Thực hiện: Viên Đăng Huy | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương
Chiến tranh Nga – Ukraine:
-
- Nga triển khai hệ thống tên lửa phòng không S-400 ở Donbas để chống lại tên lửa HIMARS của Mỹ
- Nga bàn giao tên lửa Iskander cho Belarus để triển khai sát biên giới Ba Lan
- Ukraine có thể nhận xe bọc thép Bastion từ Pháp
- Ukraine và Ba Lan hợp tác đại trùng tu xe tăng T-64
- Ukraine sẽ nhận xe tăng Leopard 1 từ Đan Mạch trước mùa hè
- Wagner tiến quân ở Bakhmut khi Ukraine chuẩn bị phản công
- Tài liệu tình báo của Mỹ bị rò rỉ liên quan đến cuộc chiến tại Ukraine và nhiều nước khác
Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương:
-
- Mỹ tăng cường cung cấp tên lửa chống hạm thế hệ mới
- Tướng Mỹ nói những chiếc F-22 được cho nghỉ hưu sẽ không bao giờ phù hợp cho chiến đấu
- Quân đội Mỹ sẵn sàng cho cuộc tập trận hậu cần kỷ lục ở Thái Bình Dương
- Lầu Năm Góc áp dụng quyền chuyển nhượng vũ khí mới tương tự Ukraine đối với Đài Loan
- Các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng Mỹ lên kế hoạch cho chuyến thăm Đài Loan đầu tiên sau bốn năm
- Trung Quốc phát động ba ngày tập trận quân sự quanh Đài Loan
- Trung Quốc ‘vũ khí hóa’ việc kiểm soát các kim loại đất hiếm quan trọng
- Philippines không cho phép Mỹ sử dụng căn cứ mới cho ‘hành động nhằm mục đích tấn công’
- Mỹ, Philippines tiến hành tập trận lớn nhất từ trước tới nay
- Phillipines, Mỹ để mắt đến các cuộc tuần tra chung, tập trận hàng hải với các quốc gia ‘cùng chí hướng’ ở Biển Đông trong năm nay
- Nhật Bản ký thỏa thuận phát triển tên lửa tầm xa và tên lửa đánh chặn trị giá 2,8 tỷ USD
- Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản lo ngại hoạt động mạng ‘độc hại’ của Triều Tiên
- Hàn Quốc cho Mỹ mượn 500.000 viên đạn pháo
- Tên lửa Triều Tiên khiến Nhật Bản đưa ra cảnh báo sơ tán
- Mỹ triển khai máy bay ném bom hạt nhân khi căng thẳng gia tăng với Triều Tiên
- Triều Tiên cho biết thử nghiệm thêm drone tấn công hạt nhân dưới nước
- Kim Jong Un kêu gọi khả năng răn đe chiến tranh ‘thực dụng, tấn công’ hơn
- ASEAN ‘lên án mạnh mẽ’ vụ không kích chết người ở Myanmar
- Ấn Độ chất vấn Myanmar về trạm gián điệp của Trung Quốc trên đảo xa
- Không quân Ấn Độ, Không quân Mỹ bắt đầu cuộc tập trận quân sự chung
- Ấn Độ trao hợp đồng tên lửa Akash và tàu ngầm cho BrahMos
- Cảnh sát biển Việt Nam tuần tra liên hợp với Cảnh sát biển Trung Quốc
- Hải quân Việt Nam – Hải quân Hàn Quốc tham vấn song phương lần thứ nhất
Châu Âu – Trung Đông – Châu Phi – Mỹ-Latinh:
-
- Mỹ mở cơ sở bảo trì quân đội tại Ba Lan
- Romania mua máy bay chiến đấu F-35 để tăng cường khả năng phòng không
- Israel tấn công Lebanon và Gaza sau cuộc tấn công tên lửa
- Quân đội Israel giết người Palestine, người định cư tiến đến tiền đồn bất hợp pháp
- Hy Lạp ký hợp đồng với Israel mua tên lửa chống tăng Spike
- Lãnh đạo người Kurd ở Syria lên án cuộc tấn công sân bay của Thổ Nhĩ Kỳ
- Tàu chiến Nga cập cảng Ả Rập Saudi
- Pakistan mở chiến dịch chống các nhóm vũ trang giữa bất ổn chính trị và kinh tế
- Ấn Độ đề xuất bán vũ khí số lượng lớn cho các nước châu Phi
Chuyên mục Phân tích:
-
- Bài học cho cuộc chiến tương lai từ Ukraine (P11): Vũ khí hạt nhân vẫn quan trọng
- Bài học hiện đại hóa quân đội cho Đông Nam Á từ cuộc chiến Nga-Ukraine
- Tại sao tài liệu chiến tranh Ukraine bị rò rỉ đang gây hoang mang?
- Tập Cận Bình lên kế hoạch chiếm Đài Loan trong 48 giờ trông như thế nào?
- Liệu tham vọng của Trung Quốc chỉ dừng lại ở Đài Loan?
- Tại sao Đài Loan cần nhiều hơn là vũ khí để đập tan tham vọng của Trung Quốc?
- Đại chiến lược mới của Mỹ nhằm chống lại Trung Quốc sẽ là gì?
- Tại sao các hành động bạo lực của Israel có thể được gọi là khủng bố?
Chiến tranh Nga – Ukraine:
Nga triển khai hệ thống tên lửa phòng không S-400 ở Donbas để chống lại tên lửa HIMARS của Mỹ
Bộ Quốc phòng Nga cho biết đã triển khai hệ thống tên lửa phòng không S-400 ở khu vực Donbas và xung quanh vùng Donetsk để tăng cường khả năng bảo vệ trước các cuộc tấn công từ trên không, đặc biệt nhắm vào các tên lửa HIMARS của Mỹ. S-400 được trang bị hệ thống radar tinh vi có khả năng phát hiện, theo dõi và thu hút các mục tiêu ở tầm xa, tăng cường khả năng phát hiện và theo dõi các mục tiêu di chuyển nhanh như tên lửa dẫn đường HIMARS. Hơn nữa, S-400 được trang bị các hệ thống tác chiến điện tử có thể chống lại các biện pháp đối phó điện tử của đối phương, chẳng hạn như gây nhiễu radar và mồi nhử.
Xem thêm tại: Army Recog, Russia deploys S-400 air defense missile systems in Donbas to counter US HIMARS Rockets. Truy cập ngày 11/4/2023
Nga bàn giao tên lửa Iskander cho Belarus để triển khai sát biên giới Ba Lan
Nga cho biết đã bàn giao các hệ thống tên lửa Iskander-M cho Belarus trong cùng ngày Phần Lan chính thức gia nhập NATO. Iskander-M của Nga di chuyển với tốc độ siêu thanh 2100–2600 m/s và đạt được độ cao 50 km. Nó được thiết kế để sử dụng các đầu đạn thông thường hoặc vũ khí nhiệt hạch để tấn công các mục tiêu nhỏ và cả khu vực (cả di chuyển và cố định), chẳng hạn như vũ khí của địch, hệ thống phòng thủ trên không và chống tên lửa, sở chỉ huy và các trạm liên lạc và quân đội trong các khu vực tập trung.
Xem thêm tại: Army Recog, Russian Iskander missiles handed over to Belarus for deployment close to Polish border. Truy cập ngày 12/4/2023
Ukraine có thể nhận xe bọc thép Bastion từ Pháp
Arquus Defense của Pháp cho biết sẽ cung cấp cho Ukraine 20 xe bọc thép Bastion. Bastion là loại xe bọc thép nặng 12 tấn. Khung gầm của nó được phát triển trên cơ sở VLRA 4×4, mang đến sự kết hợp giữa hiệu suất chiến thuật, độ bền và tính dễ bảo trì. Bastion có khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ, đặc biệt là trinh sát, chỉ huy và kiểm soát tiền phương, tuần tra, an ninh, hộ tống, hỗ trợ rà soát tuyến đường, gìn giữ hòa bình, xử lý vật liệu nổ (EOD), và các hoạt động tại đô thị và khu vực gần.
Xem thêm tại: Defence Blog, Ukraine could receive Bastion armored vehicles from France. Truy cập ngày 7/4/2023
Ukraine và Ba Lan hợp tác đại trùng tu xe tăng T-64
Liên doanh công nghiệp quốc phòng Ukraine Ukroboronprom và nhà sản xuất xe bọc thép lớn nhất Ba Lan “Polska Grupa Zbrojeniowa” (PGZ) đã đồng ý cùng tiến hành đại trùng tu xe tăng T-64. Thỏa thuận này quy định rằng các xe tăng T-64 của Ukraine sẽ được bảo dưỡng và đại tu tại các cơ sở mới thành lập của Bumar-Łabędy ở Gliwice. Ngoài ra, còn có kế hoạch mở rộng hợp tác để bao gồm bảo dưỡng xe tăng T-72 và PT-91 do Ba Lan viện trợ cho Ukraine. Thêm vào đó, khả năng cùng bảo dưỡng các biến thể của xe tăng Leopard 2 do các đồng minh quốc tế cung cấp cho Ukraine cũng đang được xem xét.
Xem thêm tại: Army Recog, Ukraine and Poland join forces for T-64 tank overhauls. Truy cập ngày 13/4/2023
Ukraine sẽ nhận xe tăng Leopard 1 từ Đan Mạch trước mùa hè
Ukraine sẽ nhận tới 100 xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) Leopard 1 của Đan Mạch trước mùa hè để tăng cường khả năng phòng thủ của quốc gia trước cuộc xâm lược của Nga. Leopard 1A5DK là biến thể nâng cấp và hiện đại hóa của quân đội Đan Mạch từ xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 1. Các cải tiến bao gồm động cơ diesel mới, hệ thống ổn định súng tiên tiến, hệ thống điều khiển hỏa lực mới nhất, giáp nâng cấp và tích hợp các hệ thống điện tử hiện đại.
