Thế giới hôm nay: 16/08/2023

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Ngân hàng trung ương Nga tăng lãi suất thêm 3,5 điểm phần trăm, lên 12%, sau khi đồng rúp mất giá kỷ lục. Hôm thứ Hai, đồng tiền này đã về mức 100 đồng đổi một đô la Mỹ. Trừng phạt của phương Tây, việc giá dầu Nga bị áp giá trần, và gia tăng nhập khẩu đã khiến đồng rúp lao dốc. Ngân hàng nói quyết định được đưa ra để bình ổn giá cả.

Nga không kích LvivVolyn, hai thành phố ở phía tây Ukraine thường ít bị tấn công hơn so với tiền tuyến ở miền đông và nam đất nước. Phòng không Ukraine cho biết đã đánh chặn 16 trên ít nhất 28 tên lửa Nga. Giới chức cho biết có ba người thiệt mạng ở Volyn.

Donald Trump gọi bản cáo trạng mới nhất đối với ông là “cuộc săn phù thủy” và tuyên bố sẽ phát hành một báo cáo về gian lận bầu cử ở Georgia để tự minh oan. Hôm thứ Hai, một đại bồi thẩm đoàn ở bang đã buộc tội Trump và các đồng minh tìm cách lật ngược kết quả bầu cử năm 2020. Cho tới nay ông Trump, ứng viên đang dẫn đầu cho đề cử của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm sau, đã đối diện bốn cáo buộc hình sự.

Theo dữ liệu chính thức, tốc độ tăng lương cơ bản theo năm của Anh đạt 7,8% trong quý hai, cao nhất kể từ khi dữ liệu được thu thập lần đầu vào năm 2001. Các con số cũng cho thấy thất nghiệp gia tăng bất ngờ. Trong khi đó dữ liệu của công ty nghiên cứu Kantar cho thấy lạm phát hàng tạp hóa đã giảm còn 12,7% trong bốn tuần tính đến ngày 6 tháng 8, xuống 2,2 điểm phần trăm so với tháng trước.

Ngân hàng trung ương Trung Quốc đã cắt giảm lãi suất chính sách lần thứ hai trong ba tháng để đưa nền kinh tế qua khó khăn. Lãi suất cho vay trung hạn giảm từ 2,65% xuống 2,5%, trái ngược với dự đoán của giới quan sát. Thông báo được đưa ra ngay trước khi dữ liệu mới tiết lộ rằng chi tiêu của người tiêu dùng, sản lượng công nghiệp và đầu tư đã chậm lại trong tháng Bảy.

Các đội tìm kiếm tiếp tục tìm thêm nạn nhân từ vụ cháy rừng ở Hawaii. Số người chết đã tăng lên ít nhất 99 người, nhưng vẫn còn hàng trăm người mất tích. Thống đốc Josh Green nói có ít nhất 2.200 ngôi nhà bị phá hủy. Nguyên nhân của vụ cháy vẫn chưa được xác định, nhưng một số cư dân đã đệ trình hai vụ kiện chống lại một công ty điện lực vì cho rằng thiết bị của họ gây cháy.

TIÊU ĐIỂM

Năm cuối tại vị của Joko Widodo

Trong đêm trước Quốc khánh vào thứ Tư, tổng thống Indonesia Joko Widodo (còn được gọi là Jokowi) sẽ có thông điệp liên bang lần thứ chín. Ông chắc chắn sẽ tận dụng cơ hội này để củng cố di sản cá nhân và thu hút sự chú ý cho Nusantara, thủ đô mới ở Borneo được đưa vào hoạt động trong năm sau.

Ông sẽ kết thúc nhiệm kỳ tổng thống thứ hai (và cuối cùng) vào tháng 10 năm sau một cách đầy lạc quan. Trọng tâm tăng trưởng kinh tế của ông rất được ủng hộ. Và không như các tổng thống tiền nhiệm, Jokowi không xuất thân từ một gia đình danh giá hay quân nhân, mà thể hiện mình như một người Indonesia bình thường. Thăm dò gần đây cho thấy tỉ lệ ủng hộ ông lên đến 80%, khiến ông trở thành một trong những nhà lãnh đạo được yêu thích nhất trên thế giới.

