31/07/1945: Lãnh đạo chính phủ Vichy Pierre Laval đầu hàng tại Áo

Nguồn:Fugitive Vichy leader surrenders in Austria,” History.com (truy cập ngày 29/7/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1945, cựu Thủ tướng Pierre Laval, lãnh đạo bù nhìn của nước Pháp thời chính phủ Vichy bị Đức Quốc xã chiếm đóng, đầu hàng chính quyền Hoa Kỳ ở Áo, sau đó ông được dẫn độ trở lại Pháp để hầu tòa (vì tội phản quốc).

Vốn là một hạ nghị sĩ và sau đó là thượng nghị sĩ ủng hộ những chính sách hòa bình, Laval đã nghiêng sang phái cánh hữu trong những năm 1930 khi đang giữ chức vụ Bộ trưởng Ngoại giao và hai kỳ Thủ tướng Pháp. Là một người chống cộng trung thành, ông trì hoãn Hiệp ước tương trợ Pháp-Xô năm 1935 và tìm cách liên minh Pháp với nước Ý Phát xít.

Phản đối lời tuyên chiến của Pháp với Đức năm 1939, Laval đã ủng hộ phe phản chiến trong chính phủ Pháp, và với cuộc xâm lược của Đức năm 1940, ông đã sử dụng ảnh hưởng chính trị của mình để buộc Pháp ký hiệp ước đình chiến với Đức. Henri Philippe Pétain đứng đầu chính phủ Vichy mới, trong khi Laval giữ chức Quốc vụ khanh (Minister of State). Tháng 12 năm 1940, Laval bị Pétain sa thải sau khi ông tiến hành đàm phán riêng với Đức.

Đến năm 1942, Laval đã giành được lòng tin của Quốc trưởng Đức Quốc xã Adolf Hitler, và Pétain già nua trở thành một lãnh đạo bù nhìn của chính quyền Vichy. Là thủ tướng của nước Pháp Vichy, Laval đã cấu kết với các chương trình áp bức và diệt chủng của Đức Quốc xã và ngày càng trở thành một con rối trong tay Hitler.

Sau khi quân Đồng Minh giải phóng nước Pháp, Laval buộc phải chạy trốn sang Đức để được Đức bảo hộ. Sau khi Đức đầu hàng tháng 5 năm 1945, Laval đào thoát sang Tây Ban Nha nhưng bị trục xuất nên đã chạy trốn sang Áo, nơi ông cuối cùng cũng đầu hàng chính quyền Hoa Kỳ vào cuối tháng 7. Sau khi được dẫn độ trở lại Pháp, Laval bị Tòa án Tối cao kết tội phản quốc trong một phiên tòa gây tranh cãi.

Bị kết án tử hình, Laval đã cố gắng tự tử bằng thuốc độc nhưng được cứu sống, để rồi bị hành quyết vào ngày 15 tháng 10 năm 1945.