Nguồn: George Washington dies, History.com
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1799, George Washington, nhà lãnh đạo cách mạng và tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ, qua đời vì bệnh viêm thanh quản cấp tính tại tư gia ở Mount Vernon, Virginia, hưởng thọ 67 tuổi.
George Washington sinh năm 1732 trong một gia đình nông dân ở hạt Westmoreland, Virginia. Kinh nghiệm quân sự trực tiếp đầu tiên của ông là một trung tá trong lực lượng dân quân thuộc địa Virginia năm 1754, khi ông dẫn đầu một đội viễn chinh nhỏ chống lại quân Pháp tại thung lũng sông Ohio nhân danh thống đốc bang Virginia. Hai năm sau, Washington nắm quyền chỉ huy lực lượng phòng thủ biên giới phía tây Virginia trong Chiến tranh Pháp và Người Da đỏ. Sau khi chiến trường của cuộc chiến chuyển đến nơi khác, ông đã rời quân ngũ, trở về với cuộc sống của một người trồng rừng, và đảm nhiệm một ghế trong Viện Thứ dân Virginia.
Trong hai thập niên tiếp theo, Washington công khai phản đối việc thuế Anh leo thang cũng như việc đàn áp các thuộc địa tại Mỹ. Năm 1774, ông đại diện cho Virginia tại Quốc hội Lục địa. Sau khi Cách mạng Hoa Kỳ nổ ra vào năm 1775, Washington được đề cử làm tổng tư lệnh của Quân đội Lục địa mới thành lập. Một số người trong Quốc hội Lục địa phản đối việc bổ nhiệm ông, họ cho rằng các ứng cử viên khác được trang bị tốt hơn cho chức vụ này, nhưng cuối cùng ông được chọn bởi là một người Virginia, sự lãnh đạo của ông đã đưa các thuộc địa miền Nam lại gần hơn với cuộc nổi dậy ở New England.
Với một đội quân dân sự thiếu kinh nghiệm và được trang bị kém, Tướng Washington đã lãnh đạo một cuộc chiến quấy rối hiệu quả chống lại các lực lượng Anh ở Mỹ, đồng thời khuyến khích sự can thiệp của Pháp vào cuộc xung đột, ủng hộ người dân thuộc địa. Vào ngày 19 tháng 10 năm 1781, với sự đầu hàng của lực lượng quân đội Anh khổng lồ dưới quyền Tướng Anh Charles Lord Cornwallis tại Yorktown, Virginia, Tướng Washington đã đánh bại một trong những quốc gia hùng mạnh nhất trên trái đất.
Sau chiến tranh, vị tướng chiến thắng đã về nghỉ hưu tại tư gia của mình ở Mount Vernon, nhưng vào năm 1787, ông đã đáp lại tiếng gọi của dân tộc và quay trở lại chính trường để chủ trì Hội nghị Lập hiến ở Philadelphia, Pennsylvania. Những người soạn thảo hiến pháp đã tạo ra vị trí tổng thống với chủ đích dành cho ông, và vào tháng 2 năm 1789, Washington đã được nhất trí bầu làm tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ.
Là tổng thống, Washington đã tìm cách thống nhất quốc gia và bảo vệ lợi ích của nhà nước cộng hòa non trẻ trong cũng như ngoài nước. Ông đã thực hiện thành công quyền hành pháp, sử dụng tốt các chính trị gia lỗi lạc như Alexander Hamilton và Thomas Jefferson trong nội các của mình, và làm dịu nỗi sợ hãi về chế độ chuyên chế tổng thống. Năm 1792, ông tái đắc cử với toàn phiếu thuận nhưng bốn năm sau đó đã từ chối nhiệm kỳ thứ ba.
Năm 1797, cuối cùng ông bắt đầu giai đoạn nghỉ hưu được chờ đợi từ lâu tại tư gia của mình ở Virginia. Ông qua đời hai năm sau đó. Người bạn Henry Lee của ông đã đọc một bài điếu văn nổi tiếng cho người cha lập quốc của nước Mỹ: “Là người số một trong chiến tranh, người số một trong hòa bình và người số một trong trái tim của những đồng bào của ông.”
