Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Donald Trump bị buộc bốn tội danh liên bang vì tìm cách lật ngược kết quả bầu cử tổng thống 2020 và kích động vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1 ở Điện Capitol. Các cáo buộc — do công tố viên đặc biệt Jack Smith đưa ra — tuyên bố cựu tổng thống âm mưu lừa gạt nước Mỹ, cản trở “thủ tục chính thức” (chứng nhận phiếu bầu) và tước bỏ quyền bầu cử của người dân. Ông Trump nói chúng là “bản cáo trạng giả hiệu.”
Máy bay không người lái của Nga đã làm hư hại một cảng của Ukraine ở thành phố Izmail trên bờ sông Danube gần biên giới với Romania. Kể từ tháng 7, Nga đã rút khỏi thỏa thuận cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen và cho không quân oanh tạc các cảng của Ukraine. Giá lúa mì theo hợp đồng tương lai tại sàn Chicago, mức giá chuẩn toàn cầu, tăng 4% sau đòn tấn công.
Một bồi thẩm đoàn ở Pennsylvania đã đề nghị án tử hình cho Robert Bowers, kẻ theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng đã giết 11 người và làm bị thương thêm 6 người tại một giáo đường Do Thái ở Pittsburgh vào năm 2018. Hồi tháng 6, ông Bowers bị kết tội với tất cả 63 cáo buộc liên bang, bao gồm cả tội thù hận. Kháng cáo có thể sẽ trì hoãn hành quyết nhiều năm trời. Đây là vụ thảm sát bài Do Thái chết chóc nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
Cảnh sát Brazil đã giết chết ít nhất 9 người trong một cuộc đột kích nhắm vào các băng đảng ma túy. Chiến dịch ở Rio de Janeiro theo sau các cuộc đột kích tương tự ở bang São Paulo và Bahia. Kể từ thứ Sáu đã có hơn 40 người thiệt mạng và hơn 50 người bị bắt. Bộ trưởng tư pháp Brazil cho biết cuộc đột kích ở São Paulo, bắt nguồn từ vụ sát hại một sĩ quan, vẫn chưa “tương xứng” với tội ác của các băng đảng.
Pheu Thai, đảng về thứ hai trong cuộc bầu cử Thái Lan hồi tháng 5, đã đề cử doanh nhân Srettha Thavisin làm thủ tướng. Liên minh sẽ không bao gồm đảng về nhất Move Forward của Pita Limjaroenrat, người thất bại trong cả hai lần bỏ phiếu bầu thủ tướng vì bị Thượng viện do quân đội chỉ định phủ quyết.
Trung Quốc công bố các biện pháp giảm thuế được thiết kế để hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ của nước này trước tình trạng tiêu dùng nội địa yếu. Ngoài ra, miễn thuế giá trị gia tăng cho các công ty có doanh thu dưới 100.000 nhân dân tệ (13.900 USD) mỗi tháng cũng được gia hạn đến năm 2027. Sau khi phục hồi nhanh chóng sau đại dịch, nền kinh tế Trung Quốc đã chững lại trong những tháng gần đây.
Thủ tướng Hy Lạp Kyriakos Mitsotakis nói khách du lịch phải di dời vì cháy rừng ở Rhodes vào mùa hè này sẽ được miễn phí một kỳ nghỉ vào năm tới. Hồi tuần trước nhiệt độ ở Hy Lạp tăng lên trên 40°C (104°F). Các đám cháy rừng do nắng nóng đã khiến năm người thiệt mạng và tàn phá những khu rừng rộng lớn, đồng thời làm hơn 30.000 khách du lịch và người dân địa phương phải sơ tán khỏi các đảo Corfu, Evia và Rhodes. Thiệt hại đối với ngành du lịch của Hy Lạp là tương đối lớn.
Con số trong ngày: 75%, là tỷ lệ gia tăng số ca tử vong do bạo lực vũ trang ở khu vực Sahel vào năm ngoái. Năm nay có vẻ sẽ còn đẫm máu hơn.
TIÊU ĐIỂM
Càng nhiều cáo trạng tỉ lệ ủng hộ Trump trong đảng Cộng hoà càng tăng
Vào thứ Năm, Donald Trump sẽ bị buộc tội tại tòa án liên bang ở Washington, DC, về các cáo buộc nghiêm trọng nhất trong danh sách rắc rối pháp lý của ông: âm mưu lật ngược kết quả hợp pháp của cuộc bầu cử 2020. Nhưng rõ ràng là các bản cáo trạng hình sự không hề phá vỡ quyền lực tuyệt đối kéo dài gần mười năm qua trong đảng Cộng hòa của ông.
Cựu tổng thống một lần nữa tỏ ra vô cùng lạc quan. “Cảm ơn tất cả mọi người!!! Tôi chưa bao giờ nhận được nhiều ủng hộ như vậy về bất cứ điều gì trước đây,” ông viết trên mạng. Còn nhớ hồi tháng 3 khi Trump bị các công tố viên New York truy tố về sai phạm tài chính khi tranh cử, tỉ lệ ủng hộ ông đã tăng lên. Đến tháng 6, ông bị truy tố vì giữ thông tin tình báo tuyệt mật tại nhà riêng; ngay sau khi rời tòa án liên bang ở Miami, ông vẫn ghé vào một nhà hàng món Cuba nổi tiếng như bình thường.
