Nguồn: Tetsushi Takahashi, Beijing Diary, Nikkei Asian Review, 10/2020.
Người dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Đây là đám đông lớn nhất tôi từng thấy kể từ khi coronavirus bùng phát vào cuối tháng 1. Hôm thứ Năm (01/10/2020), nhân lễ kỷ niệm 71 năm ngày thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Quảng trường Thiên An Môn chật kín người.
Một lẵng hoa cao 18 mét và một bức chân dung khổng lồ của Tôn Trung Sơn, nhà lãnh đạo cách mạng [Tân Hợi] năm 1911 lật đổ triều đại nhà Thanh, được đặt ở giữa quảng trường.
Chân dung của ông Tôn chỉ được trưng bày tại đây vào hai dịp trong năm: Ngày Lao động 1/5 và Ngày Quốc khánh. Trong khi đó, chân dung Mao Trạch Đông, người sáng lập Trung Quốc hiện đại, luôn nhìn xuống Thiên An Môn. Ai cũng biết Mao là ông chủ của quảng trường này, nơi có Nhà tưởng niệm Mao Chủ tịch, hay Lăng Mao Trạch Đông.
Vào sáng thứ Tư (30/09/2020), một ngày trước Quốc khánh, Chủ tịch Tập Cận Bình đã đến thăm quảng trường để làm lễ đặt vòng hoa thường niên tại Đài Tưởng niệm các Anh hùng Nhân dân. Tham gia cùng ông có sáu thành viên Thường vụ Bộ Chính trị và Phó Chủ tịch Vương Kỳ Sơn.
Truyền hình trực tiếp trên Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc của nhà nước cho thấy ông Tập đầy tự tin đi về phía tượng đài. Theo sau là Thủ tướng Lý Khắc Cường và Lật Chiến Thư, Chủ tịch Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc.
Uông Dương, Chủ tịch Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc và Vương Hỗ Ninh, người đứng thứ năm trong đảng, đã nói chuyện thân thiện với nhau. Trung Quốc có thể muốn cho thế giới thấy các nhà lãnh đạo của họ đoàn kết trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Mỹ.
Trước ngày lễ đã có một diễn biến chính trị quan trọng. Đảng bắt đầu xem xét việc ban hành “một bộ quy tắc công tác của Ủy ban Trung ương” tại một cuộc họp của Bộ Chính trị vào thứ Hai (28/09/2020).
“Bộ quy tắc” này là để làm gì? Thông báo chính thức cho biết: “Theo hội nghị, việc ban hành các quy định về công tác của Ủy ban Trung ương Đảng là cần thiết để duy trì thẩm quyền của Ủy ban Trung ương với hạt nhân là đồng chí Tập Cận Bình, cũng như sự lãnh đạo tập trung và thống nhất của Trung ương Đảng.”
Nói một cách đơn giản, đảng muốn tập trung nhiều quyền lực hơn vào tay ông Tập.
Ông Tập sẽ kết thúc nhiệm kỳ thứ hai trên cương vị nhà lãnh đạo của 90 triệu đảng viên tại Đại hội toàn quốc tiếp theo của Đảng vào mùa thu năm 2022.
Nhưng chẳng mấy ai cho rằng ông sẽ nghỉ hưu. Có nhiều đồn đoán ông sẽ giữ chức vụ “Chủ tịch Ủy ban Trung ương Đảng” và vẫn là nhà lãnh đạo tối cao. Chủ tịch Đảng là chức vụ mà Mao nắm giữ trong hơn ba thập niên cho đến khi ông qua đời vào năm 1976.
Các tin đồn cho thấy việc nghiên cứu các quy tắc mới là một bước tiến tới việc phục hồi chức vụ chủ tịch đảng. Dự thảo các quy tắc có thể được xem xét tại phiên họp toàn thể lần thứ năm của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 19, dự kiến diễn ra từ 26 đến 29 tháng 10.
Đảng Cộng sản đang dần củng cố vị trí hạt nhân của ông Tập.
Tetsushi Takahashi là trưởng văn phòng của Nikkei ở Trung Quốc.
