Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Nhà Trắng cho biết sẽ không có quan chức Mỹ nào tham dự Thế vận hội Mùa đông ở Bắc Kinh vào tháng 2 tới, một động thái tẩy chay ngoại giao đối với hồ sơ vi phạm nhân quyền của Trung Quốc, đặc biệt là xoay quanh chính sách ngược đãi người thiểu số Duy Ngô Nhĩ. Dù vậy, các vận động viên Mỹ sẽ tham dự và thi đấu như bình thường. Một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã gọi hành động tẩy chay là “thao túng” và “khoa trương chính trị,” đồng thời cam kết “trả đũa.”
Aung San Suu Kyi, nhà lãnh đạo thực tế của Myanmar cho đến trước cuộc đảo chính quân sự tháng 2, bị kết án bốn năm tù vì kích động bất đồng chính kiến và vi phạm các quy tắc phòng chống covid. Đây là bản án đầu tiên trong một loạt 11 tội danh do chính quyền đệ ra chống lại bà, bao gồm cả tội tham nhũng. Nếu bị kết án các tội khác, bà có thể đối mặt án tù chung thân.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết các lực lượng vũ trang nước ông đủ khả năng chống trả một cuộc tấn công từ Nga. Bình luận của ông được đưa ra sau khi tổng thống Mỹ Joe Biden hứa ủng hộ ông Zelensky “không lay chuyển.” Hiện Ukraine rất lo ngại trước hàng chục nghìn quân Nga đang tập trung về biên giới; Nga nói họ không hề lên kế hoạch tấn công.
Biến thể Omicron của covid-19 hiện đã được ghi nhận ở hơn 40 quốc gia, với WHO cảnh báo tất cả các nước nên chuẩn bị cho làn sóng ca nhiễm mới. Omicron cũng đã được báo cáo tại 16 trên 50 bang của Hoa Kỳ. Anthony Fauci, cố vấn y tế chính của Nhà Trắng, cho biết “cho đến nay” biến thể này dường như không gây bệnh nghiêm trọng – mặc dù ông nói còn quá sớm để đưa ra kết luận chắc chắn. Dù vậy các quy tắc đi lại vẫn tiếp tục được thắt chặt trên toàn thế giới.
Hãng sản xuất xe điện Lucid Group tiết lộ họ đã nhận trát từ cơ quan quản lý chứng khoán của Mỹ. Công ty cho biết Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) đã yêu cầu cung cấp các tài liệu liên quan đến một cuộc điều tra “có vẻ liên quan” đến một thương vụ công cụ đặc biệt (SPAC) đã đưa công ty lên sàn vào đầu năm nay. SEC đang tăng cường giám sát các công ty đã hợp nhất với các công ty vỏ bọc.
Hoạt động cứu hộ ở Indonesia bị tạm dừng hôm thứ Hai do hoạt động mới của núi lửa Semeru. Một vụ phun trào núi lửa hôm thứ Bảy đã giết chết ít nhất 15 người và khiến hàng chục người mất tích. Semeru là một trong những ngọn núi lửa hoạt động mạnh nhất ở Indonesia và các quan chức đã cảnh báo cư dân nơi đây. Hình ảnh từ hiện trường cho thấy nhà cửa và xe cộ chìm trong tro bụi.
Cổ phiếu Evergrande giảm mạnh khi hãng bất động sản Trung Quốc bị coi là gần đến mức vỡ nợ. Hôm thứ Sáu hãng thừa nhận không có “đủ tiền để tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ tài chính.” Chính phủ Trung Quốc đang vào cuộc. Nhà chức trách Quảng Đông, nơi công ty đặt trụ sở, cho biết họ sẽ cử một nhóm giám sát hoạt động và quản lý rủi ro của công ty.
Con số trong ngày: $0, là mức lương hàng năm của chủ tịch Interpol. Tổ chức này đang thiếu tiền và liên tục bị chỉ trích.
TIÊU ĐIỂM
Evergrande trước bờ vực vỡ nợ
Vỡ nợ đối với chủ nghĩa tư bản cũng nghiêm trọng như địa ngục đối với Thiên chúa giáo: nó trừng phạt hành vi sai trái và giúp “tách lúa khỏi vỏ trấu.” Bằng cách nói này, thứ Ba sẽ là một ngày địa ngục với giới tư bản Trung Quốc. Evergrande, hãng bất động sản mắc nợ nhiều nhất trên thế giới, đã suýt vỡ nợ trái phiếu đô la trước đây. Nhưng đến tuần trước họ cho biết không thể đảm bảo đáp ứng các nghĩa vụ tài chính của mình. Thứ Ba sẽ trả lời liệu họ có bỏ lỡ thời hạn thanh toán đối với trái phiếu nước ngoài do công ty con Scenery Journey phát hành hay không.