Xem thêm tại: Army Recog, Ukraine to receive Leopard 1 tanks from Denmark before the summer. Truy cập ngày 13/4/2023
Wagner tiến quân ở Bakhmut khi Ukraine chuẩn bị phản công
Các lực lượng Nga do lính đánh thuê của Tập đoàn Wagner dẫn đầu cho biết đã chiếm giữ trung tâm thành phố Bakhmut phía đông trong tuần thứ 58 của cuộc chiến. Tuy nhiên, những người trấn thủ Bakhmut vẫn đang cầm chân quân đội Nga, và các chỉ huy của họ cho biết cuộc tấn công của Nga hiện đang suy yếu rõ ràng. Đồng thời, dân thường thân Nga đang sơ tán khỏi các khu vực bị chiếm đóng ở phía nam khi hàng nghìn binh sĩ Ukraine đã hoàn thành khóa huấn luyện ở nước ngoài để chuẩn bị cho một cuộc phản công có thể diễn ra vào cuối tháng này.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Wagner advances in Bakhmut as Ukraine gears up for counterattack. Truy cập ngày 7/4/2023
Tài liệu tình báo của Mỹ bị rò rỉ liên quan đến cuộc chiến tại Ukraine và nhiều nước khác
Một loạt tài liệu bị rò rỉ có mục đích chứa thông tin tình báo tuyệt mật của Lầu Năm Góc liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine và thu thập thông tin về các đồng minh thân cận của Mỹ đã xuất hiện trực tuyến trong những tuần gần đây. Lầu Năm Góc đã xác nhận rằng các tài liệu quân sự “nhạy cảm và có tính tuyệt mật cao”, nhưng bộ quốc phòng Mỹ đã bác bỏ những tuyên bố dứt khoát về tính xác thực của các tài liệu trong khi liên tục nhấn mạnh rằng ít nhất một số tài liệu đã qua chỉnh sửa. Sau đây là những nội dung chính:
- Những tài liệu này tiết lộ những điểm yếu rõ ràng trong hệ thống phòng không Ukraine và quy mô của các tiểu đoàn quân sự. Chúng cũng cho thấy rằng Mỹ đã thâm nhập vào lực lượng quân sự Nga và Tập đoàn Wagner.
- Số khác cho thấy các đặc vụ Nga đang xây dựng mối quan hệ chặt chẽ hơn với UAE. Phía UAE đã bác bỏ các cáo buộc, gọi chúng là “hoàn toàn sai sự thật”.
- Các tài liệu rò rỉ khác liên quan đến các cáo buộc rằng các nhà lãnh đạo Hàn Quốc đã bị ép vận chuyển đạn pháo tới Ukraine.
- Các nhà phân tích tình báo Mỹ tin rằng cuộc duyệt binh gần đây ở Triều Tiên “có lẽ đã phóng đại” mối đe dọa mà tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) của nước này gây ra cho Mỹ.
- 97 quân nhân thuộc lực lượng đặc biệt từ các nước NATO hoạt động ở Ukraine trong tháng 2 và tháng 3 năm nay. Theo đó, một nửa số quân nhân trong số đó đến từ Anh với 50 người, đứng thứ hai là Latvia với 17 người, kế đến là Mỹ với 14 người, Pháp 15 người và Hà Lan một người.
- Serbia, quốc gia đã từ chối trừng phạt Nga vì xâm lược Ukraine, đã đồng ý cung cấp vũ khí cho Kiev và có thể đã gửi chúng. Bộ trưởng Quốc phòng Serbia Milos Vucevic hôm thứ Tư đã bác bỏ các báo cáo rằng Belgrade đã đồng ý cung cấp vũ khí cho Kiev hoặc đã gửi chúng.
- Ai Cập đã lên kế hoạch cung cấp tên lửa và đạn dược cho Nga. Một quan chức Ai Cập giấu tên gọi tài liệu này là “thông tin vớ vẩn” và cho biết Ai Cập tuân theo “chính sách cân bằng” với tất cả các bên.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Leaked Pentagon documents: What are the major takeaways? Truy cập ngày 7/4/2023
Trung Quốc và Pháp kêu gọi hòa bình ở Ukraine và cam kết đối thoại quân sự sâu sắc hơn
Khi chuyến công du Trung Quốc sắp kết thúc, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đưa ra một tuyên bố chung với chủ tịch Tập Cận Bình nhằm kêu gọi hòa bình ở Ukraine. Tài liệu gồm 51 điểm – có đề cập đến không gian, thương mại, hàng không và khí hậu – đưa ra ý định của Paris và Bắc Kinh nhằm củng cố “lòng tin chính trị chung” và thúc đẩy an ninh toàn cầu. Thêm vào đó, Chiến khu phía Nam của PLA, cơ quan chịu trách nhiệm chính về Biển Đông, sẽ “làm sâu sắc thêm cuộc đối thoại” với Bộ Tư lệnh Châu Á-Thái Bình Dương của các lực lượng Pháp.
Xem thêm tại: Politico, China and France call for peace in Ukraine and vow deeper military dialogue. Truy cập ngày 8/4/2023
Hy Lạp cung cấp thêm cho Ukraine xe BMP-1 IFV và đạn pháo
Chính phủ Hy Lạp sẽ cung cấp thêm pháo binh và đạn dược vũ khí hạng nhẹ, cũng như cung cấp thêm xe chiến đấu bộ binh bọc thép BMP-1 thời Liên Xô từ kho của quân đội Hy Lạp. Những chiếc BMP-1 của Hy Lạp đã duy trì vũ khí trang bị của BMP-1 của Liên Xô, bao gồm một khẩu súng nòng trơn 73 mm có khả năng bắn đạn phân mảnh có sức nổ cao (HE-FRAG), cũng như đạn xuyên giáp dưới cỡ ổn định bằng cánh đuôi có đai tách rời (APFSDS) và được trang bị thêm một súng máy đồng trục 7,62mm ở bên phải súng chính.
Xem thêm tại: Army Recog, Greece to supply Ukraine with more BMP-1 IFVs and artillery ammunition. Truy cập ngày 9/4/2023
Canada cung cấp gói viện trợ quân sự bổ sung cho Ukraine
Thủ tướng Canada Justin Trudeau trong cuộc gặp với Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal hôm thứ tư thông báo rằng Canada sẽ cung cấp gói viện trợ quân sự bổ sung cho Ukraine. Gói hỗ trợ quân sự mới sẽ bao gồm 21.000 súng trường tấn công 5,56mm, 38 súng máy 7,62mm và hơn 2,4 triệu viên đạn kèm theo cho vũ khí kể trên cũng như vũ khí hạng nhẹ đã được Lực lượng Vũ trang Ukraine sử dụng. Tính đến nay, Canada đã cam kết tài trợ hơn 8 tỷ USD cho Ukraine bao gồm hỗ trợ tài chính, quân sự, nhân đạo, phát triển và nhập cư.
Xem thêm tại: Army Recog, Canada to provide additional military aid to Ukraine sourced from Colt Canada. Truy cập ngày 13/4/2023
Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương:
Mỹ tăng cường cung cấp tên lửa chống hạm thế hệ mới
Hải quân Mỹ đang xây dựng lại khả năng chống hạm của mình bằng cách trang bị các tên lửa tàng hình tốt hơn, thông minh hơn và nhanh hơn. Đây cũng là một động thái nhằm loại bỏ dần tên lửa Harpoon, vốn đã được sử dụng như một vũ khí chống tàu nổi chính hiện nay. Lockheed Martin đã mở dây chuyền sản xuất thứ hai để chế tạo tên lửa chống hạm tầm xa (LRASM) và tên lửa đối không liên hợp phạm vi mở rộng (JASSM-ER) với tốc độ sản xuất 500 tên lửa một năm. Hai tên lửa này nhằm mục đích giải quyết những lỗ hổng về năng lực trong vũ khí chống hạm của Mỹ, đặc biệt là những tên lửa phóng từ trên không cho phép giao chiến đối đầu.
Xem thêm tại: Asia Times, US cranking up new-gen anti-ship missile supplies. Truy cập ngày 11/4/2023
Tướng Mỹ nói những chiếc F-22 được cho nghỉ hưu sẽ không bao giờ phù hợp cho chiến đấu
Trung tướng Richard Moore, phó tham mưu trưởng về các kế hoạch và chương trình của Lực lượng Không quân, nói rằng Lực lượng Không quân Mỹ (USAF) không thể sử dụng máy bay phản lực F-22 Block 20 của mình trong xung đột — vì nó sẽ đòi hỏi rất nhiều nỗ lực và chi phí có thể sẵn sàng chiến đấu. USAF có kế hoạch sử dụng số tiền mà họ sẽ tiết kiệm được từ F-22, khoảng 485 triệu USD một năm và 2,5 tỷ USD trong 5 năm tới, để tài trợ cho Dự án lực lượng thống trị trên không thế hệ tiếp theo liên quan tới thiết kế và chế tạo loại máy bay chiến đấu bí mật mới.
Xem thêm tại: Defense One, F-22s Marked for Retirement Will Never Be Combat Worthy, General Says. Truy cập ngày 7/4/2023
Quân đội Mỹ sẵn sàng cho cuộc tập trận hậu cần kỷ lục ở Thái Bình Dương
Mùa hè này, quân đội Mỹ sẽ tổ chức một cuộc tập trận quy mô lớn ở Úc mang tên Talisman Sabre. Đây là một phần của cuộc huấn luyện kéo dài hai tuần bắt đầu vào cuối tháng 7. Theo đó. quân đội Mỹ sẽ vận chuyển một lượng lớn thiết bị quân sự trên các loại địa hình đầy thử thách và ở khoảng cách lớn. Talisman Sabre, cuộc tập trận giữa Úc và Mỹ diễn ra hai năm một lần, sẽ ưu tiên cho phần hậu cần và ít chú trọng hơn vào các hoạt động khác. Ngoài Mỹ và Úc, cuộc tập trận còn có sự tham gia của quân đội Hàn Quốc, Indonesia và Nhật Bản.
