Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Biến thể Omicron của covid-19 hiện đã được ghi nhận ở 40 quốc gia, trong khi WHO cảnh báo tất cả các nước nên chuẩn bị đối phó làn song ca bệnh mới. Đến nay Omicron đã được phát hiện ở 16 bang của Mỹ; trong khi các quan chức Hà Lan cho biết 18 hành khách đến từ Nam Phi tuần trước đã xét nghiệm dương tính với biến thể này. Các quy tắc đi lại tiếp tục bị thắt chặt. Du khách đến Anh giờ đây phải có xét nghiệm covid trước khi khởi hành; Volker Wissing, bộ trưởng giao thông mới của Đức, đã cảnh báo không nên đi du lịch trong kỳ nghỉ đông.
Đảng Dân chủ Tự do của Đức, một đảng ủng hộ doanh nghiệp, đã bỏ phiếu ủng hộ thỏa thuận liên minh với Đảng Dân chủ Xã hội (SPD) và Đảng Xanh. Chính phủ mới do Olaf Scholz của SPD lãnh đạo. Ông Scholz sẽ nhậm chức vào tuần này, kết thúc 16 năm cầm quyền của Thủ tướng Angela Merkel.
Bạo lực gia tăng ở Nagaland, một bang đông bắc Ấn Độ, khi người dân địa phương đụng độ với lực lượng an ninh sau cái chết của hơn một chục người dưới tay quân đội. Cụ thể, binh lính nổ súng vào một nhóm công nhân vào hôm thứ Bảy, vì nhầm họ với dân quân. Khu vực này là nơi sinh sống của rất nhiều bộ lạc khác nhau, trong đó nhiều bộ lạc đã từng nổi dậy chống chính quyền trung ương.
Bob Dole, một nhân vật tiếng tăm của đảng Cộng hòa Mỹ, qua đời ở tuổi 98. Ông Dole là ứng viên tổng thống năm 1996, khi ông thua Bill Clinton; 20 năm trước đó ông cũng chạy đua cùng Gerald Ford. Song ông dành phần lớn sự nghiệp ở Thượng viện, nơi ông đại diện cho Kansas trong 27 năm, với 11 năm làm lãnh đạo phe Cộng hòa.
Cơ quan quản lý tài chính Singapore đã đình chỉ hoạt động của Bitget, một sàn giao dịch tiền tệ kỹ thuật số, xoay quanh một tranh cãi về các loại tiền điện tử của sàn. Army Coin được thiết kế nhằm mục đích cung cấp hỗ trợ tài chính cho các thành viên của BTS, nhóm nhạc nam lớn nhất Hàn Quốc vốn có hội fan mang tên “BTS Army.” Công ty đại diện của BTS cho biết đồng tiền này không có mối liên hệ nào với các ngôi sao nhạc pop, khiến cơ quan quản lý phải hành động. Singapore dù chấp nhận tiền điện tử nhưng cũng như các nước khác, phải chật vật kiểm soát ngành này.
Discovery, một tập đoàn truyền thông Mỹ có tài sản bao gồm Eurosport, được cho là đang đàm phán để thành lập liên doanh với BT Sport, một chi nhánh của tập đoàn viễn thông Anh BT. Nếu thành sự thật, thỏa thuận này sẽ nẫng tay trên của DAZN, một dịch vụ phát trực tuyến thể thao cũng muốn mua BT vì dịch vụ này có quyền phát sóng Premier League và Champions League ở Anh.
Joe Biden và Vladimir Putin, tổng thống Mỹ và Nga, đã đồng ý gặp trực tuyến vào thứ Ba tới. Hai nước đang căng thẳng xoay quanh việc Nga quân sự hóa biên giới với Ukraine. Nga phủ nhận đang lên kế hoạch cho một cuộc tấn công, nhưng cảnh báo việc NATO triển khai quân đội sẽ là “lằn ranh đỏ.”
Con số trong ngày: 275 tỷ đô la, là số tiền chính phủ Mỹ bị thất thu trong 5 năm tới theo khoản khấu trừ thuế mới được đề xuất.
