16/12/1950: Truman ban bố tình trạng khẩn cấp

Nguồn: Truman declares state of emergency, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1950, sau khi Trung Quốc can thiệp vào Chiến tranh Triều Tiên, Tổng thống Harry S. Truman đã cho ban bố tình trạng khẩn cấp. Tuyên bố rằng “Chủ nghĩa đế quốc Cộng sản” đang đe dọa người dân toàn thế giới, Truman kêu gọi người Mỹ cùng nhau xây dựng một “pháo đài của tự do” (arsenal of freedom).

Tháng 11, nguy cơ Chiến tranh Triều Tiên đã leo thang đáng kể với sự can thiệp của hàng trăm ngàn quân Trung Quốc cộng sản. Trước khi đội quân này xuất hiện trên chiến trường, lực lượng của Mỹ dường như đã đến rất gần chiến thắng tại bán đảo Triều Tiên. Continue reading “16/12/1950: Truman ban bố tình trạng khẩn cấp”

17/07/1945: Truman ghi lại ấn tượng về Stalin

Nguồn: Truman records impressions of Stalin, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1945, Tổng thống Harry S. Truman đã ghi lại những ấn tượng đầu tiên của ông về Stalin trong nhật ký.

Truman mô tả buổi họp đầu tiên của ông với nhà lãnh đạo đáng sợ người Liên Xô là rất ấm cúng. “Vài phút trước mười hai giờ” Tổng thống viết, “Tôi ngước nhìn lên khỏi bàn và thấy Stalin đứng ở ngưỡng cửa. Tôi đứng dậy và tiến đến gặp ông ta. Ông đã đưa tay ra và mỉm cười. Tôi cũng làm như vậy, chúng tôi bắt tay và sau đó thì ngồi xuống.” Sau màn chào hỏi vui vẻ, hai người ngồi xuống để thảo luận về chính sách ở châu Âu sau Thế chiến II. Mỹ vẫn đang tham gia vào cuộc chiến tranh ở Thái Bình Dương chống lại Nhật Bản, và Truman muốn biết về kế hoạch của Stalin cho các vùng lãnh thổ mà ông hiện đang kiểm soát ở châu Âu. Continue reading “17/07/1945: Truman ghi lại ấn tượng về Stalin”

25/03/1946: Liên Xô tuyên bố rút khỏi Iran

Nguồn: Soviets announce withdrawal from Iran, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1946, sau một tình huống cực kỳ căng thẳng đầu Chiến tranh Lạnh, Liên Xô tuyên bố rằng họ sẽ rút quân khỏi Iran trong vòng sáu tuần. Khủng hoảng Iran là một trong những cuộc “thử lửa” đầu tiên giữa Mỹ và Liên Xô trong thế giới thời hậu Thế chiến II.

Khủng hoảng Iran đã bắt đầu từ trong Thế chiến II. Năm 1942, Iran đã ký một thỏa thuận mà theo đó quân Anh và Liên Xô được phép vào đất nước giàu dầu mỏ này để bảo vệ nước này khỏi bị tấn công bởi quân Đức. Quân Mỹ cũng sớm xuất hiện tại Iran. Hiệp ước 1942 đã quy định tất cả các lực lượng nước ngoài sẽ phải rút quân trong vòng sáu tháng sau khi kết thúc chiến tranh. Continue reading “25/03/1946: Liên Xô tuyên bố rút khỏi Iran”

02/11/1948: Truman đánh bại Dewey

02

Nguồn: Truman defeats Dewey, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ngày 02/11/1948 đã trở thành ngày bất ngờ nhất trong lịch sử bầu cử Tổng thống Mỹ, khi ứng viên Đảng Dân chủ, Tổng thống đương nhiệm Harry S. Truman, đánh bại đối thủ Đảng Cộng hòa, Thống đốc bang New York Thomas E. Dewey, với chỉ hơn hai triệu phiếu bầu phổ thông. Nhiều ngày trước khi diễn ra cuộc bầu cử, kết quả từ các phân tích chính trị cũng như các cuộc thăm dò phần lớn đều ủng hộ Dewey. Thậm chí ngay trong đêm bầu cử, trước cả khi phiếu được kiểm xong, tờ Chicago Tribune đã sớm xuất bản một ấn phẩm với tiêu đề chính “DEWEY ĐÁNH BẠI TRUMAN.” Continue reading “02/11/1948: Truman đánh bại Dewey”

01/11/1950: Tổng thống Harry Truman bị ám sát hụt

01

Nguồn: An assassination attempt threatens President Harry S. Truman, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1950, Griselio Torresola và Oscar Collazo đã cố gắng ám sát Tổng thống Harry S. Truman tại Tòa nhà Blair (Nhà khách chính thức của Tổng thống) ở Washington. May mắn là Truman đã thoát nạn mà không bị thương.