Xem thêm tại: Defense News, Army readies for record-setting logistics exercise in Pacific. Truy cập ngày 9/4/2023
Lầu Năm Góc áp dụng quyền chuyển nhượng vũ khí mới tương tự Ukraine đối với Đài Loan
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cho biết Lầu Năm Góc dự định sử dụng điều khoản ủy quyền trị giá 1 tỷ USD để chuyển vũ khí cho Đài Loan thông qua thẩm quyền rút vốn của tổng thống – cơ chế chuyển giao thiết bị tương tự như đối với Ukraine. Bộ trưởng Austin lưu ý rằng Mỹ sẽ đưa ra yêu cầu tài trợ để lấp đầy các hệ thống vũ khí được gửi đến Đài Loan dưới thẩm quyền rút vốn của tổng thống. Thẩm quyền rút vốn của tổng thống sẽ cho phép Mỹ chuyển ngay vũ khí cho Đài Loan vì chúng đến trực tiếp từ các kho dự trữ quân sự hiện có của Mỹ.
Xem thêm tại: Defense News, Pentagon to use new Taiwan arms transfer authority, similar to Ukraine. Truy cập ngày 8/4/2023
Các doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng Mỹ lên kế hoạch cho chuyến thăm Đài Loan đầu tiên sau bốn năm
Khoảng 25 nhà thầu quốc phòng Mỹ có kế hoạch cử đại diện đến Đài Loan vào đầu tháng 5 để thảo luận về việc cùng sản xuất drone và đạn dược khi Washington tìm kiếm các lựa chọn khác nhau để giúp tăng cường khả năng phòng thủ của hòn đảo. Phái đoàn sẽ do Steven Rudder, chỉ huy nghỉ hưu của Lực lượng Thủy quân Lục chiến Mỹ tại Thái Bình Dương, dẫn đầu. Lý do Washington cởi mở với ý tưởng này phần lớn vì các nhà thầu quốc phòng Mỹ đang phải trầy trật để theo kịp các nghĩa vụ trong và ngoài nước do cuộc chiến tại Ukraine và Mỹ vẫn phải cung cấp khoảng 19 tỷ USD vũ khí đã cam kết cho Đài Loan.
Xem thêm tại: Nikkei Asia, U.S. defense industry plans first Taiwan trip in four years. Truy cập ngày 12/3/2023
Trung Quốc phát động ba ngày tập trận quân sự quanh Đài Loan
Trung Quốc hôm thứ bảy đã tiến hành các cuộc tập trận quân sự xung quanh Đài Loan nhằm “cảnh báo nghiêm khắc” đối với chính phủ của hòn đảo sau cuộc gặp giữa tổng thống Thái Anh Văn và chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy. Cuộc tập trận kéo dài ba ngày có tên là “Thanh kiếm thống nhất sắc bén” bao gồm cả việc diễn tập bao vây Đài Loan và bắn đạn thật. Bộ Quốc phòng Đài Loan sau đó cho biết đã phát hiện 71 máy bay và 9 tàu hải quân của Trung Quốc xung quanh hòn đảo, 45 trong số chúng vượt qua đường trung tuyến eo biển Đài Loan. Ngoài ra, Đài Loan cũng cho biết các loại vũ khí đang được triển khai, bao gồm “pháo tên lửa tầm xa, tàu khu trục hải quân, tàu tên lửa, máy bay chiến đấu của lực lượng không quân, máy bay ném bom, máy bay tác chiến điện tử và máy bay tiếp dầu trên không, cũng như tên lửa thông thường”.
Xem thêm tại: Barrons, China Launches Three Days Of Military Drills Around Taiwan. Truy cập ngày 8/4/2023; Japan Times, China sends 71 warplanes near Taiwan as military drills kick off. Truy cập ngày 9/4/2023
Trung Quốc ‘vũ khí hóa’ việc kiểm soát các kim loại đất hiếm quan trọng
Trung Quốc đã vấp phải cáo buộc “vũ khí hóa” việc kiểm soát các kim loại đất hiếm cần thiết cho tua-bin gió và ô tô điện trong bối cảnh có báo cáo cho rằng Bắc Kinh đang chuẩn bị lệnh cấm xuất khẩu công nghệ chủ chốt. Đất hiếm là một nhóm các kim loại như neodymium và dysprosium được sử dụng trong các ứng dụng công nghệ cao, chẳng hạn như để chế tạo nam châm vĩnh cửu giúp tua-bin gió chạy. Động thái hạn chế xuất khẩu công nghệ của Trung Quốc diễn ra khi các nước đối thủ cố gắng cắt giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc.
Xem thêm tại: Telegraph, China ‘weaponising’ grip on vital rare earth metals. Truy cập ngày 7/4/2023
Philippines không cho phép Mỹ sử dụng căn cứ mới cho ‘hành động nhằm mục đích tấn công’
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr đảm bảo với Trung Quốc rằng các căn cứ quân sự mà Mỹ có thể tiếp cận sẽ không được sử dụng trong bất kỳ hành động tấn công nào, nhấn mạnh rằng thỏa thuận với Washington được thiết kế để tăng cường khả năng phòng thủ của Manila. Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuần trước cho biết việc Mỹ tăng cường triển khai quân đội ở Philippines sẽ chỉ dẫn đến căng thẳng hơn trong khu vực sau khi Manila cho phép Washington tiếp cận thêm 4 căn cứ quân sự có vị trí gần Đài Loan và vùng đảo Hoàng Sa.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Philippines won’t allow US to use bases for ‘offensive actions’. Truy cập ngày 11/4/2023
Mỹ, Philippines tiến hành tập trận lớn nhất từ trước tới nay
Mỹ và Philippines hôm thứ ba đã khai mạc cuộc tập trận quân sự hàng đầu lớn nhất từ trước đến nay, chỉ một ngày sau khi Trung Quốc chuẩn bị kết thúc cuộc tập trận xung quanh Đài Loan. Cuộc tập trận quân sự Balikatan giữa Mỹ và Philippines sẽ tập trung vào phát triển an ninh hàng hải và các hoạt động đổ bộ, đồng thời sẽ bao gồm cả huấn luyện bắn đạn thật cùng với sự hiện diện của hơn 17.600 quân nhân, con số gần gấp đôi so với năm ngoái. Quy mô của cuộc tập trận đánh dấu nỗ lực cao nhất của Mỹ nhằm khôi phục quan hệ với Philippines dưới thời Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. Ngoài ra, tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Milius đã tiến hành các hoạt động “tự do hàng hải” ở Biển Đông hôm thứ Hai gần quần đảo Trường Sa. Cùng với đó, chính quyền Philippines cũng đang xem xét việc mở rộng phạm vi phủ sóng của các cuộc tập trận Balikatan để triển khai thêm Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines (PCG).
Xem thêm tại: Bloomberg, US, Philippines Follow Taiwan Drills With Biggest Exercises Yet. Truy cập ngày 11/4/2023; CNN, Gov’t eyes expansion of Balikatan coverage to include PCG. Truy cập ngày 13/4/2023
Phillipines, Mỹ để mắt đến các cuộc tuần tra chung, tập trận hàng hải với các quốc gia ‘cùng chí hướng’ ở Biển Đông trong năm nay
Trong một tuyên bố chung hôm thứ Tư sau cuộc họp cấp bộ trưởng 2+2 ở Washington, D.C., Mỹ và Philippines cho biết các nước “có cùng chí hướng” cũng có thể tham gia cuộc tập trận hàng hải của hai nước này. Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo, Bộ trưởng QP Carlito Galvez Jr., Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Bộ trưởng QP Lloyd Austin cũng cam kết hoàn thiện kế hoạch nối lại các hoạt động hàng hải kết hợp, bao gồm cả việc tiến hành các chuyến tuần tra chung của Mỹ và hải quân Philippines ở Biển Đông. Ngoại trưởng Manalo cũng cho biết trong một diễn đàn hôm thứ Ba rằng họ đang xem xét khả năng hợp tác hàng hải với Úc và Nhật Bản.
Xem thêm tại: CNN, PH, US eye joint patrols, maritime drills with ‘like-minded’ nations in South China Sea this year. Truy cập ngày 13/4/2023
Nhật Bản ký thỏa thuận phát triển tên lửa tầm xa và tên lửa đánh chặn trị giá 2,8 tỷ USD
Nhật Bản đã trao hợp đồng cho Công ty Công nghiệp nặng Mitsubishi để phát triển tên lửa phóng từ tàu ngầm như một phần trong việc phát triển khả năng phản công của nước này. Các vũ khí mới, với tầm bắn dự kiến khoảng 1.000 km, được thiết kế để tấn công các địa điểm như căn cứ tên lửa của đối phương. Việc trang bị chúng trên các tàu ngầm vốn cơ động và khó bị phát hiện khiến tên lửa trở thành một công cụ răn đe hiệu quả hơn bằng cách làm phức tạp thêm các cuộc phản công của đối phương. Thêm vào đó, chính phủ Nhật cũng đã ký hợp đồng với Mitsubishi để sản xuất hàng loạt tên lửa đất đối hạm Type 12 phiên bản nâng cấp với tầm bắn mở rộng, cũng như các phương tiện lượn siêu thanh để bảo vệ các đảo xa xôi. Dự kiến hai loại tên lửa này sẽ ra mắt vào năm tài chính 2026.
Xem thêm tại: Nikkei Asia, Japan taps Mitsubishi Heavy for sub-launched standoff missiles. Truy cập ngày 13/4/2023
Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản lo ngại hoạt động mạng ‘độc hại’ của Triều Tiên
Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản hôm thứ Sáu bày tỏ quan ngại sâu sắc về các hoạt động mạng “độc hại” của Triều Tiên nhằm hỗ trợ các chương trình vũ khí của Bình Nhưỡng. Theo đó, tin tặc Triều Tiên đánh cắp các quỹ tiền điện tử, sử dụng chúng làm nguồn chính để tài trợ cho các chương trình vũ khí của nước này. Trong bối cảnh Triều Tiên gia tăng các mối đe dọa hạt nhân và tên lửa, các đặc phái viên hạt nhân của Hàn Quốc đã có cuộc hội đàm với những người đồng cấp Mỹ và Nhật Bản tại Seoul trong tuần này và lên án các vụ thử vũ khí của Triều Tiên.
