Nguồn: Battle of Cedar Creek, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1864, trong trận Cedar Creek ở Virginia, Tướng Liên minh miền Bắc Philip Sheridan đã ngăn chặn thành công một thảm họa lẽ ra xảy ra ở Thung lũng Shenandoah khi ông nhanh chóng tập hợp lực lượng của mình sau khi bị Tướng Hợp bang miền Nam Jubal Early tấn công bất ngờ. Sheridan sau đó giành chiến thắng lớn khi gần như tiêu diệt hoàn toàn quân của Early.
Mùa hè năm 1864, Early đã cùng quân lính của mình tự do tấn công khắp Shenandoah và khu vực xung quanh . Tổng tư lệnh Liên minh miền Bắc Ulysses S. Grant cử Sheridan đến để đối phó với cánh quân của Early, vốn đang khiến Grant mất tập trung và ngăn cản ông dùng toàn bộ sức ép của quân đội Liên minh chống lại lực lượng của tư lệnh miền Nam Robert E. Lee xung quanh Petersburg, Virginia.
Sheridan đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, đánh bại Early tại Winchester, Fischer’s Hill, và Tom’s Brook. Đến giữa tháng 10, quân của Sheridan thậm chí còn phá hủy mùa màng bội thu ở Shenandoah để chặn nguồn cung cấp lương thực cho quân đội của Lee.
Sheridan khởi hành đến một hội nghị quân sự ở Washington, D.C., và trước khi ông quay trở lại, Early đã phát động một cuộc tấn công bất ngờ và tàn khốc nhắm vào quân miền Bắc tại Cedar Creek. Chỉ trong buổi sáng 19/10, lính miền Nam đã đẩy lùi quân miền Bắc tận ba dặm. Đến gần trưa, Early ra lệnh giảm tốc độ tấn công bất chấp sự thúc giục của Tướng John B. Gordon, người khăng khăng rằng Early phải tiến lên mạnh hơn nữa để tiêu diệt hoàn toàn lực lượng miền Bắc. Trở về từ Washington, tại Winchester, Sheridan được tin về trận đánh và vội vã phi 12 dặm ra chiến trường. Trên đường đi, ông bắt gặp những toán lính đang tháo lui và đã tập hợp họ quay trở lại trận địa để phản công. Nỗ lực này, sau được gọi là Hành trình của Sheridan (Sheridan’s Ride), đã trở thành huyền thoại.
Sau khi Early tạm dừng đợt tấn công của mình, một sự im lặng kỳ lạ bao phủ chiến trường. Sheridan tiến hành phản công vào cuối buổi chiều, và đó là một đòn phản công thật tàn khốc. Quân miền Bắc xé toạc các phòng tuyến của quân miền Nam và khiến quân đội của Early phải rút lui. Sheridan mất 5.500 trong tổng số 31.000 quân. Early mất gần 3.000 trong số 22.000 người dưới quyền chỉ huy của mình. Tuy nhiên, gần như toàn bộ pháo binh của Hợp bang đã bị bắt giữ trong cuộc phản công của Liên minh. Đây là trận đánh lớn cuối cùng trong chiến dịch Shenandoah, và Early không bao giờ có thể tổ chức được một cuộc tấn công mạnh mẽ nào nữa.
