Nguồn: “Stock market crashes,” History.com (truy cập ngày 28/10/2015).
Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng
Vào ngày này năm 1929, “ngày thứ Ba đen tối” đã ập xuống phố Wall khi các nhà đầu tư bán tháo đến 16.410.030 cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán New York chỉ trong một ngày. Hàng tỷ đô la bốc hơi, khiến hàng ngàn nhà đầu tư kiệt quệ. Các báo cáo cập nhật giá cổ phiếu bị đình trệ nhiều giờ liền do máy móc khi đó chưa thể xử lý nổi khối lượng giao dịch lớn đến như vậy. Sau ngày thứ Ba đen tối, Hoa Kỳ và các nước còn lại trong thế giới công nghiệp rơi vào vòng xoáy Đại suy thoái.
Trong những năm 1920, thị trường chứng khoán Mỹ trải qua một đợt mở rộng nhanh chóng và lên đến đỉnh điểm vào tháng 8 năm 1929, một giai đoạn đầu cơ điên rồ. Tới thời điểm đó, sản xuất đã giảm và tỷ lệ thất nghiệp tăng lên, khiến giá cổ phiếu vượt quá giá trị thực. Trong số những nguyên nhân khác dẫn đến sự sụp đổ của thị trường còn có mức lương thấp, nợ gia tăng, nền nông nghiệp yếu kém, và một lượng lớn nợ xấu của ngân hàng.
Giá cổ phiếu bắt đầu giảm trong tháng 9 và đầu tháng 10 năm 1929, và đến ngày 18 tháng 10 thì cơn sụp đổ xuất hiện. Tâm lý lo sợ của các nhà đầu tư đã khiến họ bán tháo 12.894.650 cổ phiếu, một con số kỷ lục. Các công ty đầu tư và các ngân hàng hàng đầu đã cố gắng ổn định thị trường bằng cách mua vào nhiều khối chứng khoán lớn, khiến giá cổ phiếu tăng nhẹ vào thứ Sáu. Nhưng đến thứ Hai của tuần sau đó, cơn bão lại ập đến, khiến thị trường rơi tự do. Sau ngày thứ Hai đen tối là ngày thứ Ba đen tối, khi giá cổ phiếu sụp đổ hoàn toàn.
Sau ngày 29 tháng 10, giá cổ phiếu do đã chạm đáy nên bắt đầu có sự phục hồi đáng kể trong những tuần kế tiếp. Tuy nhiên, giá cả nói chung vẫn tiếp tục giảm do nước Mỹ đã chìm vào cơn Đại suy thoái, và đến năm 1932 thị trường cổ phiếu chỉ còn khoảng 20% giá trị so với mùa hè năm 1929. Cơn sụp đổ của thị trường chứng khoán năm 1929 tuy không phải là nguyên nhân duy nhất gây ra Đại suy thoái, nhưng đã đẩy nhanh sự sụp đổ của nền kinh tế toàn cầu mà trong đó bản thân nó cũng là một triệu chứng.
Đến năm 1933, gần một nửa số ngân hàng ở Mỹ đã phá sản, gần 15 triệu người thất nghiệp, tương đương 30% lực lượng lao động. Chỉ có Thế chiến II cùng sản lượng sản xuất vũ khí khổng lồ của Hoa Kỳ trong chiến tranh cuối cùng mới đưa được đất nước này ra khỏi cơn Suy thoái sau một thập niên thất bát.
Ảnh: Trang nhất tờ Brooklyn Daily Eagle đưa tin về cơn sụp đổ của thị trường chứng khoán phố Wall trong “ngày Thứ năm đen tối,” 24 tháng 10 năm 1929.
[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”620″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]