Xem thêm tại: Reuters, US, S.Korea, Japan concerned over N.Korea’s ‘malicious’ cyber activities. Truy cập ngày 8/4/2023
Hàn Quốc cho Mỹ mượn 500.000 viên đạn pháo
Hàn Quốc đã đồng ý cho Mỹ mượn 500.000 viên đạn pháo 155mm, động thái có thể giúp Washington linh hoạt hơn trong việc cung cấp đạn dược cho Ukraine. Hàn Quốc quyết định cho mượn đạn thay vì bán là nhằm giảm thiểu khả năng đạn pháo của Hàn Quốc được sử dụng trong cuộc xung đột ở Ukraine. Theo các quan chức, số đạn này sẽ được Mỹ sử dụng chủ yếu để lấp đầy kho dự trữ của mình. Trước đó vào tháng hai, Mỹ cũng đã hỏi mua 100,000 đạn pháo nhưng Seoul đã phải tìm cách khác để có thể đáp ứng nhu cầu của Washington.
Xem thêm tại: Reuters, South Korea to lend 500,000 rounds of artillery shells to US. Truy cập ngày 13/4/2023
Tên lửa Triều Tiên khiến Nhật Bản đưa ra cảnh báo sơ tán
Triều Tiên đã bắn một tên lửa đạn đạo tầm xa hôm thứ Năm mà có thể là một biến thể sử dụng nhiên liệu rắn tàng hình, khiến Nhật Bản phải đưa ra một cảnh báo sơ tán để người dân Hokkaido tìm nơi trú ẩn ngay lập tức. Thủ tướng Nhật Fumio Kishida cho biết đã xác nhận “không có tên lửa nào rơi xuống lãnh thổ Nhật Bản” và Tokyo đang tiếp tục phân tích vụ phóng. Trong khi đó, quân đội Hàn Quốc cho biết Triều Tiên có thể đã tiến hành thử nghiệm một hệ thống vũ khí mới, có thể là tên lửa nhiên liệu rắn tầm trung hoặc xa hơn.
Triều Tiên sau đó đã chính thức lên tiếng xác nhận vụ phóng thử thành công tên lửa đạn đạo liên lục địa nhiên liệu rắn đầu tiên của nước này, với tên gọi Hwasong-18. Các tên lửa nhiên liệu rắn an toàn hơn khi triển khai, dễ dàng cơ động hơn, và triển khai nhanh chóng hơn so với các phiên bản nhiên liệu lỏng. Vụ phóng được đánh giá là thành tựu quan trọng của quân đội Triều Tiên, mặc dù bước đi này không phải là điều bất ngờ với giới phân tích.
Xem thêm tại: Japan Times, North Korean missile prompts Japan to issue brief evacuation warning.; Al Jazerra, North Korea tests first ever solid fuek ICBM, Hwasong-18, Truy cập ngày 13/4/2023
Mỹ triển khai máy bay ném bom hạt nhân khi căng thẳng gia tăng với Triều Tiên
Mỹ đã điều các máy bay ném bom B-52 có khả năng mang vũ khí hạt nhân đến bán đảo Triều Tiên nhằm phô trương sức mạnh trong bối cảnh có lo ngại rằng Bình Nhưỡng có thể tiến hành một vụ thử hạt nhân. Máy bay ném bom tầm xa B-52 đã tham gia cuộc tập trận trên không chung với các máy bay chiến đấu của Mỹ và Hàn Quốc. Các cuộc tập trận “cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của liên minh Hàn Quốc-Mỹ và sự sẵn sàng đáp trả bất kỳ hành động khiêu khích nào của Triều Tiên một cách nhanh chóng và áp đảo”.
Xem thêm tại: Al Jazeera, US flies nuclear-capable bombers as tensions soar with N Korea. Truy cập ngày 7/4/2023
Triều Tiên cho biết thử nghiệm thêm drone tấn công hạt nhân dưới nước
Triều Tiên vừa tiến hành một cuộc thử nghiệm khác đối với drone tấn công dưới nước có khả năng mang đầu đạn hạt nhân. Bình Nhưỡng đã thử nghiệm drone Haeil-2 hơn một tuần sau cuộc thử nghiệm drone Haeil-1, được thiết kế nhằm thực hiện các cuộc tấn công lén lút trong vùng biển của kẻ thù. Vào năm ngoái, Triều Tiên đã thực hiện số vụ thử vũ khí kỷ lục và duy trì động lực quân sự trong năm nay, tuyên bố rằng mình cần tăng cường khả năng phòng thủ vì các cuộc tập trận chung giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Xem thêm tại: Al Jazeera, N Korea says tested another underwater nuclear attack ‘drone’. Truy cập ngày 9/4/2023
Kim Jong Un kêu gọi khả năng răn đe chiến tranh ‘thực dụng, tấn công’ hơn
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un kêu gọi tăng cường khả năng răn đe chiến tranh của nước này theo cách “thực dụng và mang tính tấn công hơn” để chống lại các động thái gây hấn của Mỹ và Hàn Quốc. Ông Kim Jong-un đã đưa ra nhận xét này tại một cuộc họp mở rộng của Quân ủy Trung ương được tổ chức vào thứ Hai để thảo luận về những nỗ lực đang diễn ra nhằm tăng cường khả năng răn đe chiến tranh của đất nước để “đối phó với các động thái leo thang của đế quốc Mỹ và những kẻ phản bội bù nhìn Hàn Quốc nhằm phát động một cuộc chiến tranh xâm lược”. Đặc biệt hơn, ông Kim Jong-un đã xem xét “các kế hoạch hoạt động tấn công tiền tuyến” khi đang chỉ vào các khu vực của Hàn Quốc trên bản đồ trong cuộc họp này.
Xem thêm tại: Reuters, North Korea’s Kim calls for more ‘practical, offensive’ war deterrence. Truy cập ngày 12/4/2023
ASEAN ‘lên án mạnh mẽ’ vụ không kích chết người ở Myanmar
Các quốc gia ASEAN đã lên án mạnh mẽ vụ đánh bom của quân đội Myanmar vào một ngôi làng ở khu vực miền trung Sagaing khiến hàng chục người thiệt mạng, trong đó có cả trẻ em. 100 người đã thiệt mạng khi máy bay chiến đấu Myanmar thả bom xuống hội trường cộng đồng vào sáng thứ Ba. Vụ tấn công ở Pa Zi Gyi diễn ra vài ngày sau khi giao tranh dữ dội ở bang Karen miền nam khiến hàng nghìn người chạy trốn qua biên giới sang Thái Lan.
Xem thêm tại: Al Jazeera, ASEAN ‘strongly condemns’ deadly Myanmar air attack. Truy cập ngày 13/4/2023
Ấn Độ chất vấn Myanmar về trạm gián điệp của Trung Quốc trên đảo xa
Ấn Độ đã chất vấn Myanmar trong những tháng gần đây với thông tin tình báo cho thấy Trung Quốc đang hỗ trợ xây dựng một trạm giám sát trên một hòn đảo xa xôi ở Vịnh Bengal. Các đại diện từ chính quyền quân sự của Myanmar phủ nhận bất kỳ sự tham gia nào của Trung Quốc và bác bỏ những lo ngại của Ấn Độ. Tuy nhiên, Ấn Độ vẫn quan ngại rằng cơ sở hạ tầng sẽ cho phép Trung Quốc theo dõi thông tin liên lạc từ các căn cứ hải quân và theo dõi tên lửa từ các bãi thử trên bờ biển phía đông của nước này.
Xem thêm tại: Bloomberg, India Confronted Myanmar About Chinese Spy Post on Remote Island. Truy cập ngày 8/4/2023
Không quân Ấn Độ, Không quân Mỹ bắt đầu cuộc tập trận quân sự chung
Lực lượng Không quân Ấn Độ và Lực lượng Không quân Mỹ hôm thứ hai đã khởi động giai đoạn đầu tiên của Cuộc tập trận Cope Ấn Độ lần thứ 23 tại căn cứ không quân Arjan Singh, Kalaikunda và Arga. Giai đoạn mở đầu của cuộc tập trận này sẽ tập trung vào khả năng cơ động trên không và sẽ có sự tham gia của máy bay vận tải và Lực lượng đặc biệt của cả hai lực lượng không quân Mỹ và Ấn Độ. Cuộc tập trận còn có sự hiện diện của phi công Lực lượng phòng vệ trên không Nhật Bản với tư cách quan sát viên.
Xem thêm tại: First Post, IAF, US Air Force commence joint military drills. Truy cập ngày 11/4/2023
Ấn Độ trao hợp đồng tên lửa Akash và tàu ngầm cho BrahMos
Bộ Quốc phòng Ấn Độ đã chọn Bharat Dynamics để cung cấp hệ thống Akash, một vũ khí phòng không tầm ngắn do chính Ấn Độ sản xuất trị giá 996,2 triệu USD. Theo thỏa thuận này, Lục quân Ấn Độ sẽ nhận được hai trung đoàn, mỗi trung đoàn có sáu đơn vị hỏa lực và một số lượng không xác định tên lửa đất đối không tầm bắn 30 km. Cùng với đó, Bộ QP Ấn cũng đã trao một hợp đồng trị giá 17 tỷ rupee cho công ty liên doanh Ấn-Nga BrahMos Aerospace để mua một số lượng không xác định các khẩu đội ven biển di động hàng hải thế hệ tiếp theo được gọi là NGMMCB (LR). Các hệ thống NGMMCB (LR) này sẽ được trang bị tên lửa hành trình siêu thanh BrahMos giúp tăng cường khả năng tấn công trên biển của Hải quân Ấn Độ
Xem thêm tại: Defense News, India awards contracts for Akash and BrahMos missiles, plus more ships. Truy cập ngày 9/4/2023
Cảnh sát biển Việt Nam tuần tra liên hợp với Cảnh sát biển Trung Quốc
Cảnh sát biển Việt Nam và cảnh sát biển Trung Quốc sẽ có chuyến tuần tra liên hợp trên vùng biển lân cận đường phân định Vịnh Bắc Bộ lần thứ nhất trong năm và là lần thứ sáu tại vùng biển này. Chuyến tuần tra liên hợp với Cảnh sát biển Trung Quốc lần này sẽ diễn ra từ ngày 11 đến 13-4. Phạm vi tuần tra trải dài trên 13 điểm với quãng đường 255,5 hải lý, từ Đông Bắc đảo Cồn Cỏ 48 hải lý đến Đông Nam đảo Trần 14 hải lý. Chuyến tuần tra nhằm góp phần thực hiện tốt luật pháp quốc tế, duy trì trật tự an ninh trong khu vực biển Vịnh Bắc Bộ để góp phần tăng cường mối quan hệ hợp tác, hiểu biết lẫn nhau giữa lực lượng Cảnh sát biển hai nước.
