Thế giới hôm nay: 10/09/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Thủ tướng Anh Boris Johnson và Thủ tướng Ireland Leo Varadkar đã gặp nhau lần đầu kể từ khi ông Johnson nhậm chức hồi tháng Bảy. Ông Johnson cho biết một Brexit không có thỏa thuận sẽ là “một thất bại của chính sách đối ngoại”; Ông Varadkar nói Anh vẫn chưa đề xuất một giải pháp thay thế thực tế cho giải pháp biên giới cứng với Ireland, điều mà những người ủng hộ Brexit coi là trở ngại chính để đạt được một thỏa thuận.

Trong cuộc bầu cử các thống đốc và hội đồng khu vực ở Nga, Đảng Nước Nga Thống nhất của Tổng thống Vladimir Putin đã mất một phần ba số ghế trong hội đồng lập pháp Moskva. Sau khi các quan chức bầu cử loại bỏ nhiều ứng cử viên đối lập, Alexei Navalny, một nhà lãnh đạo phe đối lập, đã khuyên những người ủng hộ bỏ phiếu cho các ứng cử viên có khả năng đánh bại Đảng Nước Nga Thống nhất nhất, một chiến lược dường như đã có hiệu quả.

Nigeria sẽ hồi hương khoảng 600 công dân từ Nam Phi, sau các cuộc tấn công vào người nước ngoài trong và xung quanh Johannesburg tuần qua. Ít nhất mười người đã thiệt mạng và hàng trăm cửa hàng bị phá hoại hoặc bị cướp. Đã có hơn 400 vụ bắt giữ. Bạo lực bài ngoại thỉnh thoảng bùng phát ở Nam Phi, một điểm đến phổ biến cho những người nhập cư kinh tế.

Giám đốc điều hành của Nissan Hiroto Saikawa cho biết ông sẽ từ chức vào ngày 16 tháng 9. Tuần trước, ông Saikawa thừa nhận được trả lương quá cao. Đây là sự cố mới nhất của nhà sản xuất ô tô đang gặp khó khăn này. Năm ngoái, cựu chủ tịch Carlos Ghosn đã bị bắt vì các cáo buộc gian lận tài chính. Giám đốc điều hành Yasuhiro Yamauchi sẽ tạm thời phụ trách công ty. Nissan hy vọng tìm được một người thay thế lâu dài vào ngày 31 tháng 10.

Nền kinh tế Anh tăng trưởng 0,3% trong tháng 7 so với tháng 6, điều làm cho các chuyên gia dự đoán ngạc nhiên. Họ từng cho rằng các số liệu sẽ tồi tệ hơn. Các ngành dịch vụ đóng góp phần lớn cho tăng trưởng. Mặc dù tin vui này có thể làm cho suy thoái kỹ thuật (hai quý liên tiếp GDP suy giảm) trở nên ít khả năng xảy ra, song Văn phòng Thống kê Quốc gia cho biết các xu hướng cơ bản vẫn thể hiện tăng trưởng yếu.

Elliott Management, một nhà đầu tư chủ động, đã tiết lộ cổ phần trị giá 3,2 tỷ đô la trong AT&T và kêu gọi tái cấu trúc công ty truyền thông và viễn thông này của Mỹ. Họ nói rằng việc tiếp quản công ty truyền hình trả tiền DirecTV và người khổng lồ truyền thông Time Warner đã biến AT&T thành “một bộ sưu tập quá lớn các doanh nghiệp.” Theo họ, AT & T nên bán bớt tài sản.

Các tin tức cho thấy hãng hàng không khổng lồ với hơn 500 máy bay Air France-KLM có thể mua lại Aigle Azur, một hãng bay đang túng quẫn với chỉ 11 máy bay, khiến giá cổ phiếu của hãng vận tải Pháp-Hà Lan này giảm 9%. Sự sụt giảm mạnh có khả năng xuất phát từ nỗi lo nhà nước Pháp đang kiểm soát Air France-KLM từ phía sau hơn là do chi phí mua lại Aigle Azur.

TIÊU ĐIỂM

Apple chuẩn bị công bố Iphone 11

Giá bán sẽ là thứ được các nhà phân tích tin tức săn lùng khi Apple công bố mẫu iPhone mới nhất của họ vào hôm nay. Liệu công ty sẽ cố gắng hút máu những người ủng hộ mình bằng cách định giá trên mức 1.000 đô la mà họ đặt ra hai năm trước cho iPhone X, hay bình dân hóa bằng cách hạ giá? Các thiết bị mới sẽ cho phép họ chọn cách nào cũng được, nếu bạn tin các thông tin rò rỉ. Ba mẫu iPhone 11 dự kiến sẽ không khác mấy so với bản tiền nhiệm, nhưng có một camera mới, bộ vi xử lý nhanh hơn và một thứ gọi là “reverse wireless charging” (cho phép bạn sạc tai nghe không dây của Apple).

Aficionados khuyến nghị người mua nên đợi đến năm sau, khi Apple dự kiến sẽ giới thiệu một bản nâng cấp lớn, bổ sung những thứ như 5G và các tính năng thực tế tăng cường (AR). Có tin đồn rằng đến lúc đó, họ thậm chí có thể ra mắt một chiếc điện thoại gập được với giá hơn 2.000 đô la và một chiếc giá phải chăng dưới 400 đô la.