Để hạn chế thiệt hại cho tâm lý nhà đầu tư, ngân hàng trung ương Trung Quốc nói tình hình của Evergrande là do công ty “quản trị yếu kém.” Dù vậy có rất nhiều công ty tương tự. Kaisa, một nhà phát triển bất động sản khác, cũng có thể sẽ vỡ nợ trái phiếu đô la đáo hạn vào thứ Ba, sáu năm sau khi vỡ nợ một loại trái phiếu nước ngoài khác. Nếu vỡ nợ là nhằm ngăn con người ta liều lĩnh, cũng như địa ngục ngăn người ta phạm tội, thì có lẽ lửa ở Trung Quốc vẫn chưa đủ nóng.
Căng thẳng chính trị phủ bóng Olympic Mùa Đông 2022
Ban điều hành của Ủy ban Olympic Quốc tế sẽ nhóm họp vào thứ Ba để thảo luận về Thế vận hội Mùa Đông 2022 tại Bắc Kinh. Họ sẽ thảo luận về ngày khai mạc, và nhiều khả năng sẽ bỏ qua những vấn đề nghiêm trọng hơn: Peng Shuai, một vận động viên quần vợt Trung Quốc, và việc các chính phủ phương Tây tẩy chay sự kiện.
IOC đã bị các nhóm nhân quyền chỉ trích vì bác bỏ các lo ngại về việc bà Peng bị bịt miệng sau cáo buộc một quan chức cấp cao về hưu của Trung Quốc tấn công tình dục. Đến thứ Hai, chính quyền Biden tuyên bố tẩy chay ngoại giao đối với Thế vận hội vì Trung Quốc vi phạm nhân quyền, bao gồm tội ác chống lại loài người xoay quanh chính sách đàn áp người Duy Ngô Nhĩ. Một số đồng minh của Mỹ dự kiến sẽ làm theo. Tuy nhiên, tất cả các nước vẫn sẽ gửi vận động viên của họ. Đó là điều mà IOC và Trung Quốc quan tâm nhất cho ngày khai mạc: sự kiện sẽ vẫn diễn ra.
Biden và Putin họp trực tuyến trong bối cảnh căng thẳng Ukraine
Joe Biden và Vladimir Putin sẽ họp online vào thứ Ba, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng về Ukraine. Nga đã chiếm Crimea, một bán đảo ở miền nam Ukraine, vào năm 2014, với nhiều người Nga vẫn coi Ukraine như một phần lãnh thổ bị mất đi. Gần 100.000 quân Nga hiện đang tập trung về sát biên giới với nước này. Người ta ngày càng lo ngại Nga có thể chuẩn bị xâm lược vào tháng Giêng.
Trong nỗ lực ngăn chặn điều đó, Tổng thống Mỹ sẽ cảnh báo ông Putin không để vướng vào một cuộc xung đột kéo dài, đe dọa trừng phạt nghiêm khắc và tăng cường triển khai quân NATO đến sát biên giới Nga. Đổi lại, nhà lãnh đạo Nga muốn được đảm bảo Ukraine sẽ không bao giờ gia nhập NATO.
Quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo vốn đã xấu (ông Biden từng gọi ông Putin là “kẻ giết người”). Nhưng ông Biden muốn đối thoại an ninh nghiêm túc để giảm thiểu rủi ro xung đột – một chủ đề của hội nghị thượng đỉnh của họ tại Geneva hồi tháng Sáu. Cuộc khủng hoảng mới giờ đây cho thấy nó cần thiết đến mức nào.
Triển vọng Giáng sinh ảm đạm của EU
Thứ Ba này, cơ quan thống kê EU Eurostat sẽ công bố số liệu chính thức về tăng trưởng GDP của khu vực đồng euro và toàn bộ EU trong quý 3 năm 2021, cũng như số liệu thất nghiệp. Một ước tính nhanh vào tháng 11 cho thấy GDP điều chỉnh theo mùa tăng 2,2% ở khu vực đồng euro và 2,1% ở EU, so với quý trước đó. Người ta cũng ước tính số lượng lao động có việc làm tăng 0,9% so với quý trước ở cả khu vực đồng euro và EU trong quý 3 năm 2021.
Nhưng khi châu Âu chìm trong cơn sóng dữ thứ tư của đại dịch covid-19, triển vọng của mùa Giáng sinh trở nên ảm đạm. Các hạn chế công cộng, nhà hàng và cửa hàng dần trở nên nghiêm ngặt hơn. Một số nước châu Âu đang cân nhắc làm theo Áo, quốc gia gần đây đã đề xuất phong tỏa chặt chẽ. Ngoài ra lạm phát cũng làm giảm tiêu dùng.