Xem thêm tại: qdnd.vn, Cảnh sát biển Việt Nam tuần tra liên hợp với Cảnh sát biển Trung Quốc. Truy cập ngày 10/4/2023
Hải quân Việt Nam – Hải quân Hàn Quốc tham vấn song phương lần thứ nhất
Hải quân Việt Nam và Hải quân Hàn Quốc hôm thứ hai đã tổ chức tham vấn song phương lần thứ nhất tại Hải Phòng. Buổi tham vấn có sự tham gia của Chuẩn Đô đốc Phạm Khắc Lượng, Phó Tham mưu trưởng Hải quân Việt Nam và Chuẩn Đô đốc KwaK Kwang Sub, Cục trưởng Cục Chính sách, Bộ Tư lệnh Hải quân Hàn Quốc. Hải quân 2 nước đã tích cực thúc đẩy trao đổi đoàn các cấp thăm viếng lẫn nhau, trao đổi và chia sẻ chuyên môn, kinh nghiệm về các lĩnh vực mà hai bên cùng quan tâm. Thời gian tới, hai bên tiếp tục triển khai các nội dung hợp tác trên cơ sở thỏa thuận đã ký kết như: duy trì trao đổi các đoàn cấp cao; duy trì các cơ chế đối thoại, tham vấn hải quân song phương.
Xem thêm tại: Báo Hải Quân VN, Hải quân Việt Nam – Hải quân Hàn Quốc tham vấn song phương lần thứ nhất. Truy cập ngày 12/4/2023
Châu Âu – Trung Đông – Châu Phi – Mỹ-Latinh:
Mỹ mở cơ sở bảo trì quân đội tại Ba Lan
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Cộng hòa Ba Lan và Đại sứ Mỹ tại Ba Lan đã tham dự lễ khai trương Khu phức hợp Lưu trữ và Bảo trì Thiết bị Dài hạn nhằm thể hiện khả năng song phương trong việc phản ứng nhanh chóng nhằm hỗ trợ các đồng minh và đối tác châu Âu trong thời kỳ khủng hoảng vào ngày 5 tháng 4 năm 2023 tại Powidz, Ba Lan. Cơ sở hạ tầng này sẽ đóng vai trò rất quan trọng trong việc triển khai lực lượng và còn cho phép bổ sung các thiết bị có sẵn ở châu Âu, giúp giảm thời gian triển khai và cung cấp thêm sức mạnh chiến đấu cho các chiến dịch bất ngờ.
Xem thêm tại: Army.mil, Army Prepositioned Stock facility opens in Poland. Truy cập ngày 7/4/2023
Romania mua máy bay chiến đấu F-35 để tăng cường khả năng phòng không
Romania cho biết họ dự định mua máy bay chiến đấu thế hệ mới nhất F-35 của Mỹ để tăng cường khả năng phòng không. Romania có chung đường biên giới dài 650 km với Ukraine, là nơi đặt hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo của Mỹ kể từ năm ngoái. Trước đó vào tháng 3, Bộ QP Romania cho biết sẽ mua xe tăng Abrams do General Dynamics sản xuất như một phần của kế hoạch mua sắm quốc phòng rộng lớn hơn.
Xem thêm tại: Reuters, Romania aims to buy F-35 fighter planes to boost air defences. Truy cập ngày 12/3/2023
Israel tấn công Lebanon và Gaza sau cuộc tấn công tên lửa
Quân đội Israel đã tiến hành các cuộc không kích nhằm vào các mục tiêu của nhóm chiến binh Palestine Hamas ở miền nam Lebanon và Dải Gaza. Phía Israel cũng đổ lỗi cho các chiến binh ở Gaza đã bắn thêm hàng chục quả rocket sau khi các cuộc tấn công bắt đầu. Căng thẳng dâng cao sau hai đêm cảnh sát Israel đột kích vào nhà thờ Hồi giáo al-Aqsa ở Jerusalem vào đầu tuần này. Các cuộc tấn công đã gây ra các cuộc đối đầu bạo lực với người Palestine bên trong nhà thờ Hồi giáo, địa điểm linh thiêng thứ ba của đạo Hồi và gây ra sự tức giận trên toàn khu vực. Cùng với đó, lãnh đạo Hamas Ismail Haniyeh đã gặp thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah ở Beirut để thảo luận về các nỗ lực kháng chiến chống lại Tel Aviv, sau một ngày cuối tuần căng thẳng khi nhóm Hamas của ông bắn tên lửa qua biên giới phía nam và phía bắc của Israel.
Xem thêm tại: BBC News. Israel strikes Lebanon and Gaza after major rocket attack. Truy cập ngày 9/4/2023; Jerusalem Post, Hezbollah, Hamas heads meet, promise further ‘resistance’ against Israel. Truy cập ngày 10/4/2023
Quân đội Israel giết người Palestine, người định cư tiến đến tiền đồn bất hợp pháp
Một đứa trẻ Palestine đã bị lực lượng Israel giết chết trong trại tị nạn Aqabet Jaber ở Jericho, khi một nhóm người định cư diễu hành đến một tiền đồn bất hợp pháp gần thành phố Nablus bị chiếm đóng đã gây thêm bạo lực cho Bờ Tây. Quân đội Israel nói rằng họ đã hoạt động tại trại tị nạn Aqabat Jabr của Jericho trong nỗ lực bắt giữ những người Palestine mà họ nghi ngờ đã tấn công người Israel và lực lượng của họ đã phản ứng khi bị những kẻ tình nghi nổ súng vào mình.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Israeli army kills Palestinian, settlers march to illegal outpost. Truy cập ngày 11/4/2023
Hy Lạp ký hợp đồng với Israel mua tên lửa chống tăng Spike
Bộ Quốc phòng Israel hôm thứ Hai cho biết nước này đã ký hợp đồng trị giá 400 triệu USD với Hy Lạp để bán tên lửa dẫn đường chống tăng Spike do công ty Rafael của Israel sản xuất. Tên lửa Spike được trang bị đầu dò quang điện tiên tiến, cho phép chúng khóa mục tiêu và tự dẫn đường mà không cần người điều khiển liên tục nhập liệu. Khả năng vừa phóng vừa quên này làm tăng khả năng sống sót của bệ phóng và giảm khối lượng công việc cho người vận hành. Tầm bắn của từng biến thể tên lửa Spike như sau: tầm ngắn 1,5 km, tầm trung 2,5 km, tầm xa 4 km, tăng tầm 8 km, còn biến thể Spike-NLOS có tầm bắn lên tới 25-30 km.
Xem thêm tại: Army Recog, Greece signs a contract with Israel to purchase Spike anti-tank missiles. Truy cập ngày 11/4/2023
Lãnh đạo người Kurd ở Syria lên án cuộc tấn công sân bay của Thổ Nhĩ Kỳ
Lực lượng Dân chủ Syria do người Kurd lãnh đạo và do Mỹ hậu thuẫn đã xác nhận hôm thứ Bảy rằng chỉ huy trưởng của lực lượng này, Mazloum Abdi, đã có mặt tại sân bay ở miền bắc Iraq vào thời điểm xảy ra vụ tấn công do Thổ Nhĩ Kỳ thực hiện. Mazloum Abdi sau đó đã nói thêm rằng vào thời điểm xảy ra vụ tấn công, ông đang ở cùng với quân đội của liên minh do Mỹ lãnh đạo đang chiến đấu với nhóm Nhà nước Hồi giáo. Thổ Nhĩ Kỳ đã dành nhiều năm chiến đấu với các chiến binh người Kurd ở phía đông và cộng đồng người Kurd đông đảo sống ở các nước láng giềng Iraq và Syria.
Xem thêm tại: AP, Iraq, Syria’s Kurdish leader condemn attack on airport. Truy cập ngày 10/4/2023
Tàu chiến Nga cập cảng Ả Rập Saudi
Một tàu chiến của Nga có tên là Đô đốc Gorshkov đã được phát hiện tại một cảng ở Ả Rập Saudi trong tuần này, đây là chuyến cập cảng lần đầu tiên kể từ khi Riyadh thiết lập lại quan hệ ngoại giao với Iran. Tàu chiến này là một khinh hạm dài 135 mét và được trang bị tên lửa hành trình siêu thanh Zircon. Con tàu trước đó đã tham gia một cuộc tập trận chung với Trung Quốc và Nam Phi ở phía tây Ấn Độ Dương vào tháng 2 và một cuộc tập trận chung với Trung Quốc và Iran ở Vịnh Ô-man.
Xem thêm tại: Jerusalem Post, Russian warship spotted in Saudi Arabian port. Truy cập ngày 9/4/2023
Pakistan mở chiến dịch chống các nhóm vũ trang giữa bất ổn chính trị và kinh tế
Chính phủ Pakistan đã công bố kế hoạch phát động một chiến dịch trên toàn quốc nhằm tiêu diệt tận gốc các nhóm vũ trang ở nước này. Pakistan gần đây đã chứng kiến lực lượng Taliban Pakistan (Tehreek-e-Taliban Pakistan hoặc TTP) gia tăng các cuộc tấn công vào lực lượng an ninh sau khi đơn phương chấm dứt thỏa thuận ngừng bắn với chính phủ vào tháng 11 năm ngoái. Tuy nhiên, Pakistan đang có nguy cơ vỡ nợ với chương trình cứu trợ của IMF, vốn bị đình trệ kể từ tháng 11 năm ngoái, trong khi mâu thuẫn chính trị gay gắt đang diễn ra giữa chính phủ đương nhiệm và cựu thủ tướng Imran Khan.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Amid turmoil, Pakistan to launch operation against armed groups. Truy cập ngày 8/4/2023
Ấn Độ đề xuất bán vũ khí số lượng lớn cho các nước châu Phi
Ấn Độ đã cung cấp nhiều loại vũ khí do chính mình sản xuất cho các nước châu Phi trong hội nghị chung đầu tiên của các chỉ huy quân đội Ấn Độ và châu Phi ở Pune. Các loại vũ khí được cung cấp bao gồm Hệ thống Phòng không Akash, hệ thống tên lửa phóng nhiều lần Pinaka và xe tăng chiến đấu chủ lực Arjun. Akash là tên lửa đất đối không di động tầm trung (SAM) có thể nhắm mục tiêu máy bay ở khoảng cách lên tới 30 km và có khả năng vô hiệu hóa các mục tiêu trên không như máy bay chiến đấu, tên lửa hành trình, tên lửa không đối đất và tên lửa đạn đạo.
