07/04/1961: JFK vận động cho việc bảo tồn các di tích lịch sử ở Ai Cập

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: JFK lobbies Congress to help save historic sites in Egypt, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1961, Tổng thống John F. Kennedy đã gửi một lá thư tới Quốc hội, đề nghị Mỹ tham gia vào một chiến dịch quốc tế nhằm bảo tồn các ngôi đền cổ và di tích lịch sử ở Thung lũng sông Nile của Ai Cập. Chiến dịch này do UNESCO khởi xướng, được thiết kế để cứu các địa điểm bị đe dọa bởi việc xây dựng Đập Aswan.

JFK tin rằng sự tham gia của Mỹ vào dự án sẽ phản ánh “các lợi ích của nước Mỹ,” cũng như mối quan tâm của nước này đối với nền văn hóa Ai Cập cổ đại, “nơi sản sinh ra nhiều truyền thống văn hóa của chính chúng ta,” và thể hiện “tình bạn sâu sắc đối với những người đang sinh sống trong thung lũng sông Nile.” Kennedy có sở thích cá nhân về khoa học và lịch sử; ngay từ đầu nhiệm kỳ tổng thống của mình, ông đã đặt mục tiêu thúc đẩy chương trình học bổng Mỹ trong các lĩnh vực này. Chính quyền của ông cũng muốn phát triển quan hệ ngoại giao với các quốc gia Ả Rập ở Trung Đông và Bắc Phi.

Năm 1961, tổng chi phí bảo tồn các di tích lịch sử Ai Cập ước tính vào khoảng 100 triệu đô la; Mỹ đã đóng góp tổng cộng 16 triệu đô la trong số này, vốn được sử dụng để giúp bảo vệ các di tích khỏi nguồn nước bị chuyển hướng nhằm xây dựng đập, hoặc để di dời cổ vật. Các di tích đã được Mỹ hỗ trợ bao gồm những ngôi đền xây dựng từ thế kỷ 13 tại Abu Simbel, dành để tôn vinh Pharaoh Ramses II và Nữ hoàng Nefertari (không phải Nữ hoàng Nefertiti), và một ngôi đền ở Philae được mệnh danh là “Ngọc trai Ai Cập.” Để đổi lấy khoản viện trợ bảo tồn, Cộng hòa Ả Rập Thống nhất (do Ai Cập và Syria thành lập năm 1958) và Sudan đã đồng ý để các nhà khảo cổ Mỹ khai quật các khu vực bên ngoài Thung lũng sông Nile, và sau đó đưa một số kho báu về các bảo tàng của Mỹ.

Kennedy, người bị ám sát năm 1963, đã không còn sống để chứng kiến bất kỳ cổ vật quý giá nào được đưa đến Mỹ. Tuy nhiên, người vợ góa của ông, cựu đệ nhất phu nhân Jacqueline Kennedy, đã giúp sắp xếp để đưa các tàn tích của Đền thờ Dendur Ai Cập đến Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan của New York vào năm 1965. Ngôi đền hiện vẫn là trung tâm trong các bộ sưu tập của bảo tàng.