Dự chi ngân sách năm 2020 của Đức

Suy thoái kinh tế không hề có dấu hiệu thuyên giảm, cơ sở hạ tầng cần nâng cấp trong khi nhà đầu tư vẫn sẵn sàng mua trái phiếu chính phủ: những điều kiện này cho thấy đã đến lúc kích thích tài khóa. Song Bộ trưởng Tài chính Đức Olaf Scholz vẫn chưa hứa hẹn sẽ chi tiền. Dự thảo ngân sách cho năm 2020, dự kiến được thảo luận ở quốc hội vào hôm nay, đáp ứng tiêu chí lâu đời “số 0 đen” – tức chính phủ sẽ không bị thâm hụt. Dự thảo vẫn sẽ chưa được hoàn thiện trong vài tuần tới, và được dự kiến sẽ bao gồm các khoản chi cho chống biến đổi khí hậu.

Nhưng việc “số 0 đen” có bị loại bỏ hay không có lẽ sẽ phụ thuộc vào mức độ tồi tệ của nền kinh tế: một số chuyên gia lo ngại Đức có thể rơi vào suy thoái trong quý thứ ba liên tiếp. Những người muốn có một phản ứng chính sách nhanh chóng nên trông đợi ở Frankfurt hơn là Berlin. Hôm thứ Năm, Mario Draghi, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu, dự kiến sẽ cắt giảm lãi suất và có thể khởi động lại việc mua tài sản.

Tình hình tồi tệ của nội chiến Yemen

Hôm nay các nhà điều tra của Liên Hợp Quốc sẽ tuyên bố tất cả các bên tham chiến ở Yemen đã phạm tội ác chiến tranh, bao gồm giết người tùy tiện, hãm hiếp và tra tấn. Cuộc chiến đã kéo dài bốn năm và làm hàng chục ngàn người thiệt mạng. Gần đây, một “cuộc chiến trong cuộc chiến” đã bùng lên ở miền nam giữa chính phủ và phe ly khai. Trước đó, họ đã cùng nhau chiến đấu chống lại phiến quân Houthi do Iran hậu thuẫn.

Cuối tuần qua, Ả Rập Saudi và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã kêu gọi chấm dứt cuộc chiến ở miền nam. Nhưng ngay cả họ cũng có bất hòa, với việc Ả Rập Saudi ủng hộ phía chính phủ còn UAE ủng hộ phe ly khai. Trong khi đó, như thể sự tàn phá của chiến tranh vẫn là chưa đủ, ở miền bắc, các đàn châu chấu ở thủ đô Sana Muffa đang đe dọa nguồn cung thực phẩm vốn đã khan hiếm.

Bầu cử Hạ viện bất thường ở Bắc Carolina

Lần cuối cùng các cử tri ở đơn vị bầu cử quốc hội thứ chín của bang Bắc Carolina bầu cho một ứng viên Dân chủ, Donald Trump lúc đó mới có 14 tuổi. Hôm nay, cuộc bầu cử hạ viện bất thường sẽ quyết định xem liệu xu hướng đó có được kéo dài hay không. Năm 2018, ứng viên Cộng hòa Mark Harris, đã thắng sát nút Dan McCready. Tuy nhiên, hội đồng bầu cử lưỡng đảng của bang đã hủy kết quả sau những cáo buộc khả tín cho thấy có gian lận; một trong các cộng sử của ông Harris đã bị truy tố vì kế hoạch (gian lận) đó. Trong cuộc đua hôm nay, ông McCready đối mặt với Dan Bishop, một thượng nghị sĩ bang. Các cuộc thăm dò cho thấy hai bên đang ngang tài ngang sức.

Ông Trump đã tổ chức một cuộc mít tinh ủng hộ ông Bishop tối qua, và phó tổng thống Mike Pence cũng đã đến thăm đơn vị bầu cử, cho thấy cuộc đua này quan trọng như thế nào đối với những người Cộng hòa. Họ đã mất dần lợi thế khi mà các bãi đỗ xe và các dự án bất động sản thay thế dần các cánh đồng và khu rừng ở đây. Thất bại của đảng Cộng hòa ở đây sẽ cho thấy đảng này đang gặp nhiều khó khăn như thế nào ở các khu vực phi thành thị, đặc biệt khi năm 2020 đang tới gần. Họ cũng nên lo ngại về các vụ việc tương tự ở những nơi vốn lâu nay chỉ ủng hộ Đảng Cộng hòa.

Căng thẳng biên giới giữa Venezuela và Colombia

Cứ như thể 2 nước này vẫn chưa có đủ rắc rối, Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro đã công bố 19 ngày diễn tập quân sự dọc biên giới với Colombia. Colombia gọi Venezuela là mối đe dọa trực tiếp đến sự ổn định khu vực. Đây là cuộc tập trận thứ ba của Venezuela trong năm nay, được công bố sau khi tổng thống Colombia Ivan Duque tuyên bố hồi tuần trước rằng ông sẽ săn lùng đến cùng các lãnh đạo của phong trào FARC đang nhăm nhe tái vũ trang. Nhóm này được cho là đang ở Venezuela với sự bảo trợ của chế độ Maduro.

Colombia vốn đã cảm thấy gánh nặng từ cuộc khủng hoảng ở Venezuela, khi họ trở thành điểm đến chính của những người nhập cư Venezuela. Họ đang dẫn đầu các nỗ lực khu vực nhằm ép ông Maduro, người mà họ gọi là độc tài, phải từ chức. Ngoại trưởng Colombia nói nước ông sẵn sàng tự vệ trước mọi mối đe dọa từ Venezuela. Phần lớn có thể chỉ là những lời hăm dọa, song nguy cơ của một sai lầm nguy hiểm là có thật.