15/04/2013: Đánh bom khủng bố tại Boston Marathon

Nguồn: Three people killed, hundreds injured in Boston Marathon bombing, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2013, hai quả bom đã nổ gần vạch đích của cuộc thi Boston Marathon, giết chết ba khán giả và làm bị thương hơn 260 người tham dự. Bốn ngày sau, sau một cuộc truy lùng ráo riết khiến Boston bị phong tỏa, cảnh sát đã bắt được một trong những nghi phạm đánh bom, Dzhokhar Tsarnaev, 19 tuổi. Anh trai và đồng phạm của hắn, Tamerlan Tsarnaev, 26 tuổi, đã chết sau một vụ đấu súng với lực lượng hành pháp trước đó.

Giải Boston Marathon lần thứ 117 bắt đầu vào buổi sáng ngày 15/04, từ Hopkinton, Massachusetts, với khoảng 23.000 người tham gia. Khoảng 2h49 chiều cùng ngày, khi hơn 5.700 vận động viên vẫn còn đang chạy đua, hai quả bom nồi áp suất (pressure cooker bombs) giấu trong ba lô đã phát nổ cách nhau vài giây gần vạch đích, nằm dọc theo Phố Boylston. Ba người không may thiệt mạng: một phụ nữ 23 tuổi, một phụ nữ 29 tuổi và một bé trai 8 tuổi. Trong số những người bị thương, hơn chục người đã phải cắt bỏ tay/chân.

Tối ngày 18/04, FBI đã công bố các bức ảnh của hai nghi phạm nam giới đang bị truy lùng vì liên quan đến vụ đánh bom. Đến 10:30 đêm hôm đó, Sean Collier, một cảnh sát 26 tuổi tại Viện Công nghệ Massachusetts, đã bị bắn chết ngay tại chiếc xe tuần tra của mình trong khuôn viên tại Cambridge. Nhà chức trách sau này đã liên hệ vụ giết người với anh em nhà Tsarnaev, những kẻ đã trải qua một phần tuổi thơ ở nước cộng hòa Kyrgyzstan thuộc Liên Xô cũ, rồi đến sống ở Mỹ khoảng 10 năm trước vụ đánh bom. Ngay sau khi Collier bị giết, Tamerlan Tsarnaev đã tấn công một chiếc SUV, bắt tài xế làm con tin và nói với người này rằng mình là một trong những kẻ đánh bom Boston Marathon.

Dzhokhar Tsarnaev theo sau, trên một chiếc xe nhỏ hơn, trước khi nhảy lên chiếc SUV cùng anh trai và con tin. Hai gã đánh bom đã lái xe quanh khu vực Boston cùng con tin, buộc anh ta phải rút tiền từ máy ATM và thảo luận về việc đi thẳng đến Thành phố New York. Khi họ dừng lại ở một trạm xăng ở Cambridge, con tin đã trốn thoát và gọi điện cho cảnh sát, thông báo rằng họ có thể lần theo dấu chiếc SUV nhờ điện thoại di động của mình, khi ấy đang còn trên xe. Ngay sau nửa đêm, một cuộc đấu súng đã nổ ra giữa hai anh em Tsarnaev và cảnh sát trên một con phố ở Watertown, ngoại ô Boston. Một sĩ quan đã bị thương nặng do trúng đạn nhưng may mắn sống sót. Tamerlan Tsarnaev, cũng bị thương nặng, đã được đưa đến bệnh viện, nơi các bác sĩ cố gắng hồi sức cho hắn nhưng không thành công. Dzhokhar Tsarnaev xoay sở tìm cách thoát khỏi vụ xả súng trong chiếc SUV bị đánh cắp trước khi bỏ nó lại gần đó và chạy bộ.

Hôm đó, ngày 19/04, Boston được lệnh phong tỏa, trường học phải đóng cửa, giao thông công cộng bị ngưng và dân chúng được khuyên nên ở yên trong nhà, trong khi cảnh sát tiến hành khám xét từng nhà ở Watertown và các phương tiện quân sự đi tuần tra trên đường phố. Tối hôm đó, sau khi cảnh sát quyết định ngừng cuộc tìm kiếm, một người đàn ông ở Watertown đã ra ngoài để kiểm tra chiếc thuyền mà anh ta đang để ở sân sau nhà. Khi nhìn vào bên trong chiếc thuyền, anh giật mình khi thấy máu và một người đang nằm, hóa ra là Dzhokhar Tsarnaev đã ẩn náu ở đó. Cảnh sát nhanh chóng có mặt và bắt giữ nghi phạm, người bị thương từ trận đấu súng trước đó.

Vào thời điểm xảy ra vụ đánh bom, Dzhokhar Tsarnaev đang là sinh viên năm thứ hai tại Đại học Massachusetts ở Dartmouth, trong khi Tamerlan Tsarnaev đã bỏ học ở cao đẳng cộng đồng, trở thành một võ sĩ nghiệp dư và đã có vợ con. Các nhà điều tra tin rằng hai tên này được thúc đẩy bởi chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan, nhưng đã tự mình lên kế hoạch và thực hiện các vụ đánh bom và không có liên hệ với bất kỳ tổ chức khủng bố nào. Chúng được cho là đã sử dụng Internet để học cách chế tạo chất nổ.

Tháng 07/2013, Dzhokhar Tsarnaev kiên quyết không nhận tội trước 30 cáo buộc liên bang chống lại mình, bao gồm cả việc sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt. Hắn bị đưa ra xét xử vào tháng 01/2015 và bị tuyên có tội với tất cả 30 tội danh. Tòa đã tuyên kết án tử hình nhưng Tsarnaev kháng án, hắn hiện đang bị giam giữ tại một nhà tù an ninh cao ở Colorado.