Nguồn: Soviets take over in Afghanistan, History.com
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Vào ngày này năm 1979, trong một nỗ lực nhằm ổn định tình hình chính trị hỗn loạn tại Afghanistan, Liên Xô đã đem 75.000 quân vào nước này để đưa Babrak Karmal lên làm nhà lãnh đạo mới của đất nước. Tuy nhiên, chính phủ mới cùng sự hiện diện áp đảo của Liên Xô đã không thành công trong việc dập tắt quân phiến loạn chống chính phủ. Do vậy, sự can thiệp quân sự 10 năm của Liên Xô tại Afghanistan đã trở thành một quá trình đầy đau đớn, mất mát và cuối cùng không mang lại kết quả gì.
Điều trớ trêu là Karmal đã lật đổ và sát hại một lãnh đạo cộng sản Afghanistan khác là Hafizullah Amin để giành quyền lực. Trước đó, chính quyền của Amin không được lòng dân và đã trở nên bất ổn sau khi cố gắng thiết lập một chế độ cộng sản hà khắc, tuyên bố nền cai trị độc đảng và bãi bỏ hiến pháp Afghanistan. Người Hồi giáo nước này đã từ chối thừa nhận sự cai trị của Amin và thành lập một lực lượng phiến quân mang tên Mujahideen.
Khi việc Amin không thể kiểm soát được cuộc nổi loạn đã trở nên rõ ràng, quân đội Liên Xô đã can thiệp và đưa một lãnh đạo bù nhìn là Karmal lên nắm quyền. Đối với Liên Xô, sự hỗn loạn chính trị tại quốc gia láng giềng này là không thể chấp nhận khi một số quan chức Liên Xô xem Afghanistan như một đồng minh hữu ích trong việc theo đuổi các lợi ích của họ ở Trung Đông.
Tuy nhiên, sự can thiệp của Liên Xô đã khiến họ phải trả giá đắt. Cuộc nội chiến dường như không có hồi kết tại Afghanistan đã khiến hàng nghìn người Liên Xô thiệt mạng cùng chi phí tổn thất không kể xiết. Sự kiện này cũng khiến thời kỳ hòa hoãn (détente) giữa Hoa Kỳ và Liên Xô vốn bắt đầu dưới thời tổng thống Nixon bị đột ngột chấm dứt.
Đáp lại sự can thiệp của Liên Xô, Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter đã ngừng đưa thỏa thuận SALT II (về hạn chế vũ khí chiến lược) ra xem xét trước Quốc hội. Hiệp định này, được ký vào tháng 06/1979, là nhằm cân bằng tổng số phương tiện phóng vũ khí hạt nhân giữa Hoa Kỳ và Liên Xô. Carter cũng cho dừng xuất khẩu ngũ cốc sang Liên Xô và ra lệnh cho Mỹ tẩy chay Thế vận hội Olympics năm 1980 tại Moskva.
