Nguồn: Tetsushi Takahashi, Beijing Diary, Nikkei Asian Review, 01/2021.
Người dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Cứ mỗi dịp giao thừa, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình lại phát biểu trước toàn quốc từ văn phòng của ông ở Trung Nam Hải, trung tâm chính trị của Bắc Kinh.
“Chúng ta đã vượt qua tác động của đại dịch, và đã đạt những thành tựu to lớn trong phòng chống và kiểm soát dịch, cũng như phát triển kinh tế – xã hội”, ông nói và ca ngợi cách ông xử lý COVID-19.
Thật vậy, nhờ đã chặn được coronavirus, Trung Quốc trở thành nền kinh tế lớn duy nhất có tăng trưởng dương kể từ quý hai năm 2020. “Tổng sản phẩm quốc nội của Trung Quốc trong năm 2020 dự kiến sẽ tăng lên một mức mới là 100 nghìn tỷ nhân dân tệ (15,3 nghìn tỷ USD),”ông Tập nói.
Đối với người dân bình thường, buổi phát sóng bài diễn văn chào mừng năm mới hàng năm của Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc giúp họ có cái nhìn hiếm hoi về văn phòng của nhà lãnh đạo tối cao.
Ông Tập ngồi ở một chiếc bàn lớn, trước một lá cờ Trung Quốc và bức tranh Vạn Lý Trường Thành. Bức tranh được đặt hai bên giá sách với nhiều bức ảnh đóng khung. Vài năm qua, truyền thông Trung Quốc rất chăm chỉ đi giải thích những bức ảnh này.
CCTV tính ra có 21 bức ảnh trong năm nay. Nhiều trong số đó là ảnh chụp gia đình – ông Tập chụp ảnh với vợ Bành Lệ Viên, hoặc đạp xe cùng con gái. Chúng có thể được trưng bày để quảng bá hình ảnh ông Tập như một người đàn ông của gia đình.
Xem kỹ đoạn phim sẽ thấy có hai chiếc điện thoại màu đỏ trên bàn của ông. Được gọi là “máy đỏ” trong đảng, chúng là máy điện thoại đặc biệt với số điện thoại gồm chỉ bốn chữ số. Chỉ các thành viên Bộ Chính trị và các quan chức cấp cao của đảng hàm bộ trưởng hoặc cao hơn mới có thể gọi điện cho chủ tịch qua những chiếc điện thoại này. Ông Tập hẳn dùng chúng để ra lệnh trực tiếp.
Quay lại thời điểm coronavirus tấn công thành phố Vũ Hán vào tháng 2 và tháng 3 năm 2020, tôi nhớ CCTV đã nhiều lần nhấn mạnh “Đích thân Tổng Bí thư Tập Cận Bình chỉ đạo và hành động.” Tôi tự hỏi liệu khi đó ông Tập có liên tục nghe chiếc điện thoại màu đỏ hay không.
Các biện pháp kiểm soát dịch bệnh triệt để vẫn còn được áp dụng ở Bắc Kinh. Bất cứ khi nào phát hiện ca nhiễm, tất cả những người tiếp xúc gần đều phải cách ly ngay lập tức.
Vào sáng thứ Ba, tôi ghé qua một khách sạn ở ngoại ô thành phố, nơi phát hiện một ca nhiễm vào tuần trước. Khu vực này bị ngăn bằng một bức tường xanh và các nhà hàng gần đó đều đóng cửa. Nó trông như một thị trấn ma.
Chỉ chưa đầy một năm trước, những cảnh tượng như vậy diễn ra khá phổ biến ở Bắc Kinh. Và nếu virus hồi sinh sẽ có thể phá hỏng lễ kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc, dự kiến vào tháng 7 năm nay.
2021 tiếp tục là một năm bận rộn của ông Tập.
Tetsushi Takahashi là trưởng văn phòng Nikkei ở Trung Quốc.