Xem thêm tại: Army Recog, India proposes massive weapons sales to African countries. Truy cập ngày 12/4/2023
Chuyên mục Phân tích:
Bài học cho cuộc chiến tương lai từ Ukraine (P11): Vũ khí hạt nhân vẫn quan trọng
Dù các nhà phân tích, chuyên gia liên tục khuyên Washington không nên để tâm đến những lời đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân của ông Putin, chính quyền tổng thống Joe Biden vẫn xem xét chúng một cách nghiêm túc. Lý do nào khiến cho Washington phải xem trọng những lời đe dọa của Moscow đến vậy? Trước nhất, tổng thống Putin chỉ huy cả một kho vũ khí hạt nhân có thể xóa sổ Mỹ khỏi bản đồ thế giới. Điều này cho thấy một thực tế rằng một cường quốc hạt nhân có thể tiêu diệt đối thủ của mình, dù làm như vậy sẽ khiến cho bản thân cũng bị tiêu diệt bởi hành động đáp trả của đối phương, thứ được các nhà chiến lược gọi là đảm bảo hủy diệt lẫn nhau (MAD).
Kế đến, tại sao Mỹ vẫn chưa gửi quân đến chiến trường Ukraine? Đó là vì các tổng thống Mỹ sẽ phải đặt lợi ích quốc gia của mình lên hàng đầu khi cân nhắc liệu Mỹ có nên tham gia vào cuộc xung đột trong tương lai hay không và bằng cách nào, ví dụ như việc đối đầu với Trung Quốc tại Đài Loan. Thứ ba, Moscow vẫn sở hữu khoảng 1,900 vũ khí hạt nhân chiến thuật tầm ngắn, với mỗi một đầu đạn có sức công phá tương đương quả bom nguyên tử Mỹ thả xuống Hiroshima. Do đó, hậu quả của việc sử dụng chỉ một đầu đạn tại Ukraine có thể khiến 140,000 người thiệt mạng. Mặt khác, vũ khí hạt nhân chiến thuật có thể được sử dụng để răn đe Nga, như đã làm với Liên Xô trong Chiến tranh Lạnh. Tuy nhiên, trong khi Mỹ đã loại bỏ lượng lớn vũ khí hạt nhân chiến thuật sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc thì Nga lại sử dụng chúng như trụ cột trong thế bố trí an ninh của mình. Thứ năm, ngoài việc dựa vào “cấm kỵ hạt nhân”, thứ vốn được cả Mỹ và Nga sử dụng để răn nhau, Mỹ còn tạo ra chiếc ô hạt nhân nhằm bảo vệ các đồng minh không sở hữu vũ khí hạt nhân bằng việc đảm bảo rằng kho vũ khí hạt nhân của Mỹ sẽ được sử dụng để bảo vệ những nước này. Tuy nhiên, Mỹ không có bất cứ cam kết sử dụng vũ khí hạt nhân để bảo vệ Ukraine hay Đài Loan.
Cuối cùng, khó thể phủ nhận rằng có sự tương đồng giữa chiếc ô hạt nhân của Mỹ đối với các đồng minh NATO và lời đe dọa của ông Putin nhằm đáp trả bất kỳ cuộc tấn công nào đối với lãnh thổ mà Nga mới sáp nhập. Liệu ông Putin có sử dụng vũ khí hạt nhân để ngăn chặn việc lực lượng Ukraine do Mỹ hậu thuẫn chiếm lấy vùng lãnh thổ Ukraine mà Nga sáp nhập? Việc phân biệt đâu là một mối đe dọa nghiêm trọng và đâu là sự lừa phỉnh vẫn còn rất khó.
Xem thêm tại: Foreign Policy, Lessons for the Next War: Nuclear Weapons Still Matter. Truy cập ngày 9/4/2023
Bài học hiện đại hóa quân đội cho Đông Nam Á từ cuộc chiến Nga-Ukraine
Các quốc gia Đông Nam Á đang hiện đại hóa quân đội của mình nhằm phản ứng lại trước đối đầu Mỹ-Trung. Nhưng việc hiện đại hóa quốc phòng là một hiện tượng phức tạp liên quan đến nhiều yếu tố thúc đẩy và hỗ trợ. Một trong những yếu tố thúc đẩy quan trọng đó là tái cấp vốn nhằm thay thế các chiến đấu cơ và tàu chiến đã lỗi thời với khí tài mới. Thêm vào đó, các thay đổi trong học thuyết cũng là một yếu tố thúc đẩy, ví dụ như việc chuyển từ quốc phòng nội bộ sang bên ngoài – với nội bộ tập trung vào lục quân, bên ngoài tập trung vào lực lượng không quân và hải quân. Kế đến, yếu tố thúc đẩy việc hiện đại hóa quốc phòng là các bản đánh giá mối đe dọa nhằm trả lời câu hỏi đâu là mối đe dọa (thực tế hoặc nhận thức) mà đất nước phải đối mặt và nên chuẩn bị như thế nào để đối phó với chúng? Lấy ví dụ, từ đầu những năm 1990 Việt Nam đã trang bị chiến đấu cơ và tàu ngầm cho lực lượng vũ trang của mình nhằm răn đe Trung Quốc, khi Hà Nội xem các hành động bành trướng hàng hải của Bắc Kinh là mối đe dọa đối với các tuyên bố pháp lý và chủ quyền của mình tại Biển Đông. Ngoài ra, các nhà hoạch định chính sách quốc phòng còn thực hiện các đánh giá dựa trên khả năng, thứ đôi khi thúc đẩy tâm lý “theo kịp các nước láng giềng”, ví dụ như Thái Lan mua ba tàu ngầm Trung Quốc vì tất cả các nước láng giềng của mình đều sở hữu tàu ngầm. Tham nhũng cũng là một yếu tố thúc đẩy khi các hợp đồng mua vũ khí lớn đi kèm với giá đắt đỏ tạo cơ hội cho các chính trị gia tham lam bỏ túi hàng triệu USD. Dù Đông Nam Á có dân số 650 triệu người, nơi có nhiều nền kinh tế đang phát triển nhanh nhất thế giới, nhưng ngân sách quốc phòng của khu vực khá khiêm tốn so với các khu vực khác.
Vậy liệu cuộc xâm lược Ukraine của Nga có khiến cho các nước Đông Nam Á gia tăng ngân sách quốc phòng? Câu trả lời có lẽ là không do cách xa về mặt địa lý. Nhưng các bộ trưởng quốc phòng trong khu vực sẽ theo dõi cuộc chiến và rút ra kết luận cho riêng mình. Tuy nhiên, việc rút ra bài học từ cuộc chiến tại Ukraine vẫn còn mơ hồ với hai lý do. Đầu tiên, cuộc chiến vẫn chưa chấm dứt và còn nhiều bất ngờ phía trước. Thứ hai, dù cả Ukraine và Nga đều triển khai công nghệ quân sự mới, nhưng rất nhiều trong số đó mang dáng vẻ của các cuộc chiến đầu và giữa thế kỷ 20. Nhưng bài một trong những bài học quan trọng nhất về cuộc chiến đó là chiến tranh thông thường quy mô lớn vẫn chưa bị lãng quên trong lịch sử. Mặt khác, các nhà hoạch định chính sách quốc phòng cũng sẽ học được từ sự thất bại của Nga do sự kết hợp giữa việc lên kế hoạch chiến lược kém, lãnh đạo và huấn luyện, hậu cần kém, sĩ khí thấp và bệnh tham nhũng cố hữu. Thêm vào đó, việc Ukraine đã làm tốt hơn mong đợi nhờ vào việc lên kế hoạch, lãnh đạo, huấn luyện, vũ khí phương Tây viện trợ, và các trang thiết bị từ thời Liên Xô được cải tiến. Đặc biệt hơn, các nhà phân tích quân sự Đông Nam Á sẽ xem xét việc Ukraine sử dụng hiệu quả máy bay không người lái để giám sát, nhắm mục tiêu và đưa ra mệnh lệnh, cũng như các hình thức tác chiến chiến tranh bất đối xứng khá rẻ tiền khác.
Xem thêm tại: Fulcrum.sg, Military Modernisation in Southeast Asia: Learning from the Russia-Ukraine War. Truy cập ngày 7/4/2023
Tại sao tài liệu chiến tranh Ukraine bị rò rỉ đang gây hoang mang?
Liệu các tài liệu tình báo liên quan đến cuộc chiến tại Ukraine được tiết lộ bởi người Nga để vạch trần sự yếu kém và hạ sĩ khí của người Ukraine? Hay thực ra chúng được Ukraine tung ra nhằm khiến Điện Kremlin nghĩ rằng Ukraine yếu và do đó che giấu sức mạnh thực sự của họ trước một cuộc phản công mùa xuân đã được lên kế hoạch? Dù câu trả lời là gì, thì điều quan trọng nhất vẫn là chúng ta phân định được điểm nào là thật và điểm nào là dùng để thao túng. Bằng cách tập trung vào các thông tin chính xác thông qua việc xem xét một số chủ đề trong các tài liệu phù hợp với thông tin từ các nguồn khác, chúng ta có thể hình dung ra một số chủ đề cơ bản.
