20/10/1803: Thượng viện Mỹ phê chuẩn việc mua Louisiana

20-10-1803-u-s-senate-ratifies-the-louisiana-purchase

Nguồn: U.S. Senate ratifies the Louisiana Purchase, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1803, Thượng viện Mỹ phê chuẩn một Hiệp ước ký với Pháp để mua lại lãnh thổ Louisiana. Điều này sẽ khiến kích thước của nước Mỹ tăng gấp đôi.

Hồi cuối thế kỷ 18, người Tây Ban Nha mới là chủ thực sự của Louisiana, khu vực rộng lớn nằm ở phía tây sông Mississippi mà Pháp từng tuyên bố chủ quyền và đặt tên theo tên Vua Louis XIV. Đầu thế kỷ 19, dù Louisiana vẫn thuộc về người Tây Ban Nha, các cư dân Mỹ trên đường đi tìm vùng đất mới đã đe dọa xâm chiếm nơi này. Hiểu rằng mình sẽ chẳng thể kiểm soát được khu vực này một cách hiệu quả, Tây Ban Nha đã nhượng lại Louisiana cho Pháp vào năm 1801, làm dấy lên những lo âu căng thẳng ở Washington, DC. Dưới sự lãnh đạo của Napoleon Bonaparte, Pháp đã trở thành quốc gia mạnh nhất ở châu Âu. Nhưng khác với Tây Ban Nha, họ có sức mạnh quân sự và tham vọng thành lập một thuộc địa ở Louisiana và giữ nó tránh xa người Mỹ.

Khi thấy rằng việc Mỹ duy trì quyền kiểm soát đối với sông Mississippi là hết sức quan trọng, đầu năm 1803, Tổng thống Thomas Jefferson đã phái James Monroe đến Pháp và cùng với Công sứ Mỹ tại Pháp là Robert Livingston thuyết phục Napoleon bán New Orleans và West Florida cho Mỹ.

Đến mùa xuân năm đó, tình hình châu Âu đã thay đổi hoàn toàn. Napoleon, người trước đó đã hình dung ra việc thành lập một đế chế Pháp mới đầy hùng mạnh ở châu Mỹ, giờ lại phải đối mặt với cuộc chiến với người Anh. Để tránh khả năng quân Anh nhanh chóng giành Louisiana khỏi tay Pháp, Napoleon đã quyết định kiếm thêm tiền cho cuộc chiến, đồng thời loại luôn việc kẻ thù có thể chiếm đất, bằng cách đề nghị bán toàn bộ Louisiana cho Mỹ với giá chỉ 15 triệu USD.

Tuy vô cùng kinh ngạc, Monroe và Livingston biết rằng mình không thể bỏ qua một cơ hội vàng như thế, và họ đã rất khôn ngoan khi vượt quá quyền hạn của mình để chấp nhận lời đề nghị của Napoleon.

Dù còn nghi ngại về tính hợp hiến của vụ mua bán (Hiến pháp Mỹ không có điều khoản quy định về việc sáp nhập lãnh thổ bằng hiệp ước), Jefferson cuối cùng cũng đã đồng ý đưa Hiệp ước này lên cho Thượng viện Mỹ phê chuẩn, nhưng có lưu ý riêng rằng “Càng ít nhắc tới Hiến pháp thì càng tốt.” Và mặc cho những quan ngại của Jefferson, bản Hiệp ước cuối cùng đã được phê chuẩn và việc mua lại Louisiana hiện được coi là thành tựu lớn nhất trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông.

Xem thêm:

Quá trình mở rộng lãnh thổ nước Mỹ trong thế kỷ 19

[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”420″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]