Nguồn: Naval warfare gets new weapon, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1941, người Ý tấn công hạm đội Anh tại Vịnh Suda, Crete, sử dụng đầu đạn ngư lôi có thể tách rời để đánh chìm tàu tuần dương của Anh. Đây là lần đầu tiên ngư lôi có người lái được sử dụng trong chiến tranh hải quân, và một vũ khí mới đã được thêm vào kho vũ khí của hải quân thế giới.
Loại ngư lôi có người lái này, còn được gọi là Chariot, rất đặc biệt. Chủ yếu được dùng để tấn công tàu của đối phương đang nằm trong cảng, Chariot cần có một “người điều khiển” để đưa chúng đến gần mục tiêu. Ngồi trên ngư lôi đặt trong một phương tiện có thể vận chuyển cả hai, người điều khiển sẽ hướng ngư lôi càng gần mục tiêu càng tốt, rồi sau đó trở về, thường là về tàu ngầm. Chariot thực sự là một bước tiến lớn; trước khi nó được phát triển, vũ khí gần nhất với Chariot là ngư lôi Kaiten của Nhật Bản – một loại “ngư lôi người,” nói cách khác là bom tự sát, với những nhược điểm hiển nhiên.
Chariot được sử dụng thành công lần đầu tiên bởi hải quân Ý, những người gọi phiên bản ngư lôi của họ là Maiali, hay “Con Heo.” Ngày 26/03, sáu chiếc thuyền máy của Ý, do Trung úy hải quân Ligi Faggioni chỉ huy, đã tiến vào vịnh Suda tại Crete và gắn Maiali dọc theo một đoàn tàu của Anh đang đậu ở đó. Sau vụ nổ, tàu tuần dương York đã bị hư hại nặng nề đến mức phải đưa lên bờ.
Ngư lôi có người lái đã chứng tỏ là vũ khí hiệu quả nhất trong kho vũ khí của hải quân Ý, được họ sử dụng thành công chống lại người Anh một lần nữa, vào tháng 12/1941 tại Alexandria, Ai Cập. Ngư lôi Ý đã đánh chìm hai thiết giáp hạm Anh là Elizabeth và Valiant, cùng với một tàu chở dầu. Chúng cũng được dùng để tấn công các tàu buôn ở Gibraltar và các nơi khác.
Tuy nhiên, người Anh đã nhanh chóng trả thù người Ý bằng cách đánh chìm tàu tuần dương Ulpio Traiano ở cảng Palermo, Sicily vào đầu tháng 01/1943. Một tàu biển 8,500 tấn cũng bị hư hại trong cuộc tấn công đó.
Sau khi người Ý đầu hàng, Anh, và sau đó là Đức, vẫn tiếp tục sử dụng ngư lôi có người lái. Thực tế, người Đức đã thành công trong việc đánh chìm hai tàu tuần tra của Anh tại biển Normandy vào tháng 07/1944, sử dụng ngư lôi Neger của họ.
