Tag: 1854

27/09/1854: Chìm tàu Arctic, 322 người chết

Nguồn: Ships collide off Newfoundland, killing 322, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1854, sương mù đột ngột và dày đặc đã khiến hai con tàu va vào nhau, giết chết 322 người ở ngoài khơi Newfoundland.

Arctic là một con tàu hạng sang, được đóng vào năm 1850, chuyên chở hành khách qua Đại Tây Dương. Vỏ tàu bằng gỗ và có thể đạt tốc độ lên đến 13 hải lý/giờ, một tốc độ ấn tượng vào thời điểm đó. Ngày 20/09, Arctic rời Liverpool, Anh, lên đường đến Bắc Mỹ. Bảy ngày sau, khi con tàu đến gần bờ biển Newfoundland, trời bất ngờ chuyển sương mù dày đặc. Thật không may, thuyền trưởng của con tàu, James Luce, đã không tuân thủ các biện pháp an toàn thông thường để đối phó với sương mù – ông đã không giảm tốc độ, không bấm còi tàu và cũng không bổ sung thêm người canh gác. Continue reading “27/09/1854: Chìm tàu Arctic, 322 người chết”

20/03/1854: Đảng Cộng hòa được thành lập

Nguồn: Republican Party founded, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1854, tại Ripon, Wisconsin, các cựu thành viên của Đảng Whig đã họp để thành lập một đảng mới nhằm ngăn chế độ nô lệ lan rộng ra các lãnh thổ phía tây. Được thành lập vào năm 1834 để chống lại “sự chuyên chế” của Tổng thống Andrew Jackson, Đảng Whig đã cho thấy tổ chức này không có khả năng giải quyết cuộc khủng hoảng quốc gia về chế độ nô lệ.

Với việc giới thiệu thành công Dự luật Kansas-Nebraska năm 1854 – đạo luật sẽ hủy bỏ hiệu lực của các điều khoản trong Thỏa ước Missouri năm 1820 và cho phép quyết định tình trạng nô lệ hoặc tự do tại các lãnh thổ bằng chủ quyền nhân dân (tức phổ thông đầu phiếu) – Đảng Whigs đã tan rã. Đến tháng 02/1854, các thành viên Đảng Whig chống chế độ nô lệ trước kia đã bắt đầu họp tại các tiểu bang thượng Trung Tây để thảo luận về việc thành lập một đảng mới. Một cuộc họp như vậy, diễn ra tại Wisconsin vào ngày 20/03/1954, thường được coi là cuộc họp thành lập Đảng Cộng hòa. Continue reading “20/03/1854: Đảng Cộng hòa được thành lập”

16/10/1854: Lincoln lên tiếng chống lại chế độ nô lệ

Nguồn: Lincoln speaks out against slavery, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1854, một luật sư ít tên tuổi và là ứng viên Quốc hội tương lai đến từ tiểu bang Illinois – Abraham Lincoln – đã có bài phát biểu về Đạo luật Kansas-Nebraska vừa được Quốc hội thông qua 5 tháng trước đó. Trong bài phát biểu của mình, vị tổng thống tương lai đã lên án đạo luật và trình bày quan điểm của mình về chế độ nô lệ, điều mà ông gọi là “vô đạo đức”.

Theo các điều khoản của Đạo luật Kansas-Nebraska, hai vùng lãnh thổ mới, Kansas và Nebraska, sẽ được phép gia nhập Liên bang và công dân mỗi lãnh thổ sẽ được trao quyền quyết định liệu chế độ nô lệ có được cho phép trong lãnh thổ của họ hay không. Continue reading “16/10/1854: Lincoln lên tiếng chống lại chế độ nô lệ”

04/08/1854: “Walden” của Henry David Thoreau được xuất bản

Nguồn: Henry David Thoreau’s “Walden” is published, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tác phẩm kinh điển của Henry David Thoreau, Walden hay A Life in the Woods (Một mình sống trong rừng) ngày nay là cuốn sách phải đọc trong nhiều lớp học. Nhưng trong lần phát hành đầu tiên – vào ngày này năm 1854 – nó chỉ đạt được doanh số khiêm tốn, khoảng 300 bản mỗi năm.

Cuốn sách của nhà văn người Mỹ theo trường phái siêu việt/tiên nghiệm (transcendentalist) là câu chuyện kể ở ngôi thứ nhất, viết về thời gian thử nghiệm sống đơn giản của ông tại Walden Pond ở Concord, Massachusetts, bắt đầu từ năm 1845, kéo dài trong hai năm và hai tháng. Cuốn sách đi sâu khám phá quan điểm của Thoreau về tự nhiên, chính trị và triết học. Continue reading “04/08/1854: “Walden” của Henry David Thoreau được xuất bản”

16/10/1854: Oscar Wilde chào đời

Nguồn: Oscar Wilde’s birthday, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1854, Oscar Wilde đã được sinh ra tại Dublin, Ireland. Ông lớn lên ở Ireland, sau đó đến Anh để theo học tại Oxford, nơi ông tốt nghiệp loại xuất sắc năm 1878. Là một nhân vật xã hội nổi tiếng được biết đến với phong cách hóm hỉnh và màu mè, ông xuất bản tập thơ đầu tiên vào năm 1881. Ông cũng dành một năm giảng dạy về thơ ở đất Mỹ, nơi mà tủ quần áo ấn tượng và tình yêu thái quá với nghệ thuật khiến ông bị nhiều kẻ nhạo báng. Continue reading “16/10/1854: Oscar Wilde chào đời”