Thứ nhất là về việc Ukraine đang phải đối mặt với sự thiếu hụt nghiêm trọng vũ khí phòng không có thể dẫn đến thất bại trong cuộc chiến. Những số liệu thô về tình trạng thiếu vũ khí phòng không trong tài liệu ngày 23 tháng 2 cho thấy Ukraine phụ thuộc 89% vào các hệ thống tên lửa S-300 và Buk từ thời Liên Xô với khả năng phòng không trên 6,000km. Theo đó, với tốc độ bắn hiện tại đạn cho tên lửa Buk sẽ cạn kiệt vào ngày 31 tháng 3 và các hệ thống S-300 vào ngày 2 tháng 5 và các hệ thống khác không thể bắt kịp tốc độ triển khai của Nga. Nếu Ukraine không thể lấp đầy khoảng trống này, Nga cuối cùng có thể đạt được “ưu thế trên không” để tấn công các mục tiêu trên bộ của Ukraine khiến cho Kyiev không có khả năng tập trung lực lượng mặt đất để phản công hoặc bảo vệ các thành phố của mình. Kế đến đó là “kho vũ khí dân chủ” của phương Tây không thể đáp ứng được nhu cầu của Ukraine. Về mặt lý thuyết, hậu cần là lợi thế lớn của Ukraine trước một nước Nga đang phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt “làm tê liệt”. Nhưng có một sự chênh lệch giữa việc Ukraine sử dụng tên lửa và đạn dược với nguồn cung cấp của phương Tây. Một phần, đó là kết quả của việc Ukraine tiêu hao quá nhiều đạn, nhưng các tài liệu lại mô tả những nỗ lực tuyệt vọng của Mỹ nhằm thuyết phục các quốc gia như Hàn Quốc và Israel bán vũ khí sát thương cho Ukraine. Thứ ba, chính quyền Biden không thích rủi ro hơn một số đồng minh – và dường như nhiều hơn mức cần thiết. Theo đó, tài liệu tình báo cho thấy Anh và Pháp đã gửi các máy bay tác chiến điện tử qua Biển Đen, trong khi Mỹ chỉ gửi drone. Câu trả lời cho việc này đó là Mỹ không muốn đối đầu trực tiếp với Nga, giống như cuộc đối đầu mà các tài liệu này nói đã diễn ra vào tháng 9, khi Nga suýt bắn hạ một chiếc RC-135 của Anh. Cuối cùng, các tài liệu rò rỉ cung cấp một cái nhìn rõ ràng hơn về “chiến dịch đánh tiêu hao” đang “có xu hướng đi đến bế tắc”, với thương vong nặng nề làm suy kiệt cả Nga và Ukraine.
Xem thêm tại: Washington Post, The leaked documents on the Ukraine war are chilling. Truy cập ngày 12/4/2023
Tập Cận Bình lên kế hoạch chiếm Đài Loan trong 48 giờ trông như thế nào?
Bắc Kinh tin rằng mình chỉ cần 48 giờ để tấn công Đài Loan trước khi có bất kỳ sự đồng thuận quốc tế nào thành hình. Vào thời điểm đó, các lực lượng của Trung Quốc sẽ cần phải vượt qua eo biển Đài Loan, tiến vào đất liền và vô hiệu hóa giới lãnh đạo chính trị và quân sự ở Đài Loan. Ông Tập Cận Bình đã không giấu giếm khi nói rằng năm 2027 là ngày mà ông muốn quân đội Trung Quốc trong trạng thái ‘sẵn sàng’ lấy lại Đài Loan.
Tuy nhiên, một số chuyên gia nhận định rằng kế hoạch xâm chiếm Đài Loan của Trung Quốc sẽ không dễ dàng. Trước nhất, tình hình ngoại giao hiện tại vẫn còn quá rối ren và Trung Quốc vẫn chưa thấy được toàn bộ hệ quả của cuộc chiến tại Ukraine. Do đó, sự tự tin của Bắc Kinh trong việc đưa ra quyết định hành động trong những năm tới vẫn còn rất mơ hồ. Kế đến, dù Trung Quốc đã liên tục gia tăng ngân sách quốc phòng với tốc độ nhanh chóng, nhưng PLA chưa từng chiến đấu kể từ cuộc xâm lược Việt Nam năm 1979. Chúng ta sẽ không biết được liệu việc tổ chức quân đội từ trên xuống hay liệu các cấp chỉ huy thấp hơn có khả năng tự đưa ra quyết định khi cuộc đụng độ bắt đầu hay không. Chưa hết, việc chiếm lấy Đài Loan cũng sẽ khó khăn về mặt địa lý khi hòn đảo cách Trung Quốc 180km đồng thời Trung Quốc cũng nhận thức được những rắc rối mà Nga gặp phải khi tiến hành xâm lược Ukraine, vốn có đường biên giới đất liền với Nga. Vì vậy, viễn cảnh có khả năng xảy ra nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan sẽ là một cuộc tấn công mạng quy mô lớn nhằm làm tê liệt đầu não quân sự và chính trị của Đài Bắc rồi sau đó vượt eo biển và tấn công một cách chớp nhoáng. Nhưng trước khi thực hiện được một cuộc tấn công vừa trên biển vừa trên đất liền như vậy, Bắc Kinh trước hết phải vượt qua được các tên lửa hành trình và đối hạm của Mỹ, hải quân phải đánh chìm tàu ngầm và hải quân Đài Loan, cuối cùng là đối mặt với hàng ngàn binh sĩ của hòn đảo chờ sẵn khi đổ bộ vào đất liền.
Xem thêm tại: Telegraph, Xi Jinping’s 48-hour plan to invade Taiwan. Truy cập ngày 8/4/2023
Liệu tham vọng của Trung Quốc chỉ dừng lại ở Đài Loan?
Trong thời gian gần đây, có nhiều tranh luận về việc liệu các đồng minh chủ chốt của Mỹ, như Nhật và Úc, có nên cam kết bảo vệ Đài Loan hay hy sinh hòn đảo để đảm bảo an toàn cho bản thân. Tuy nhiên, việc các đồng minh của Mỹ cho rằng tham vọng của Trung Quốc chỉ dừng lại ở Đài Loan là sai lầm. Nhưng làm sao để chúng ta biết được rằng tham vọng của Trung Quốc sẽ không chỉ dừng lại ở Đài Loan? Chỉ dấu đầu tiên cho việc này nằm ở giọng điệu hung hăng và mang tính bành trướng của Bắc Kinh, thứ tương đồng với tính cách của ông Tập Cận Bình. Hơn thế nữa, lý do buộc chúng ta phải quan ngại rằng tham vọng Bắc Kinh sẽ vượt xa hơn Đài Loan đó là cách mà Trung Quốc đang xây dựng lực lượng vũ trang và sự hiện diện quân sự của mình ở nước ngoài. Về cơ bản, đây là một chỉ dấu xác đáng vì việc xây dựng quân đội rất đắt đỏ, tốn nhiều thời gian lên kế hoạch và cần được tiến hành cẩn thận.
Hơn thế nữa, ngay cả khi một lãnh đạo nhất định tiến hành việc xây dựng quân đội với các mục tiêu giới hạn, những người kế nhiệm tiếp theo có thể sẽ quyết định đẩy mạnh hơn nữa việc xây dựng của người tiền nhiệm. Do đó, việc Trung Quốc đang xây dựng quân đội rõ ràng là để triển khai sức mạnh thống trị vượt xa hơn cả Đài Loan. Bắc Kinh đang phát triển tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và tàu sân bay cỡ lớn. Đây là những yếu tố tinh túy của một lực lượng hải quân biển xanh có khả năng thể hiện sức mạnh quyết định không chỉ ở các vùng biển gần mà còn xa và rộng hơn. Ngoài ra, Trung Quốc cũng đang phát triển một kiến trúc không gian mở rộng ấn tượng với mạng lưới vệ tinh hoạt động vượt ra khỏi hạn chế địa lý của trái đất, các loại máy bay tầm xa cũng như máy bay tiếp liệu, một quân đoàn thủy quân lục chiến mạnh hơn và hàng loạt các trang thiết bị phụ trợ của một đội quân có khả năng hoạt động tầm xa. Thêm vào đó, Trung Quốc cũng xây dựng các tiền đồn quân sự ngoài khơi xa trải dài từ các đảo ở Biển Đông, tại một số quốc gia Đông Nam Á đến vùng Ấn Độ Dương và châu Phi để duy trì việc triển khai sức mạnh quân sự này.
Điểm mấu chốt ở đây đó chính là Washington, Tokyo và đồng minh của mình cần phải chuẩn bị cho việc phòng thủ Đài Loan ngay từ bây giờ bằng cách cho Trung Quốc thấy rõ họ sẽ thất bại nếu tấn công Đài Loan. Nếu Bắc Kinh không thể chiếm được Đài Loan, các lực lượng của Trung Quốc về cơ bản vẫn sẽ bị kiềm chế đằng sau chuỗi đảo được hình thành bởi quần đảo Nhật Bản, Đài Loan và Philippines. Do đó, Bắc Kinh sẽ buộc phải thương lượng các điều khoản cho sự trỗi dậy của mình với những điều khoản mà tất cả chúng ta có thể chấp nhận được.
Xem thêm tại: Nikkei Asia, China’s military buildup shows its ambitions go well beyond Taiwan. Truy cập ngày 8/4/2023
Tại sao Đài Loan cần nhiều hơn là vũ khí để đập tan tham vọng của Trung Quốc?
Cuộc chiến tại Ukraine đã buộc các nhà lãnh đạo tại châu Âu và thế giới đối mặt với thực tế rằng các quốc gia, đặc biệt là các thiết chế độc tài theo chủ nghĩa xét lại như Trung Quốc, vẫn coi chiến tranh là một cái giá chấp nhận được đối với tham vọng của mình. Ngoài ra, các chuyên gia cũng đang rút ra những bài học về khả năng răn đe tốt hơn để chuẩn bị cho cuộc chiến kế tiếp ở những nơi khác như Đài Loan. Tuy nhiên, việc hiểu rằng động lực của cuộc chiến tại Ukraine về cơ bản là rất khác so với đặc điểm nguy hiểm tiềm tàng của cuộc chiến tại Đài Loan. Do đó, việc phân tích hoạt động của một cuộc chiến tranh lục địa đang diễn ra ở châu Âu không phù hợp để hiểu những khả năng cần thiết để chống lại chiến lược ngăn chặn một chiến lược hàng hải ở Đông Á.
