Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Thái tử Charles xét nghiệm dương tính với covid-19 và đang tự cách ly ở Scotland. Người thừa kế ngai vàng Anh, hiện 71 tuổi và không phải ca bệnh nặng, lần cuối cùng gặp Nữ hoàng (93 tuổi) vào hai tuần trước. Thông báo đặt ra câu hỏi về lý do tại sao những người có triệu chứng nghiêm trọng hơn lại đang bị Sở Y tế Quốc gia từ chối xét nghiệm. Giám đốc y tế của Scotland cho biết Thái tử được xét nghiệm “vì lý do lâm sàng”.
IMF và Ngân hàng Thế giới kêu gọi các nước chủ nợ hoãn nợ cho các nước nghèo nhất thế giới, nếu được yêu cầu. Trong một tuyên bố chung, hai tổ chức cho vay đa phương nói bước đi này là cần thiết để giải phóng thanh khoản nhằm chống lại sự lây lan của covid-19.
Trung Quốc công bố giảm số ca nhiễm covid-19 mới, cho biết số ca ‘ngoại nhập’ đã giảm và không có ca lây nhiễm trong nước nào trong ngày thứ Ba. Trong khi các hạn chế đối với tỉnh Hồ Bắc (nơi dịch bệnh bùng phát) đã được nới lỏng, Trung Quốc đang siết chặt kiểm dịch và các quy tắc khác đối với khách nhập cảnh.
Softbank cáo buộc Moody “thiên vị” sau khi cơ quan xếp hạng này hạ mức tín nhiệm nợ của hãng. Tuần này, nhà đầu tư công nghệ Nhật Bản cho biết họ sẽ bán hết 41 tỷ đô la tài sản để trả nợ. Moody giải thích việc hạ mức tín nhiệm xuất phát từ quyết định bán của Softbank giữa lúc thị trường đầy biến động, làm xuất hiện nguy cơ bán tháo tài sản của hãng.
Một số người Ấn Độ bắt đầu hoảng loạn mua tích trữ do lo ngại về chuỗi cung ứng thực phẩm của nước này sau khi thủ tướng tuyên bố phong tỏa 21 ngày. Amazon đã ngừng chấp nhận các đơn đặt hàng ưu tiên thấp ở Ấn Độ. Flipkart, một gã khổng lồ thương mại điện tử khác ở Ấn Độ, đã đình chỉ tất cả các đơn đặt hàng mới trong khi tìm cách vận hành an toàn giữa lệnh phong tỏa.
Vladimir Putin trì hoãn cuộc bỏ phiếu thay đổi hiến pháp vốn sẽ cho phép ông tại vị ngay cả sau khi kết thúc nhiệm kỳ hiện tại vào năm 2024. Tổng thống Nga nói những lo ngại về sự lây lan của covid-19 khiến phải hoãn bỏ phiếu cho đến tháng tới. Quốc hội Nga đã phê chuẩn thay đổi, trong khi hơn 30.000 người đã ký một lá thư phản đối.
Các tay súng và những kẻ đánh bom tự sát đã giết chết 25 người trong một khu phức hợp tôn giáo của đạo Sikh ở Kabul, thủ đô Afghanistan. Mạng lưới thánh chiến IS đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công. Hầu hết người Sikh đã chạy trốn khỏi Afghanistan sau khi Taliban lên nắm quyền vào những năm 1990; chỉ còn chưa tới 300 gia đình vẫn ở lại.
TIÊU ĐIỂM
Đông Nam Á tăng cường biện pháp chống dịch
Các quốc gia ở Đông Nam Á đang bắt đầu tiến hành những bước đi nhằm hạn chế sự lây lan của covid-19. Thái Lan hôm nay sẽ ban bố tình trạng khẩn cấp để hạn chế người dân đi lại và ngăn người nước ngoài nhập cảnh. Hãng hàng không quốc gia Thai Airways đã đình chỉ các chuyến bay quốc tế, ngoại trừ các chuyến bay đến Munich và Zurich – hai đường bay cần thiết cho lối sống xa xỉ của nhà vua Vajirusongkorn, người dành phần lớn thời gian ở Đức.
Song một số nước vẫn không cảnh giác. Lào đã ghi nhận vài trường hợp; Việt Nam có nhiều ca nhưng không tử vong. Lãnh đạo thực tế của Myanmar Aung San Suu Kyi thì phủ nhận mối nguy hiểm của căn bệnh. Một bên đang thực hiện nghiêm ngặt các hạn chế là nhóm vũ trang cộng sản ở Philippines. Sau hơn 50 năm chiến đấu, vài ngàn du kích còn sót lại sẽ tuân thủ lệnh ngừng bắn nhằm cho phép chính phủ được tập trung chống virus. Nó thậm chí có thể thúc đẩy việc nối lại các cuộc đàm phán hòa bình. Đó sẽ là một hệ quả bất ngờ của đại dịch nghiệt ngã.
Ngân hàng Yes Bank của Ấn Độ gặp khó
Hôm nay, Prashant Kumar trở thành giám đốc điều hành của ngân hàng đang bị khủng hoảng của Ấn Độ, Yes Bank. Ông Kumar, cựu giám đốc tài chính của Ngân hàng Nhà nước Ấn Độ, đã hoàn thành đợt tập sự đầy giông bão. Vào ngày 5 tháng 3, ông trở thành giám đốc của Yes Bank như một phần của gói cứu trợ do chính phủ chỉ đạo. Sếp cũ của ông đã chủ trì một khoản tái cấp vốn phức tạp nhằm ngăn chặn sự sụp đổ của Yes Bank. Tuy nhiên, số tiền huy động được chỉ đủ bù đắp được một số khoản lỗ từ các khoản nợ xấu mới được tiết lộ.
