21/2/1944: Tojo tự xưng là “Tổng Tư lệnh quân đội”

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: Tojo makes himself “military czar”, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1944, quyền lực của Thủ tướng Nhật Bản Hideki Tojo ngày một nhiều thêm khi ông giữ vai trò Tổng Tư lệnh, một vị trí cho phép ông trực tiếp kiểm soát quân đội Nhật Bản.

Sau khi tốt nghiệp Học viện Quân sự Hoàng gia và Trường huấn luyện Sĩ quan Quân đội, Tojo được gửi tới Berlin làm tùy viên quân sự của Nhật sau Thế chiến I. Nổi danh về sự khắc nghiệt và tính kỷ luật, Tojo được bổ nhiệm làm chỉ huy Trung đoàn I Bộ binh khi trở về Nhật Bản. Năm 1937, ông được bổ nhiệm làm chỉ huy trưởng Đạo quân Quan Đông ở Mãn Châu, Trung Quốc. Khi về nước, Tojo đảm nhiệm chức Thứ trưởng Bộ Chiến tranh và nhanh chóng đi đầu trong việc giúp quân đội tăng cường kiểm soát chính sách đối ngoại, ủng hộ việc ký Hiệp ước Ba bên năm 1940 với Đức và Ý, từ đó đưa Nhật trở thành một cường quốc phe Trục.

Tháng 07/1940, ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Chiến tranh và sớm chạm trán với Thủ tướng, Hoàng thân Fumimaro Konoye, người đang đấu tranh để cải cách chính phủ của mình, tức là phi quân sự hoá chính trị. Sang tháng 10, Konoye từ chức vì ngày càng căng thẳng với Tojo, người sau đó kế nhiệm ông làm Thủ tướng. Tojo không chỉ tiếp tục giữ chức Bộ trưởng Quân đội và Bộ trưởng Chiến tranh khi trở thành Thủ tướng, ông còn đảm nhiệm thêm chức Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp.

Tojo, giờ đây trở thành nhà độc tài thực sự, đã nhanh chóng hứa hẹn một “Trật tự Mới ở Châu Á,” và cuối cùng đã ủng hộ việc ném bom Trân Châu Cảng bất chấp quan ngại của một số tướng dưới quyền ông. Các chính sách hung hăng của Tojo thoạt tiên đã đem lại món hời lớn, với những lãnh thổ giành được chủ yếu ở Đông Dương và Nam Thái Bình Dương. Tuy nhiên, dù Tojo có kiểm soát chặt chẽ đất nước của mình – thắt chặt việc sản xuất công nghiệp trong thời kỳ chiến tranh và đảm nhiệm thêm một chức vụ khác – Tổng tư lệnh quân đội vào ngày 21/02/1944 – ông ta cũng không kiểm soát được sự quyết tâm của người Mỹ, khi họ bắt đầu đánh bại Nhật Bản ở Nam Thái Bình Dương.

Khi đảo Saipan rơi vào tay Bộ binh và Thủy quân Lục chiến Mỹ vào ngày 22/06/1944, chính phủ Tojo sụp đổ. Khi Nhật Bản đầu hàng, Tojo cố tự sát bằng cách bắn một khẩu súng lục nòng 0.38 li, nhưng ông ta đã được cứu bởi một bác sĩ Mỹ, người đã cho ông ta truyền máu. Ông bị tòa án quốc tế kết án vì tội ác chiến tranh và bị treo cổ vào ngày 22/12/1948.