Trước nhất, băng qua eo biển không giống như triển khai 130,000 lính băng qua biên giới đất liền. Theo lẽ đó, trong trường hợp chiến tranh tại Đài Loan, tính bất ngờ chiến lược sẽ vô cùng khó đạt được và một cuộc tấn công đổ bộ quy mô lớn sẽ mang đầy rủi ro. Như cuộc diễn tập ‘bao vây’ mới nhất ở eo biển cho thấy, chiến lược của Trung Quốc đối với Đài Loan giống với chiến lược mà Nga theo đuổi thông qua việc gây áp lực và bất ổn trước cuộc nổi dậy Maidan và chiến dịch quân sự hạn chế sau đó nhằm sáp nhập bất hợp pháp Crimea. Tương tự, việc phong tỏa hay chiếm lấy bất kỳ các hòn đảo xa bờ nào dưới sự kiểm soát của Đài Loan, ví dụ như quần đảo Đông Sa và Ba Bình, sẽ đặt chính quyền Đài Loan và cộng đồng quốc tế vào thế lưỡng nan trong việc phản ứng vì chúng nằm cách xa Đài Loan và rất khỏ phòng thủ. Về cơ bản, nó sẽ mang lại cho Trung Quốc một chỗ đứng vững chắc trên lãnh thổ Đài Loan, không giống như cách mà ông Putin đã làm ở Crimea – nhưng không kém phần quan trọng về mặt chiến lược để gây áp lực tâm lý cho người dân Đài Loan và tiếp tay cho những người tranh luận về tính tất yếu của việc tái thống nhất Đài Loan với Trung Quốc. Ngoài ra, nó cũng sẽ giúp tạo thuận lợi cho chiến lược chính trị dài hạn của Trung Quốc. Bằng việc thúc đẩy các nhân vật chính trị có tư tưởng thân Trung, như cựu tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu, người đã thực hiện chuyến thăm lịch sử đến Trung Quốc, Bắc Kinh tìm cách gieo rắc sự bất mãn chính trị có thể được sử dụng để biện minh cho hành động trực tiếp hơn, có nhiều khả năng xảy ra hơn là một cuộc xâm lược trực diện.
Vậy những khả năng cần thiết để ngăn chặn chiến tranh đối với Đài Loan ngay lúc này là gì? Trước nhất, Đài Bắc cần có thông tin tình báo nhằm vạch mặt sự can thiệp của Trung Quốc và tiết lộ ý định của Bắc Kinh về việc gia tăng hành động quân sự. Đổi lại, điều này sẽ cho phép phương Tây xác định cách hỗ trợ tốt nhất cho Đài Loan trong việc huấn luyện chống lại các nỗ lực chiếm và phong tỏa các đảo ngoài khơi, đồng thời mua sắm các năng lực phù hợp để khai thác, giám sát dưới biển và tác chiến tàu ngầm trong một không gian chiến sự tranh chấp.
Xem thêm tại: Telegraph, Taiwan needs more than weapons to thwart China’s ambitions. Truy cập ngày 12/4/2023
Đại chiến lược mới của Mỹ nhằm chống lại Trung Quốc sẽ là gì?
Tổng thống tiếp theo của Mỹ sẽ nhậm chức vào năm 2025, kỷ niệm 75 năm NSC-68, một tài liệu nền tảng của tổng thống Harry S. Truman về chiến lược Chiến tranh Lạnh của Mỹ. Chỉ còn chưa đầy hai năm nữa là đến bầu cử tổng thống Mỹ, các ứng cử viên tổng thống nên suy nghĩ về các thuật ngữ đại chiến lược, cho cả các tuyên bố chính sách tranh cử và chính quyền mới thành lập của mình. Với trục Trung-Nga và các quốc gia bất hảo bên ngoài đi kèm như Iran và Bắc Triều Tiên, sự trở lại của NSC-68 sẽ gây khó khăn và khó nhằn như bản gốc. Do đó, sau đây là ba yếu tố chủ chốt trong việc tư duy về chiến lược.
Đầu tiên, Washington và đồng minh cần phải lập tức tăng ngân sách quốc phòng tương tự với mức GDP dưới thời tổng thống Ronald Reagan cũng như duy trì mức ngân sách đó cho tương lai gần. Khác với “ưu thế toàn phổ” hai mươi năm trước, ưu thế toàn phổ hiện tại còn rộng hơn với sự ra đời của chiến tranh mạng, vũ khí siêu thanh, khả năng bay không người lái trong mọi lĩnh vực vật lý và hơn thế nữa. Các lĩnh vực trọng yếu như hệ thống phòng thủ tên lửa quốc gia cũng đã bị suy yếu và kho dự trữ hạt nhân lỗi thời cũng đã bị phớt lờ. Do đó, Mỹ cần phải nối lại việc thử nghiệm hạt nhân dưới lòng đất nhằm đảm bảo khả năng răn đe hạt nhân của mình an toàn và ổn định. Thêm vào đó, Mỹ cũng không thể bỏ qua sự gia tăng mạnh mẽ trong cơ sở công nghiệp quốc phòng và các nguồn lực hậu cần và vận tải, những thứ vốn là công cụ nền tảng của quốc phòng. Thứ hai, các liên minh phòng thủ tập thể của Mỹ cần được cải thiện và mở rộng, cùng với những liên minh mới được hình thành để đối mặt với các mối đe dọa mới. Theo đó, Mỹ nên biến NATO trở nên toàn cầu bằng cách mời các đồng minh như Nhật, Úc, Israel cùng cam kết thực hiện các mục tiêu gia tăng ngân sách quốc phòng của NATO để gia nhập. Các nỗ lực nhằm chống lại vũ khí hủy diệt hàng loạt, như sáng kiến phổ biến an ninh, cũng cần được tiếp sức thêm. Ngoài ra, Mỹ còn cần phải giải quyết những nhức nhối từ những người bạn ở Trung Đông về quyết tâm của Mỹ và loại bỏ Moscow và Bắc Kinh ra khỏi khu vực ảnh hưởng. Các nỗ lực an ninh tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương mới nổi như Bộ Tứ (Ấn Độ, Nhật Bản, Úc và Mỹ) và tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân Aukus có thể được tăng cường và nhân rộng. Cuối cùng, sau khi Ukraine chiến thắng trong cuộc chiến với Nga, Mỹ phải nhắm đến việc chia cắt trục Nga-Trung. Sau khi ông Putin thất bại, lãnh đạo mới của Nga có thể sẽ ngả về phía Trung Quốc hơn là phương Tây và liên bang Nga cũng có thể bị chia cắt, đặc biệt là phía đông dãy núi Ural. Bắc Kinh chắc chắn đang để mắt đến vùng lãnh thổ rộng lớn này, nơi có tiềm năng chứa đựng nguồn tài nguyên khoáng sản vô giá. Thêm vào đó, sự giải thể không kiểm soát của Nga có thể giúp Trung Quốc tiếp cận trực tiếp tới Bắc Cực, bao gồm cả eo biển Bering nằm đối diện với Alaska.
Xem thêm tại: WSJ, A New American Grand Strategy to Counter Russia and China. Truy cập ngày 13/4/2023
Tại sao các hành động bạo lực của Israel có thể được gọi là khủng bố?
Vòng lặp mới nhất của cái gọi là “đụng độ” (clash) – nổ ra khi cảnh sát Israel quyết định đánh dấu tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo bằng cách liên tục tấn công những người thờ phượng của người Palestine tại Nhà thờ Hồi giáo Al-Aqsa ở Jerusalem. Chưa dùng lại ở đó, Israel cũng đã tiến hành một loạt các cuộc không kích vào Dải Gaza và miền nam Lebanon. Cũng giống như các cuộc “đụng độ” khác giữa Israel và Palestine, giới truyền thông chọn sử dụng thuật ngữ “đụng độ” nhằm che đi sự độc quyền của Israel về bạo lực và thực tế là việc binh lính Israel giết chóc, cũng như khiến đối phương tàn tật với tốc độ nhanh hơn đáng kể so với những gì mà người Palestine đã làm trong các cuộc “xung đột”. Ngoài ra, việc này cũng che khuất thực tế rằng bạo lực của người Palestine là để đáp trả chính sách của Israel hiện đã kéo dài gần 75 năm được xác định bằng việc thanh trừng sắc tộc đối với người Palestine, chiếm đất của người Palestine và thực hiện các vụ thảm sát định kỳ. Lấy ví dụ như chiến dịch vành đai bảo vệ năm 2014 được nói tránh đi nhằm che giấu việc tàn sát 2,251 người tại Dải Gaza, trong đó có 551 trẻ em.
Nhưng việc đánh lạc hướng này của giới truyền thông phương Tây không hề mới. Phần lớn điều này liên quan đến sự ủng hộ nhiệt thành của Mỹ, đặc biệt là đối với quan điểm của Israel, coi những thủ phạm là nạn nhân và hành vi tàn sát là để tự vệ. Có lẽ chính sự thành lập nhà nước Israel vào năm 1948 – nơi chứng kiến hàng nghìn người Palestine bị tàn sát và hơn 500 ngôi làng của người Palestine bị phá hủy – rốt cuộc chẳng khác gì hơn một cuộc “đụng độ” lớn. Đây là trường hợp xảy ra ngay cả ở những nơi sẵn sàng chỉ trích tội ác của Israel. Nói cách khác, cách diễn giải hiện nay cho rằng binh lính Israel là nạn nhân của sự suy thoái đạo đức và mất nhân tính trong khi người Palestine ngay từ đầu đã không thực sự là con người. Giờ đây, khi các lực lượng an ninh Israel tiến hành phi nhân hóa và bị phi nhân hóa ở Jerusalem và Gaza, toàn bộ biệt ngữ “đụng độ” chỉ để biện minh cho hành động của Israel, vốn được coi là một phần của sự công bằng và là hành động ăn miếng trả miếng bình đẳng.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Israel’s violence is open terrorism — stop calling it ‘clashes’. Truy cập ngày 8/4/2023