TIÊU ĐIỂM
Chuẩn bị tuyên án Aung San Suu Kyi
Vào thứ Hai, một tòa án Myanmar dự kiến sẽ ra phán quyết cho bà Aung San Suu Kyi, nhà lãnh đạo đất nước trước khi bị phế truất trong cuộc đảo chính hồi tháng 2. Bà bị buộc tổng cộng 12 tội danh. Nếu bị kết án tất cả các tội danh, bà có thể đối mặt án tù lên đến 120 năm.
Chính quyền cáo buộc đảng của bà Suu Kyi gian lận trong cuộc bầu cử 2020 và đã lên lịch cho một cuộc bầu cử mới vào năm 2023. Họ dường như hy vọng làm vậy sẽ giúp họ có đủ thời gian để lấy lòng công chúng. Nhưng phần lớn đất nước đều chung tâm thế chống chế độ. Người biểu tình tiếp tục xuống đường bất chấp rủi ro; với một số người đã thiệt mạng ở Yangon vào Chủ nhật khi lực lượng an ninh đâm xe quân sự vào đám đông biểu tình. Chưa hết, hậu quả kinh tế của cuộc đảo chính và đại dịch rất lớn: gần một nửa dân số sẽ ở dưới mức nghèo vào năm tới, theo Liên Hợp Quốc.
Modi và Putin sắp họp thượng đỉnh
Hai nhà lãnh đạo Nga-Ấn đều ưu tiên việc quyến rũ công chúng. Vladimir Putin đưa nhiếp ảnh gia đi săn gấu; trong khi Narendra Modi ngồi thiền trước máy ảnh. Nhưng khi họ gặp nhau tại Delhi vào thứ Hai cho hội nghị thượng đỉnh Nga-Ấn thường niên lần thứ 21, nó sẽ có nhiều điều hơn sự thể hiện bề ngoài. Một phần lớn kho vũ khí của Ấn Độ có từ các thỏa thuận thời Liên Xô. Hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga, vốn khiến Mỹ lo sợ về khả năng do thám, dự kiến sẽ nổi bật trong chương trình nghị sự.
Điều đó có thể làm phức tạp một số mối quan hệ khác của Ấn Độ. Các hành động khiêu khích của Trung Quốc dọc biên giới trên dãy Himalaya đã thúc đẩy Ấn Độ tìm kiếm quan hệ chặt chẽ hơn với Mỹ; Ông Modi đã được mời tham dự “Hội nghị thượng đỉnh dân chủ” của Joe Biden trong tháng này. Trong bối cảnh Nga căng thẳng với phương Tây và xích lại gần Trung Quốc, bất kỳ cái ôm nào giữa Modi và Putin cũng có thể gây căng thẳng cho mối quan hệ đối tác mới chớm nở của Ấn Độ với Mỹ.
Giá dầu biến động vì Omicron
Giá dầu nhiều khả năng sẽ tiếp tục lên xuống trong tuần này, xuất phát từ lo ngại về biến thể Omicron. Giá dầu thô Brent đã giảm 15% trong tuần tính đến ngày 2 tháng 12, do tâm lý chung e ngại biến thể dẫn đến phong tỏa và làm giảm nhu cầu dầu.
Giá tiếp tục giảm vào ngày 3 tháng 12 khi OPEC+ đồng ý tiếp tục tăng sản lượng. Đó sẽ là tin tốt cho một số chính phủ, bao gồm Mỹ, vốn đã kêu gọi tăng cung. Nhưng động thái này khiến thị trường bất ngờ. Các nhà phân tích đều dự đoán OPEC+ sẽ giảm hoặc duy trì mức cung trước đó.
Tại sao OPEC + không giảm sản lượng vẫn chưa rõ ràng. Một số người cho rằng nhóm đang xem nhẹ Omicron. Một khả năng khác là OPEC+ đang ngày càng thân thiện hơn với Mỹ. Dù thế nào, cho đến khi thế giới hiểu rõ hơn về biến thể mới, giá dầu vẫn sẽ biến động.