Nguồn: “Munich Pact signed,” History.com (truy cập ngày 29/9/2015).
Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng
Vào ngày này năm 1938, Thủ tướng Anh Neville Chamberlain và Thủ tướng Pháp Édouard Daladier đã ký Hiệp ước Munich với nhà lãnh đạo Đức Quốc xã Adolf Hitler. Thỏa thuận này đã ngăn chặn sự bùng nổ của chiến tranh nhưng lại để mặc cho Đức xâm lược Tiệp Khắc.
Mùa xuân năm 1938, Hitler bắt đầu công khai ủng hộ những đòi hỏi của cư dân nói tiếng Đức sống trong vùng Sudeten của Tiệp Khắc về một mối quan hệ gần gũi hơn với Đức. Trước đó ít lâu Hitler đã sáp nhập Áo vào Đức, và chinh phục Tiệp Khắc là bước tiếp theo trong kế hoạch của ông nhằm tạo ra một đế quốc “Đại Đức.” Chính phủ Tiệp Khắc hy vọng Anh và Pháp sẽ hỗ trợ cho họ nếu Đức xâm lược, nhưng Thủ tướng Anh Neville Chamberlain lại đang có ý định ngăn chặn chiến tranh. Ông đã có hai chuyến đi tới Đức trong tháng 9 và đề nghị những thỏa thuận có lợi cho Hitler, nhưng Quốc trưởng Đức vẫn kiên quyết với những đòi hỏi của mình.
Ngày 22 tháng 9, Hitler yêu cầu Tiệp Khắc lập tức chuyển nhượng Sudetenland cho Đức và di tản người Tiệp ở khu vực này trước cuối tháng. Ngày hôm sau, Tiệp Khắc ra lệnh tổng động viên. Chiến tranh dường như sắp bùng nổ, và Pháp bắt đầu tổng động viên một phần vào ngày 24 tháng 9. Chamberlain và Thủ tướng Pháp Édouard Daladier, không chuẩn bị trước cho sự bùng nổ chiến sự, đã tới Munich, nơi họ đáp ứng đòi hỏi của Hitler vào ngày 30 tháng 9.
Daladier ghê tởm trước sự thỏa hiệp của Hiệp ước Munich dành cho Đức Quốc xã, nhưng Chamberlain lại vui mừng và thậm chí còn ở lại Munich để ký một văn kiện dài vỏn vẹn một trang với Hitler mà ông tin là sẽ bảo đảm được tương lai hòa bình giữa Đức và Anh. Cuối ngày hôm đó, Chamberlain bay về Anh, nơi ông phát biểu trước một đám đông tưng bừng ở London và ca ngợi Hiệp ước Munich vì đã đem lại “hòa bình trong danh dự” và “hòa bình trong thời đại của chúng ta.” Ngày hôm sau, Đức sáp nhập Sudetenland, và chính phủ Tiệp Khắc đã buộc phải chịu khuất phục trước sự tàn phá của quân đội Đức. Tháng 3 năm 1939, Hitler sáp nhập nốt phần còn lại của Tiệp Khắc, và nước này chấm dứt tồn tại.
Ngày 1 tháng 9 năm 1939, 56 sư đoàn quân đội Đức tiến hành xâm lược Ba Lan, bất chấp mối đe dọa của Anh và Pháp là sẽ can thiệp thay mặt Ba Lan. Hai ngày sau đó, Chamberlain chính thức kêu gọi Anh tuyên chiến với Đức, và Thế chiến II bùng nổ. Sau tám tháng lãnh đạo thời chiến không hiệu quả, Chamberlain đã được thay thế bởi Winston Churchill trong vai trò thủ tướng.
Ảnh: Thủ tướng Anh Neville Chamberlain, Thủ tướng Pháp Édouard Daladier, Quốc trưởng Đức Adolf Hitler, Thủ tướng Ý Benito Mussolini, và Ngoại trưởng Ý Galeazzo Ciano (từ trái qua) trước lúc ký Hiệp ước Munich ngày 30/09/1938. Nguồn: Cục văn khố Liên bang Đức.
[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”620″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]