Bây giờ ngân hàng cần nhiều vốn hơn nữa để sống sót qua cơn bão lớn hiện tại. Tệ hơn nữa, sự lây lan của covid-19 và việc phong tỏa toàn quốc đã làm đình trệ toàn ngành. Chỉ số giá cổ phiếu của các ngân hàng khỏe mạnh nhất Ấn Độ đã giảm 60% kể từ tháng 1, so với 32% của thị trường nói chung. Các ngân hàng khác cũng đang tranh giành nguồn vốn khan hiếm – khiến ông Kumar và Yes Bank giờ chỉ là một trong số rất nhiều người khác đang xếp hàng chờ cứu trợ.
New York trở thành tâm dịch
New York, tâm dịch covid-19 ở Mỹ, hiện chiếm 7% số ca nhiễm trên toàn thế giới. ‘Thành phố không bao giờ ngủ’ đã phải ngừng lại: Broadway đóng cửa, các trường học cũng đóng cửa và tất cả cư dân ngoại trừ những công nhân thiết yếu được lệnh ở nhà. Sự tĩnh lặng trên đường phố trái ngược với số ca nhiễm đang ngày càng tăng cao: hơn 30.000 ca vào ngày 25 tháng 3 tại tiểu bang này, với hơn một nửa là ở trong thành phố.
Trong khi các bệnh viện đang dần hết chỗ, các quan chức đang sửa sang một trung tâm hội nghị lớn để đón tiếp bệnh nhân. Thành phố đang kêu gọi các bác sĩ về hưu giúp đỡ; 40.000 người đã tình nguyện. Trường y của Đại học New York sẽ phát bằng tốt nghiệp sớm cho các sinh viên giúp chống lại covid-19. Nhà Trắng đang kêu gọi những người đã rời New York tự cách ly trong 14 ngày nhằm ngăn virus lây lan. Thống đốc New York Andrew Cuomo đã kêu gọi Nhà Trắng áp dụng thẩm quyền thời chiến nhằm bảo đảm nguồn cung y tế.
Kinh tế Mexico đối mặt khủng hoảng
Ngay cả khi mọi sự yên ổn, Andrés Manuel López Obrador cũng không thể giữ cho nền kinh tế có sức khỏe tốt. Giờ đây, ngay giữa đại dịch, tổng thống Mexico cần phải ngăn cho nó không sụp đổ hoàn toàn. Các chuyên gia dự đoán GDP sẽ giảm tới 6% trong năm nay. Du lịch đã giảm mạnh, các nhà máy ô tô bị đóng cửa và biên giới với Hoa Kỳ bị thắt chặt. Đồng peso đã mất một phần tư giá trị, chạm mức thấp kỷ lục so với đồng đô la, giữa lúc giá dầu, một mặt hàng xuất khẩu quan trọng, giảm mạnh.
Một cuộc họp của ngân hàng trung ương dự kiến diễn ra vào hôm nay đã được đôn lên vào cuối tuần trước, với một sắc lệnh cắt giảm lãi suất 0,5%, trong khi chính phủ hứa trả lương cho các lao động trên 65 tuổi phải nghỉ ở nhà. Tuy vậy, vẫn chưa rõ sẽ có biện pháp kích cầu mạnh hơn hay không. Cho đến nay Mexico ghi nhận số lượng ca nhiễm covid-19 thấp, song chắc chắn sẽ còn nhiều hơn nữa. Để hạn chế thiệt hại, ông López Obrador phải hành động quyết liệt hơn.
Ngành bảo hiểm lao đao do dịch bệnh
Lloyd’s of London, thị trường bảo hiểm nổi tiếng nhất thế giới, dự kiến sẽ cho chúng ta thấy tình cảnh hiện tại của ngành công nghiệp này khi công bố kết quả tài chính của năm 2019 vào hôm nay. Phòng giao dịch London, nơi người mua và người bán bảo hiểm tụ tập, đã đóng cửa lần đầu tiên trong lịch sử 333 năm. Lloyd’s đã yêu cầu các thành viên của mình ước tính tổn thất do covid-19 gây ra, mà không nói rõ ai bị thiệt hại và thiệt hại vì đâu.
Các yêu cầu chi trả bảo hiểm có khả năng cao nhất liên quan đến thiệt hại do các chuỗi cung ứng bị gián đoạn, thường bị gây ra bởi động đất và bão. Các công ty bảo hiểm cũng đang chuẩn bị cho một loạt các yêu cầu chi trả bảo hiểm liên quan đến việc kinh doanh bị gián đoạn từ các công ty phải đóng cửa hoạt động vì sự lây lan của covid-19 và vì du lịch bị gián đoạn. Các khoản thanh toán đồng nghĩa với tổn thất nặng nề cho các công ty bảo hiểm – nhưng sau đó họ có khả năng sẽ tăng phí bảo hiểm, khi các doanh nghiệp lo ngại kinh doanh có thể bị gián đoạn trong tương lai.