21/05/1942: Hàng ngàn người Do Thái bị hành quyết ở Trại Sobibór

Sobibor_2583666b

Nguồn:Thousands of Jews die in Nazi gas chambers; IG Farben sets up factory,” History.com (truy cập ngày 20/5/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 21 tháng 5 năm 1942, 4.300 người Do Thái bị trục xuất khỏi thị trấn Chełm ở Ba Lan tới Trại hành quyết của Đức Quốc xã ở Sobibór (miền Đông Ba Lan), nơi tất cả đều thiệt mạng do hơi ngạt. Cùng ngày, tập đoàn hóa chất IG Farben của Đức đã thiết lập một nhà máy bên ngoài Auschwitz (ở thành phố Oświęcim, Ba Lan), để lợi dụng sức lao động từ những nô lệ người Do Thái ở trại tập trung Auschwitz.

Trại hành quyết Sobibór có tất cả 5 phòng hơi ngạt, nơi khoảng 250.000 người Do Thái đã bị sát hại chỉ trong hai năm 1942 và 1943. Một cuộc nổi dậy trong trại đã diễn ra vào tháng 10 năm 1943; 300 nô lệ lao động người Do Thái đã đứng lên sát hại một số lính cận vệ Đức Quốc xã cũng như lính canh người Ukraina. Những người nổi dậy đều thiệt mạng trong khi chiến đấu với những kẻ giam giữ họ hay trong khi cố gắng trốn chạy. Những tù nhân còn lại bị hành quyết ngay ngày hôm sau.

Bên cạnh việc khai thác sức lao động của những tù nhân Do Thái để sản xuất dầu và mủ cao su, IG Farben cũng tiến hành thí nghiệm thuốc trên các tù nhân. Hàng chục ngàn tù nhân cuối cùng đã chết vì điều kiện lao động khắc nghiệt và sự tàn bạo của lính canh. Sau chiến tranh, một số cán bộ của tập đoàn IG Farben đã bị kết tội “cướp bóc,” “cướp đoạt tài sản,” “bóc lột lao động nô lệ,” và “đối xử vô nhân đạo” với dân thường và tù nhân chiến tranh.

Tập đoàn IG Farben sau này cũng chịu sự quản lý của quân Đồng Minh. Mục đích ban đầu của việc này là để giải thể các ngành công nghiệp của tập đoàn, bao gồm sản xuất hóa chất và dược phẩm, để ngăn tập đoàn khỏi gây ra những mối đe dọa tới “những láng giềng của nước Đức hay hòa bình thế giới.” Nhưng thời gian qua đi, quyết tâm giải thể tập đoàn dần suy yếu, và cuối cùng các cường quốc phương Tây đã chia cắt tập đoàn để thành lập nên ba bộ phận riêng biệt: Hoechst, Bayer, và BASF.