Nguồn: “South Vietnamese officers plot coup”, History.com (truy cập ngày 3/7/2016)
Biên dịch: Nguyễn Ngọc Tường Ngân
Vào ngày này năm 1963, tướng Trần Văn Đôn thông báo cho Lucien Conein của Cục Tình báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA) rằng một số sĩ quan đang có kế hoạch tiến hành đảo chính chống lại Tổng thống Nam Việt Nam Ngô Đình Diệm. Diệm, người đã được chính quyền Kennedy ủng hộ, đã từ chối thực hiện bất kỳ cải cách có ý nghĩa nào và đã đàn áp các tín đồ Phật giáo vốn chiếm đa số dân chúng. Conein thông báo cho Washington rằng các tướng lĩnh đang có âm mưu lật đổ chính phủ. Tổng thống John F. Kennedy, người đã đi đến kết luận rằng chính phủ của Diệm không nên tiếp tục nắm quyền, đã gửi lời rằng Hoa Kỳ sẽ không can thiệp vào cuộc đảo chính.
Trong những giờ đầu buổi chiều ngày 1 tháng 11 năm đó, một nhóm tướng lĩnh Nam Việt Nam đã ra lệnh cho binh lính của họ chiếm đóng các cơ sở quân sự quan trọng và các hệ thống thông tin liên lạc ở Sài Gòn, đồng thời yêu cầu Diệm và em trai là Ngô Đình Nhu từ chức. Diệm đã không thể nhận được sự hỗ trợ nào, do đó ông và Nhu cùng thoát ra khỏi dinh tổng thống thông qua một đường hầm để đến một nhà thờ Công giáo ở khu vực có nhiều người Hoa sinh sống của thành phố. Từ đó, Diệm bắt đầu đàm phán với các tướng lĩnh qua điện thoại. Ông đồng ý đầu hàng và được hứa sẽ được ra đi an toàn, nhưng ngay sau nửa đêm, ông và em trai đã bị sát hại dã man ở phía sau một xe bọc thép chở quân được gửi đến đón và đưa hai ông quay lại dinh tổng thống.
Kennedy, người đã ngầm chấp thuận cuộc đảo chính, được cho là đã bị sốc khi nghe về việc Diệm và Nhu bị sát hại. Tuy nhiên, Đại sứ Hoa Kỳ Henry Cabot Lodge đã gọi điện và mời các tướng lĩnh đảo chính đến văn phòng của mình để chúc mừng họ và đánh điện cho Kennedy nói rằng triển vọng cho một cuộc chiến ngắn hơn đã được cải thiện rất nhiều sau cái chết của Diệm và Nhu.
Hình: Các binh lính tham gia đảo chính. Nguồn: Flickriver.
Xem thêm:
[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”420″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]
