứng” từ “văn kiện lập quốc của Mỹ”. Continue reading “Cuộc cách mạng Công giáo của María Corina Machado”

Tổng thống Marcos Jr. loay hoay tìm lối thoát sau bê bối tham nhũng

Nguồn: Trần Tương Miểu & Trương Thư, 陈相秒、张舒:街头抗议不断、关键人物“翻脸”,小马科斯为何仍“稳坐钓鱼台”?, Guancha, 04/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Vào ngày 30/11, hàng chục ngàn người Philippines đã tổ chức một cuộc biểu tình lớn tại Manila, yêu cầu chính quyền Marcos điều tra toàn diện vụ bê bối tham nhũng cơ sở hạ tầng trị giá hàng tỷ USD và truy cứu trách nhiệm của những người liên quan. Điều đáng chú ý là, đại lộ Santos ở Manila – một trong những địa điểm biểu tình – lại chính là nơi từng diễn ra “Cách mạng Quyền lực Nhân dân” năm 1986 mà đã dẫn đến việc “Marcos cha” – cha của tổng thống đương nhiệm – bị lật đổ.

Đây là cuộc biểu tình quy mô lớn thứ hai kể từ khi vụ tham nhũng trong các công trình chống ngập bị phanh phui hồi tháng 7. Ngày 21/9, cũng tại Manila, hàng chục nghìn người Philippines đã xuống đường biểu tình và hơn 200 người đã bị bắt giữ. Continue reading “Tổng thống Marcos Jr. loay hoay tìm lối thoát sau bê bối tham nhũng”

Cái bóng quá lớn của Biden tại Ukraine

Nguồn: Adrian Karatnycky, “Biden’s Long Shadow Over Ukraine,” Foreign Policy, 05/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Chính quyền của Biden đã làm Ukraine thất vọng ở hầu hết mọi mặt, theo đó định hình cuộc chiến cho đến ngày nay.

Cuối mùa hè năm 2022, Ukraine đã phát động một cuộc phản công lớn ở miền nam đất nước. Vào ngày 11/11, chiến dịch này đã giải phóng thành phố Kherson và toàn bộ các khu vực trước đây do Nga chiếm đóng ở phía tây Sông Dnipro.

Giữa niềm hân hoan khi Ukraine trở về Kherson, ít có ai chú ý đến cuộc rút lui ngoạn mục của lực lượng bị mắc kẹt của Moscow. Suốt nhiều tuần, ước tính khoảng 20.000 đến 30.000 binh sĩ Nga, bao gồm các đơn vị tinh nhuệ được điều đến để củng cố mặt trận, cùng với một lượng lớn thiết bị quân sự, đã được sơ tán an toàn qua Sông Dnipro bằng phà, phao, và một cây cầu mà trước đó Ukraine từng phong tỏa một phần. Continue reading “Cái bóng quá lớn của Biden tại Ukraine”

Những bài học từ nỗ lực của Nhật nhằm “cai” đất hiếm của Trung Quốc

Nguồn: Lessons from Japan’s efforts to wean itself off Chinese rare earths”, The Economist, 04/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Khi Nhật Bản và Trung Quốc xảy ra mâu thuẫn về một nhóm đảo đang tranh chấp vào năm 2010, Trung Quốc đã triển khai một vũ khí mới. Bắc Kinh đã áp đặt lệnh cấm không chính thức đối với việc xuất khẩu đất hiếm – các khoáng sản được sử dụng trong mọi thứ từ ô tô đến tên lửa. Kể từ đó, biện pháp cưỡng ép kinh tế như vậy đã trở nên phổ biến. Năm nay, Trung Quốc đã sử dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ mới đối với đất hiếm để buộc Mỹ phải lùi bước trong cuộc chiến thương mại. Continue reading “Những bài học từ nỗ lực của Nhật nhằm “cai” đất hiếm của Trung Quốc”