Mùa thu năm 1950, do Nhà Trắng được sửa sang lại nên Tổng thống Truman và gia đình đến sống tại Tòa nhà Blair nằm gần đó, trên Đại lộ Pennsylvania. Chiều ngày 01/11, Truman và vợ khi ấy đang ở trên lầu thì bất ngờ nghe thấy tiếng huyên náo và tiếng súng nổ từ đằng trước ngôi nhà. Quả thực là cặp sát thủ đã đến sát cổng trước của Tòa nhà Blair và nổ súng. Continue reading “01/11/1950: Tổng thống Harry Truman bị ám sát hụt”

10/10/1951: Truman ký Đạo luật Tương trợ An ninh

HarryTruman

Nguồn:Truman signs Mutual Security Act,” History.com (truy cập ngày 09/10/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1951, Tổng thống Hoa Kỳ Harry S. Truman đã ký Đạo luật Tương trợ An ninh, tuyên bố với thế giới và nhất là các cường quốc cộng sản rằng nước Mỹ đã chuẩn bị sẵn sàng cung cấp viện trợ quân sự cho “các dân tộc tự do”. Đạo luật này được ký sau khi Liên Xô thử nghiệm thành công quả bom nguyên tử thứ hai vào mùng 3 tháng 10 trước đó.

Đạo luật Tương trợ An ninh 1951 được mô phỏng theo Kế hoạch Marshall, một kế hoạch viện trợ kinh tế hậu Thế chiến II nhằm giúp đỡ các nước châu Âu tái thiết sau cuộc chiến. Tuy nhiên, thay vì cung cấp viện trợ chủ yếu về mặt kinh tế như Kế hoạch Marshall, Đạo luật Tương trợ An ninh tập trung tăng viện trợ quân sự cho các nước dân chủ. Quốc hội Hoa Kỳ đã dành nhiều khoản ngân sách để chi cho nguyên vật liệu, súng đạn, xe tăng, máy bay, chuyên gia kỹ thuật và tài liệu, phân bón và hạt giống, bơm thủy lợi và vật tư y tế. Continue reading “10/10/1951: Truman ký Đạo luật Tương trợ An ninh”

10/08/1949: Truman ký ban hành Dự luật An ninh Quốc gia Mỹ

7-28-2014-7-50-58-AM

Nguồn:Truman signs National Security Bill,” History.com (truy cập ngày 09/8/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1949, Tổng thống Mỹ Harry S. Truman đã ký Dự luật An ninh Quốc gia (là bản sửa đổi Đạo luật An ninh Quốc gia 1947), từ đó lập nên Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ. Khi Chiến tranh Lạnh dần nóng lên, Bộ Quốc phòng đã trở thành nền tảng cho những nỗ lực quân sự của Mỹ để kiềm chế sự bành trướng của chủ nghĩa cộng sản.

Năm 1947, Đạo luật An ninh Quốc gia đã thành lập vị trí cấp nội các tương đương Bộ trưởng Quốc phòng với nhiệm vụ giám sát một cơ quan quân sự – quốc phòng bao gồm tương đối nhiều bộ phận có tên gọi là Tổ chức Quân sự Quốc gia. Tuy nhiên, vị trí Bộ trưởng Quốc phòng này cũng chỉ là một trong số các vị trí nội các đảm trách các vấn đề quân sự, tương tự như các Bộ trưởng Lục quân, Hải quân, và Không quân trước đó. Sự phức tạp ngày một gia tăng của Chiến tranh Lạnh, một cuộc chiến mà chỉ cần đi sai một bước đi quân sự cũng có thể dẫn đến một cuộc chiến hủy diệt trên quy mô toàn cầu, đã thuyết phục các quan chức Mỹ rằng Đạo luật năm 1947 cần được sửa đổi. Continue reading “10/08/1949: Truman ký ban hành Dự luật An ninh Quốc gia Mỹ”

Harry S. Truman – Tổng thống định hình Chiến tranh Lạnh

trumanpicB

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 27/6/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh

Harry S. Truman là tổng thống thứ 33 của nước Mỹ. Nhiệm kỳ của ông trải qua giai đoạn kết thúc Thế chiến thứ hai, gồm cả vụ ném bom nguyên tử ở Nhật Bản và những thách thức mới của cuộc Chiến tranh Lạnh.

Harry Truman sinh ngày 8 tháng 5 năm 1884 tại Lamar, Missouri. Sau khi rời trường học, ông làm các công việc văn phòng và cả việc đồng áng. Năm 1917, ông gia nhập Quân đội Hoa Kỳ và chiến đấu trong Thế chiến thứ nhất. Năm 1919 ông trở về quê nhà và kết hôn với Bess Wallace. Họ có với nhau một người con gái. Continue reading “Harry S. Truman – Tổng thống định hình Chiến tranh Lạnh”