Các chiến lược gia của đảng Cộng hòa dự đoán các bản cáo trạng hoặc sẽ không gây nguy hiểm cho Trump hoặc đơn giản là tăng cường ủng hộ cho ông. Nó làm người ta liên tưởng đến loài sinh vật hydra trong thần thoại Hy Lạp: cứ mỗi cái đầu mà các công tố viên cố gắng chặt đi, thì lại có hai cái khác xuất hiện.
Quyết định khó khăn của Ngân hàng Trung ương Anh
Hầu hết giới quan sát kỳ vọng các nhà hoạch định chính sách tiền tệ Anh sẽ tăng lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm phần trăm, lên 5,25%, vào thứ Năm. Nếu thật vậy, quyết định này sẽ theo sau các động thái tương tự của ngân hàng trung ương Mỹ và châu Âu vào tuần trước, đồng thời đưa chi phí đi vay lên mức cao nhất 15 năm qua.
Giá nhà đã giảm 3,8% kể từ năm ngoái, cho thấy tác động của lãi suất tăng. Nhưng sau gần hai năm thắt chặt, ngân hàng trung ương vẫn chịu nhiều áp lực siết chặt hơn nữa. Nền kinh tế tiếp tục tỏ ra không hề hấn trong khi Anh đối mặt lạm phát cao nhất trong số các nước G7, mặc cho mức giảm lớn hơn dự kiến vào tháng trước. Tỉ lệ phê duyệt thế chấp đã tăng trong tháng 6 và vay ròng của người tiêu dùng gần đây đã đạt mức cao nhất 5 năm.
Do đó, thị trường không loại trừ khả năng ngân hàng sẽ tiến xa hơn và tăng lãi suất thêm nửa điểm phần trăm. Với ít công cụ sẵn có, Ngân hàng Anh phải rất khéo léo để vừa giải quyết lạm phát vừa không đẩy nền kinh tế vào suy thoái.
Philippines chật vật giải quyết xung đột với các nhóm Hồi giáo
Vào thứ Năm, khoảng 1.300 du kích Hồi giáo sẽ giao nộp vũ khí trong tiến trình chấm dứt hàng chục năm nội loạn ở Philippines. Các tay súng này thuộc Mặt trận Giải phóng Hồi giáo Moro, lực lượng đã chiến đấu đòi độc lập ở miền nam của một nước Philippines chủ yếu Kitô giáo.
Hồi năm 2014, Mặt trận đã đồng ý dàn xếp để có quyền tự trị lớn hơn cho một khu vực được gọi là Bangsamoro. Khu vực này hiện có cả nghị viện riêng. Chính phủ và các nhà lãnh đạo của nhóm chiến binh hiện đang gấp rút hoàn thành việc giải giáp khoảng 40.000 quân du kích — và biến họ thành thường dân — trước cuộc bầu cử dự kiến diễn ra vào tháng 5 năm 2025. Những người hạ vũ khí sẽ được hỗ trợ sinh kế mới.
Nhưng hòa bình vẫn rất bấp bênh. Vào tháng 6, các lực lượng chính phủ đã tiêu diệt bảy thành viên của Mặt trận, với lý do nhầm với thành viên của các nhóm vũ trang khác. Nhưng đáng ngại hơn là khả năng các chiến binh ngả sang Nhà nước Hồi giáo. IS từng chiếm giữ thành phố Marawi trong một thời gian ngắn hồi năm 2017 và vẫn khao khát lập một vương quốc Hồi giáo ở Đông Nam Á.
Amazon sắp công bố kết quả quý
Vào thứ Năm, Amazon, nhà bán lẻ trực tuyến lớn nhất thế giới, sẽ báo cáo kết quả quý hai. Giới phân tích cho rằng doanh số bán hàng sẽ chỉ tăng ít ỏi 8% so với cùng kỳ năm ngoái, nếu không tính bộ phận đám mây. Đó chỉ là một phần nhỏ so với mức tăng 42% trong cùng quý hồi năm 2020. Khi ấy, với phong tỏa buộc người tiêu dùng phải chuyển phần lớn chi tiêu lên mạng, nhiều người đã dự đoán một thời kỳ hoàng kim cho thương mại điện tử. Nhưng rồi thực tế khiêm tốn hơn.
Sau khi tăng từ 12% lên 16% vào đầu năm 2020, tỷ trọng của Amazon trong tổng doanh số bán lẻ trực tuyến ở Mỹ đã chững lại ở mức 15%. Hiện tại nó ở đúng bằng mức giả định nếu xu hướng trước đại dịch không bị gián đoạn.
Để thúc đẩy tăng trưởng, Amazon đã mở rộng mua sắm hàng tạp hóa. Nhưng tiến độ không như ý, vì hàng tạp hóa cho ra lợi nhuận thấp, trong khi chi phí giao hàng khiến bán hàng tạp hóa online là không thực tế trừ khi phải thu thêm phí. Thương mại điện tử có thể đang bước vào một giai đoạn giảm tốc.