Cuộc chạy đua chính trị để kế vị ông ta đang diễn ra. Jokowi vẫn chưa xác nhận một ứng viên, nhưng những người có khả năng đều đang hướng về ông với hy vọng được thơm lây. Nền chính trị Indonesia nổi tiếng là khó đoán, nhưng có một điều chắc chắn: ảnh hưởng chính trị của Jokowi sẽ tồn tại lâu hơn nhiệm kỳ tổng thống của ông.

Thái Lan vẫn chưa có thủ tướng

Ba tháng đã trôi qua kể từ cuộc tổng tuyển cử ở Thái Lan, nhưng nước này vẫn chưa có thủ tướng mới. Sau khi bị đánh bại tại thùng phiếu, giới lãnh đạo quân sự đang thao túng hệ thống để được như ý. Họ muốn ngăn lãnh đạo Pita Limjaroenrat của Tiến lên, đảng thắng nhiều ghế nhất, nhậm chức. Tiến lên muốn chấm dứt sự thống trị của giới quân đội và chế độ quân chủ trong nền chính trị Thái Lan. Do đó, thượng viện do quân đội kiểm soát đã chặn ông Pita.

Vào thứ Tư, tòa án hiến pháp sẽ ra quyết định về kháng cáo của đảng này. Tiến lên tuyên bố những nỗ lực của các nhà lập pháp nhằm ngăn ông Pita tự đề cử là vi hiến. Nhưng ngay cả khi tòa có ra phán quyết có lợi cho ông, giới quân sự vẫn còn nhiều cách khác để ngăn chặn ông. Pheu Thai, một đảng ủng hộ dân chủ khác về thứ hai trong cuộc bầu cử, hiện đang đàm phán với các đảng thân quân đội để thành lập chính phủ. Đó là chính trị kiểu Thái.

EU công bố GDP quý hai

Hồi cuối tháng 7, cơ quan thống kê của EU đã công bố ước tính GDP đầu tiên cho quý 2 năm 2023. Bất chấp những lo ngại về suy thoái kinh tế, dữ liệu của Eurostat cho thấy nền kinh tế của khu vực đồng euro tăng trưởng mạnh đáng ngạc nhiên 0,3% so với quý trước đó. Trong số bốn nước lớn, Pháp và Tây Ban Nha đều tăng nhẹ, trong khi GDP của Đức không thay đổi và Ý suy thoái. Số liệu GDP chính thức được công bố vào thứ Tư sẽ xác nhận sự khác biệt này.

Đức và Ý bị ảnh hưởng nặng bởi cuộc khủng hoảng năng lượng năm 2022, và cả hai vẫn có lạm phát khoảng 6,5%, so với 5,3% ở Pháp và 1,6% ở Tây Ban Nha. Ngành chế tạo của họ, vốn chiếm phần lớn nền kinh tế, bị ảnh hưởng nặng bất cứ khi nào kinh tế toàn cầu suy yếu. Về mặt cấu trúc, Đức và Ý cũng có những trở ngại lớn hơn, bao gồm tốc độ già hoá dân số nhanh đến mức nền kinh tế có thể thiếu lao động có trình độ. Đã đến lúc làm quen với thực tiễn kinh tế mới ở châu Âu.

Cisco quay lại đường đua công nghệ

Vào thứ Tư, tập đoàn phần mềm Cisco của Mỹ sẽ công bố kết quả cả năm. Lợi nhuận hoạt động dự kiến vượt 5 tỷ đô la, tăng 23% so với năm trước.

Song Phố Wall vẫn không bị ấn tượng. Cổ phiếu của Cisco chỉ tăng 12% trong năm nay, thấp hơn 5 điểm phần trăm so với S&P 500. Và họ bị bỏ xa bởi 35 điểm phần trăm so với đối thủ Arista, công ty đã tận dụng tối đa lợi thế khi các trung tâm dữ liệu đám mây của họ thu hút các công ty công nghệ lớn như Amazon, Meta và Microsoft. Tệ hơn nữa, những rắc rối về chuỗi cung ứng tại Cisco đã góp phần làm cho lượng đơn đặt hàng tồn đọng tăng trong tháng 5, làm ảnh hưởng đến nhu cầu.

Cisco cần một cú hích. Giờ đây họ đang đặt cược vào việc cung cấp hạ tầng phần mềm cho cuộc cách mạng AI. Hồi tháng 6, công ty đã tung ra một chip mạng để giúp tăng tốc cơ sở hạ tầng của các mô hình ngôn ngữ lớn. Biết đâu lần này Phố Wall sẽ chú ý.